Czajka srokata[4] (Vanellus armatus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny sieweczkowatych (Charadriidae). Występuje od środkowo-południowej Kenii i Angoli po RPA, z wyjątkiem nadmorskich obszarów pustyni Namib. Nie jest zagrożona[3], podgatunków nie wyróżnia się[2][5]. W ostatnich latach jej zasięg wysunął się bardziej na południe poprzez budowę sztucznych zbiorników wodnych.

Czajka srokata
Vanellus armatus[1]
(Burchell, 1822)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

siewkowce

Rodzina

sieweczkowate

Podrodzina

sieweczki

Rodzaj

Vanellus

Gatunek

czajka srokata

Synonimy
  • Charadrius armatus Burchell, 1822[2]
  • Hoplopterus armatus (Burchell, 1822)
  • Anitibyx armatus (Burchell, 1822)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Charakterystyka
Nie występuje dymorfizm płciowy. Nieco mniejsza od czajki zwyczajnej. Biała czapeczka na głowie, kark, brzuch oraz pokrywy podogonowe. Lotki drugorzędowe oraz pióra blisko brzegu, skrzydła szare, poza tym czarna. Z długim, czarnym dziobem kontrastują dość duże, czerwone oczy. Nogi szare. Młode mają czarną czapeczkę i płowy nalot na grzbiecie.
Wymiary
  • długość ciała: 28–30,5 cm
  • rozpiętość skrzydeł: 18–23 cm
  • masa ciała: 116–215,5 g
  • długość czaszki 62 mm, długość dzioba 32 mm[6].
Biotop
Najczęściej suche obszary w okolicy rzek, jezior i stawów.
Jaja czajki srokatej
Zachowanie
W okresie rozrodczym niespokojna i głośna, poza nim cicha i towarzyska. Zażarcie broni młodych i terytorium. Żeruje na terenach trawiastych oraz brzegach zbiorników wodnych.
Głos
Metaliczne „tink-tink”, które przypomina uderzenia młotka o kowadło, połączone ze skrzeczeniem, jeśli w gnieździe są świeżo wyklute młode. Poza tym „czuk” lub „czi-uk”, rzadko wydaje głos terytorialny brzmiący jak „cziu-łik-ij-ju”.
Pożywienie
Pierścienice, owady, skorupiaki i mięczaki. Wydobywa je z ziemi albo z płytkiej wody.
Lęgi
Wyprowadza 2 lęgi. Składa ok. 3 jaj do płytkiego, skąpo wyściełanego dołka w ziemi. Inkubuje je 23–31 dni. Młode mogą latać po 41 dniach.
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje czajkę srokatą za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy, gdyż degradacja środowiska powoduje powstanie nowych, dogodnych dla tego gatunku siedlisk[3].

Przypisy edytuj

  1. Vanellus armatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Wiersma, P. & Kirwan, G.M.: Blacksmith Lapwing (Vanellus armatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].
  3. a b c Vanellus armatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Charadriinae Leach, 1820 - sieweczki (Wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-07].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-11-26]. (ang.).
  6. www.skullsite.com. [dostęp 2007-11-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-07)].

Bibliografia edytuj

  • D. Chandler, D. Couzens, E. Dunn, J. Elphic, R. Hume i inni: Fakty o zwierzętach świata: Ptaki. MULTICO, 2008. ISBN 978-83-7073-583-8.
  • David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Encyklopedia Ptaki. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa, 2009. ISBN 978-83-01-15733-3.

Linki zewnętrzne edytuj