Cyryn (Białoruś)
Cyryn (biał. Цырын) – agromiasteczko na Białorusi w rejonie korelickim obwodu grodzieńskiego, dawne miasteczko położone nad rzeką Serwecz na trasie Tuhanowicze–Worończa.
 Kapliczka w Cyrynie | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Rejon | |||||
| Sielsowiet | |||||
| Prawa miejskie | |||||
| Wysokość |
169 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2009) • liczba ludności |
| ||||
| Kod pocztowy |
231455 | ||||
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |||||
Położenie na mapie Białorusi  | |||||
 53°24′11″N 26°09′45″E/53,403056 26,162500
| |||||
Znajduje się tu parafialna cerkiew prawosławna pw. św. Michała Archanioła, zbudowana w 1991 r. na miejscu poprzedniej (noszącej wezwanie Przemienienia Pańskiego[2]), spalonej w czasie II wojny światowej[3].
Historia edytuj
Miasto królewskie położone było w końcu XVIII wieku w powiecie nowogródzkim województwa nowogródzkiego[4].
Pierwsze wzmianki w XVI wieku. Dawne starostwo Niesiołowskich z Worończy w centralnej części województwa nowogródzkiego, siedziba parafii prawosławnej, szkółka gminna i siedziba gminy. Wojewoda Niesiołowski słynął z okrucieństwa wobec poddanych i przypuszcza się, że to on stał się pierwowzorem ducha Złego Pana (II cz. Dziadów Adama Mickiewicza). W 1792 r. król Stanisław August Poniatowski zatwierdził prawa wolnego miasta Cyryna i nadał mu herb[5]. W końcu XIX wieku miejscowości liczyła 700 mieszkańców[6]. W Cyrynie 1 sierpnia 1821 r. Adam Mickiewicz wraz z Marylą Puttkamerową trzymali do chrztu dziecko — Franciszka Sakowicza, a sam ksiądz był znajomym Mickiewicza od lat najmłodszych.
W latach 1921–1939 miejscowość wchodziła w skład II Rzeczypospolitej, będąc centrum administracyjnym gminy Cyryn w powiecie nowogródzkim województwa nowogródzkiego. W wyniku napaści ZSRR na Polskę w 1939 włączona została do Białoruskiej SRR. Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.
Miejscowość stanowi ośrodek niewielkiego przemysłu chemiczno-naftowego[7].
Przypisy edytuj
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Cerkiew Przemienienia Pańskiego | Cyryn. radzima.org. [dostęp 2021-01-16]. (pol.).
- ↑ ХРАМ СВЯТОГО АРХАНГЕЛА МИХАИЛА. eparhia.by. [dostęp 2021-01-16]. (ros.).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 99.
- ↑ Krystyna Wojda: Przewodnik przedmiotowo-metodyczny. W: Zenon Skuza, Krystyna Wojda: Szlakiem Adama Mickiewicza po Białorusi. Warszawa: Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie, 1997. [dostęp 2010-10-15].
- ↑ Chalcz - Czerzków. W: Napoleon Rouba: Przewodnik po Litwie i Białejrusi. Wilno 1909 – Gdańsk 1995. [dostęp 2010-05-15].
- ↑ Grodnienskaja obłast′. Ekonomiczeskaja karta. W: pod red. R. A. Żmojdiaka: Gieografija Biełarusi. Atłas. 10 kłass. s. 59.
Bibliografia edytuj
- pod red. R. A. Żmojdiaka: Gieografija Biełarusi. Atłas. 10 kłass. Mińsk: RUP "Biełkartografija", 2009, s. 64. ISBN 978-985-508-168-6. (ros.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Cyryn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 724.
- Cyryn. Radzima.org. (biał. • ang. • pol. • ros.).
- Cyryn. globus.tut.by. (ros.).