Cox-Klemin XA-1

karetka powietrzna

Cox-Klemin XA-1 – amerykański samolot sanitarny zaprojektowany dla United States Army Air Service (USAAS) w fabryce lotniczej Cox-Klemin Aircraft Corporation w latach 20. XX wieku. XA-1 był dwupłatem o konstrukcji klasycznej. Był to jeden z dwóch samolotów sanitarnych USAAS, noszących oznaczenie „A” w znaczeniu ambulance („karetka”), które w późniejszym czasie nosiły samoloty szturmowe (attack). Zbudowano tylko dwa egzemplarze tego samolotu.

Cox-Klemin XA-1

Historia edytuj

XA-1 został zaprojektowany, aby zastąpić w roli karetek powietrznych używane przez USAAS w tej roli zmodyfikowane samoloty de Havilland DH.4[1]. Był to pierwszy samolot Amerykańskich Sił Powietrznych zaprojektowany specjalnie do tej roli[2]. Zbudowano tylko dwa egzemplarze tego samolotu[1][2], jeden z nich używany był w Strefie Kanału Panamskiego[2]. W 1927 jeden z samolotów brał udział w ewakuacji osób poszkodowanych przez tornado, które przeszło przez miejscowość Rocksprings[3][4].

Opis konstrukcji edytuj

Cox-Klemin XA-1 był jednosilnikowym dwupłatem o konstrukcji klasycznej z podwoziem stałym[1][2]. Pilot samolotu znajdował się w otwartym kokpicie, za kokpitem znajdowała się zamknięta kabina na dwa nosze[1][2][5] (niektóre źródła podają, że załogę samolotu stanowiły dwie osoby, nie precyzując roli drugiego członka załogi[1], być może był to przewożony w zamkniętej kabinie lekarz lub sanitariusz).

Napęd samolotu stanowił silnik rzędowy typu Liberty L-12 o mocy 420 KM[1][2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f John Andrade: U.S. Military Aircraft Designations and Serials Since 1909. s. 30.
  2. a b c d e f Joshua Stoff: Long Island Aircraft Manufacturers. s. 48.
  3. Peter Dorland: Dust Off. s. 8.
  4. Rocksprings, TX Tornado, Apr 1927. 2013-04-11. [dostęp 2013-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (ang.).
  5. Robert Rankin. Sky Hospitals. „Flying Magazine”. 29 (2), s. 33, 1941. ISSN 0015-4806. 

Bibliografia edytuj

  • John Andrade: U.S. Military Aircraft Designations and Serials Since 1909. Hinckley, Leicstershire, UK: Midland Counties Publications, 1979. ISBN 0-904597-22-9.
  • Peter Dorland, James Nanney: Dust Off: Army Aeromedical Evacuation In Vietnam. USA: lulu.com, 2012. ISBN 978-1105637834.
  • Joshua Stoff: Long Island Aircraft Manufacturers. USA: Arcadia Publishing, 2010. ISBN 978-0-7385-7336-6.