Colegio mayor (pol. ośrodek akademicki, dosł. szkoła większa) – instytucja akademicka, która kiedyś tworzyła zasadniczą część uniwersytetów w Europie Zachodniej. Jest to dom akademicki, w którym oprócz zakwaterowania istnieje oferta kulturalna, akademicka, religijna czy sportowa.

Patio Colegio Mayor de Santiago el Zebedeo w Salamance.

Historia edytuj

Szczególnie na uniwersytetach hiszpańskich od późnego średniowiecza aż do końca XVIII w., Colegio Mayor było instytucją która miała przywilej nadawania tytułów wyższych (licencjat - odpowiednik polskiego stopnia magisterskiego; oraz doktorat). Czasem stanowiły poszerzenie oferty uniwersytetu, a czasem były jej zasadniczą częścią. Posiadały dużą autonomię. Profesorowie dawali w niej lekcje, choć potem studenci zdawali egzaminy na uniwersytecie. Sami mieszkańcy decydowali o sprawach administracyjnych i ekonomicznych i wybierali rektora ośrodka akademickiego spośród siebie.

W Hiszpanii w XVII wieku istniało jedynie sześć Colegios Mayores:

  • 4 w Salamance
    • de San Bartolomé o Colegio Viejo, (1401)
    • de Cuenca (1500)
    • de Santiago el Zebedeo (1519)
    • de Oviedo (1521);
  • jeden w Valladolid: de Santa Cruz (1482)
  • jeden w Alcalá de Henares: de San Ildefonso (1499).

Istniały równolegle Colegios Menores (szkoły niższe), w których udzielano tytułu bachiller (odp. polskiego licencjatu).

Pierwotnie colegios mayores były fundowane przez wyższe duchowieństwo i z ich oferty korzystała mniej zamożna młodzież. Z czasem miejsca były jednak zajmowane w większości przez hiszpańską elitę polityczną (arystokrację, szlachtę i ludzi wykształconych), co nasiliło się od połowy XVII w.

Colegios Mayores w Hiszpanii zostały tymczasowo zlikwidowane w konsekwencji reform oświecenia z 1798 r.

Obecnie edytuj

Obecnie w Europie istnieje 125 ośrodków pod nazwą "colegio mayor":

  • 45 we Włoszech
  • ponad 70 w Hiszpanii
  • kilka w innych krajach.

EUCA edytuj

W 2006 powstała organizacja EUCA (European University College Association), mająca na celu promocję colegios mayores jako akademików, które dają studentom wartość dodaną.[1]. Organizacja współpracuje m.in. z Politechniką Warszawską. Na jesieni 2012 zorganizowali wspólnie w Warszawie spotkanie na temat przyszłości studiów w Europie, w którym prelegentem był m.in. dr Marek Migalski[2]. Włoskim partnerem EUCA jest fundacja RUI[3].

W Hiszpanii edytuj

Obecnie w Hiszpanii odróżnia się Colegio Mayor (ośrodek akademicki) od Residencia de Estudiantes (dom studencki). W Colegio Mayor odbywa się wiele zajęć formacyjnych, kulturalnych, sportowych, które współorganizują sami studenci.

Większość Colegios Mayores w Hiszpanii leży na terenie lub w bliskim sąsiedztwie kampusu uniwersyteckiego.

W Ameryce Łacińskiej edytuj

W Ameryce Łacińskiej na Colegios Mayores mówi się "Residencia Universitaria", ponieważ w rzeczywistości domy te są bardziej rezydencją niż colegio (hiszp. szkoła).

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Historia - euca.eu [online], www.euca.eu [dostęp 2017-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (ang.).
  2. EUCA event in Warsaw - euca.eu [online], www.euca.eu [dostęp 2017-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (ang.).
  3. FONDAZIONE RUI - Fondazione RUI [online], www.rui.it [dostęp 2017-11-15] (ang.).
  4. UCM-Universidad Complutense de Madrid [online], pendientedemigracion.ucm.es [dostęp 2017-11-15] (hiszp.).
  5. Otros alojamientos - Universidad de Navarra [online], www.unav.edu [dostęp 2020-10-25] (hiszp.).
  6. UAM: Colegios Mayores [online], www.uam.es [dostęp 2017-11-15] (hiszp.).