Crux (opowiadanie)

opowiadanie Jacka Dukaja

Cruxopowiadanie Jacka Dukaja, wydane w książkach PL +50. Historie przyszłości w 2004 roku oraz Król Bólu w roku 2010.

Opis fabuły edytuj

Akcja toczy się w przyszłości. Na skutek rozwoju technologicznego (głównie nanotechnologii) i zwiększania świadczeń socjalnych w 24-milionowej Polsce ponad 80% ludzi nie musi pracować, by przeżyć – wszystko zapewnia państwo. Ludzie tacy, utrzymywani przez instytucje pomocy społecznej, zwą się socjerami i nie mają większego wpływu na politykę. Krajem rządzi 12 rodzin magnackich (system arystokracji moderowanej), a wokół nich skupia się klasa wysoko wykształconych pracowników – ludzi bogatych. W tym świecie, Zygmunt Ćwiecz, pracownik Czermu (firmy zajmującej się wywoływaniem kontrolowanych kryzysów gospodarczych mających zmaksymalizować zyski) próbuje uzdrowić ciężko rannego ojca, udając się do tytułowego Cruxa – ludowej legendy, wyzwoliciela socjerów.

Analiza edytuj

Opowiadanie to porusza tematykę religijną, a postać Cruxa jest nawiązaniem do postaci Jezusa. Dukaj odwołuje się też do motywów mających tradycje romantyczne, takich jak sarmatyzm i mesjanizm[1].

Przypisy edytuj

  1. Ewa Kozak, O mesjaszu i sarmatach, czyli Polska przyszłości w opowiadaniu Jacka Dukaja „Crux” (2003), „Literatura i Kultura Popularna”, 25, 2019, s. 249–259, DOI10.19195/0867-7441.25.14, ISSN 0867-7441 [dostęp 2023-06-25] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Jacek Dukaj: Król Bólu. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2010, s. 542-593.
  • Stronnice Dukaja - Crux. [dostęp 2012-05-06].