Codex Cottonianus
Codex Cottonianus, oznaczany siglum D[1] – szczątkowo zachowany iluminowany manuskrypt, zawierający tekst Księgi Rodzaju według greckiego przekładu Septuaginty.
Manuskrypt datowany jest na V/VI wiek[2]. Spisany został uncjałą na welinie, w 26-28 liniach liczących od 27 do 30 liter każda. Tekst zawiera inicjały. Stosowane są nomina sacra ΚΣ (κυριος), ΚΝ (κυριον), ΘΣ (θεος), ΘΝ (θεον)[3]. Z analizy zachowanych fragmentów wynika, iż księgę pisało trzech skrybów. Miniatury, umieszczone zazwyczaj na niebieskim tle, zamknięto w ramkach o ciemnych kolorach[4].
Oryginalna księga liczyła prawdopodobnie 221 kart wielkości folio (330×250 mm) i zawierała przeszło 340 miniatur[5]. Pożar z 1731 roku przetrwało 165 różnych rozmiarów fragmentów, poważnie uszkodzonych przez ogień. 150 z nich jest częścią zbiorów Biblioteki Brytyjskiej (sygnatura MS Cotton Otho B. VI), pozostałe znajdują się w Baptist College w Bristolu.
Brak jest jakichkolwiek informacji na temat wczesnych dziejów manuskryptu, nieznane są dokładne czas i miejsce jego powstania, choć Herbert Kessler i Kurt Weitzmann opowiadali się za egipskim pochodzeniem[5]. Historycy sztuki zwracają uwagę na podobieństwo zamieszczonych w nim miniatur do XIII-wiecznych mozaik w westybulu Bazyliki św. Marka w Wenecji, co sugeruje wpływ na ich powstanie[4]. Na początku XVI wieku księga trafiła do Anglii, ofiarowana przez dwóch mnichów prawosławnych przybyłych z Filippi królowi Henrykowi VIII. Królowa Elżbieta I podarowała ją swojemu nauczycielowi greki, sir Johnowi Fortescue, poprzez którego w XVII wieku trafiła do zbiorów sir Roberta Cottona. Manuskrypt niemal doszczętnie spłonął w pożarze, który wybuchł 23 października 1731 roku[5]. Pierwsze, częściowe wydanie zachowanych fragmentów ogłosił w 1857 roku Konstantin von Tischendorf. Pełne wydanie opublikował w 1881 roku F.W. Gotch.
Przypisy edytuj
- ↑ Robert B. Waltz: The Encyclopedia of New Testament Textual Criticism. s. 739.
- ↑ Bruce M. Metzger: Manuscripts of the Greek Bible. An Introduction to Greek Palaeography. Oxford: Oxford University Press, 1981, s. 45.
- ↑ Thomas Hartwell Horne: An Introduction to the Critical Study of the Holy Scriptures. T. 1. Philadelphia: Desilver, Thomas & Co., 1836, s. 226.
- ↑ a b Robert Milburn: Early Christian Art and Architecture. Berkeley: University of California Press, 1988, s. 296.
- ↑ a b c John Lowden: The Beginnigs of Biblical Illustration. W: Imaging the Early Medieval Bible. edited by John Williams. University Park: The Pennsylvania State University Press, 1999, s. 13-15.
Bibliografia edytuj
- Henry Barclay Swete: An Introduction to the Old Testament in Greek. With an Appendix Containing the Letter of Aristeas. edited by Henry St. John Thackeray. Cambridge: Cambridge University Press, 2009.