Cmentarz wojenny w Sochaczewie

Cmentarz wojenny w Sochaczewie - żołnierskie oraz cywilne miejsce pochówku, znajdujący się obok cmentarza parafialnego w Trojanowie, dzielnicy Sochaczewa, przy alei 600-lecia 86.

Cmentarz wojenny w Sochaczewie
Ilustracja
Cmentarz wojenny w Sochaczewie
Państwo

 Polska

Miejscowość

Sochaczew

Adres

al. 600-lecia 86
96-500 Sochaczew

Typ cmentarza

wojenny

Powierzchnia cmentarza

4410 m²

Liczba pochówków

3855

Data otwarcia

1940

brak współrzędnych

Nekropolia zajmuje powierzchnię 4410 m kw. Pochowano na niej żołnierzy Wojska Polskiego, ofiary cywilne oraz członków oddziału Armii Krajowej ,,Socha", którzy polegli pod wsią Bronisławy[1].

Historia edytuj

Cmentarz powstał w latach 1940-1952. Jest to największa nekropolia w Polsce[2], żołnierzy poległych w 1939 r. Pochowani to wojskowi i oficerowie Wojska Polskiego z armii „Poznań” i „Pomorze”, którzy zginęli w bitwie nad Bzurą. Oprócz kwater żołnierzy WP, na cmentarzu znajduje się również 20 grobów partyzantów z AK, którzy po zaciętych walkach z Niemcami, polegli w pobliskich Bronisławach (gmina Rybno) podczas akcji obioru zrzutu broni w 1944 r.[3]

Obok ofiar wojskowych, pochowano także 142 cywili, którzy zginęli podczas okupacji niemieckiej w okresie 1939 - 1945[4].

W 2019 r. przeprowadzono generalny remont nekropolii. Przebudowa objęła wymianę nawierzchni, zamontowano 287 granitowe krzyże z tabliczkami epitafijnymi, zmodernizowano kwaterę żołnierzy AK oraz zamontowano nowe zaktualizowane tablice na monumentach. Ponad to w Centralnym Archiwum Wojskowym zweryfikowano listę osób pochowanych. Podczas remontu, zidentyfikowano i upamiętniono 534 osoby, gdzie przed rozpoczęciem przebudowy rozpoznanych było tylko 160 osób[5]. Całość została sfinansowana dzięki premierowi Mateuszowi Morawieckiemu, który na remont przeznaczył kwotę 2 626 286,97 zł[6].

Polegli edytuj

Na cmentarzu wojennym spoczywa[7]:

  • 3693 żołnierzy Wojska Polskiego
  • 20 żołnierzy Armii Krajowej, którzy polegli 04.04.1944 r. w Bronisławach
  • 142 ofiary cywilne okupacji niemieckiej

Opis cmentarza edytuj

Znajduje się w północnej części miasta przy ulicy 600 - lecia 86. Jego powierzchnia wynosi 4410 m² i jest rozplanowany na planie prostokąta. Przez centrum cmentarza biegnie główna aleja, która kończy się na pomniku poświęconym wszystkim ludziom, spoczywającym na nekropolii. Na środku znajduje się również pomnik z tablicą upamiętniającą żołnierzy 68 pułku piechoty z Wrześni, ufundowaną przez społeczeństwo ziemi wrzesińskiej. Cmentarz ogrodzony jest płotem kamiennym.

Żołnierze pochowani są w sześciu kwaterach według przynależności pułkowej. Na każdej z nich stoi granitowy krzyż z inskrypcjami poległych. Istnieją również dwie osobne kwatery dla poległych podczas okupacji oraz żołnierze AK ,,Socha".

Cmentarz został wpisany do rejestru zabytków dnia 2 stycznia 1992 roku[8].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. 78. rocznica boju Oddziału Partyzanckiego Armii Krajowej Socha - Gmina Rybno, powiat sochaczewski, woj. mazowieckie [online], gminarybno.com [dostęp 2023-07-18].
  2. Cmentarz wojenny w Sochaczewie przejdzie remont [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2023-07-18].
  3. Bronisławy - nasze lokalne Termopile. Przypomnijmy tę historię [online], tusochaczew.pl [dostęp 2023-07-18] (pol.).
  4. Starostwo Powiatowe w Sochaczewie [online], powiatsochaczew.pl [dostęp 2023-07-18].
  5. Cmentarz wojskowy w Trojanowie – pierwsza uroczystość już 17 września [online], e-Sochaczew.pl, 12 września 2019 [dostęp 2023-07-18] (pol.).
  6. Wyborcza.pl [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2023-07-18].
  7. Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2023-07-19] (pol.).
  8. NID | Portal mapowy [online], mapy.zabytek.gov.pl [dostęp 2023-08-08].