Długoszpon żółtoczelny

Długoszpon żółtoczelny[4] (Jacana spinosa) – gatunek średniego, długopalczastego ptaka z rodziny długoszponów (Jacanidae). Występuje w Meksyku i Ameryce Środkowej, w tym na Kubie i innych karaibskich wyspach; sporadycznie także na południowych krańcach USA. Nie jest zagrożony.

Długoszpon żółtoczelny
Jacana spinosa[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

bekasowce

Rodzina

długoszpony

Rodzaj

Jacana

Gatunek

długoszpon żółtoczelny

Synonimy

Fulica spinosa Linnaeus, 1758[2]

Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Systematyka, zasięg występowania edytuj

Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) uznaje ten gatunek za monotypowy[5]. Autorzy Handbook of the Birds of the World wstępnie wyróżniają 3 podgatunki[2]:

Morfologia edytuj

Wygląd
Ma żółty dziób i płytkę kostną na czole. Czarny, opalizujący obszar ma swą granicę na karku i piersi. Brzuch i skrzydła są brązowe, błyszczące. Szare nogi z długimi palcami. Ogon czarny.
Wymiary
  • długość ciała: 17–23 cm
  • rozpiętość skrzydeł: 60–65 cm
  • masa ciała: 85–170 g – samica większa od samca do 77%, w okresie lęgowym cięższa

Ekologia i zachowanie edytuj

 
Jaja z kolekcji muzealnej
Biotop
Rozlewiska, bagna i inne podmokłe tereny z pływającą roślinnością.
Zachowanie
Spaceruje po liliach oraz innych roślinach o pływających liściach.
Głos
Wydaje różne, ostre i wysokie dźwięki; jest hałaśliwy. Czasami bardziej złożone głosy
Pożywienie
Czasami zjada nasiona lilii, ale głównie owady.
Lęgi
Wyprowadza wiele lęgów. Na cały czas podmokłych obszarach może się rozmnażać cały rok. Gniazdo na pływających liściach, zbudowane z materiału roślinnego. W porze deszczowej składa 4 płowe jaja z czarnymi plamkami, wysiaduje 22–24 dni.

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje długoszpona żółtoczelnego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2019 roku organizacja Partners in Flight szacowała, że liczebność światowej populacji lęgowej mieści się w przedziale 0,5–5,0 milionów osobników. BirdLife International uznaje globalny trend liczebności populacji za trudny do określenia ze względu na niepewność co do wpływu modyfikacji siedlisk na wielkość populacji[3].

Przypisy edytuj

  1. Jacana spinosa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Jenni, D.A. & Kirwan, G.M.: Northern Jacana (Jacana spinosa). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-01-23].
  3. a b Jacana spinosa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Jacanidae Chenu & des Murs, 1854 (1840) - długoszpony - Jacanas (wersja: 2015-02-09). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-03].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-03]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • D. Chandler, D. Couzens, E. Dunn, J. Elphic, R. Hume i inni: Fakty o zwierzętach świata: Ptaki. Multico, 2008. ISBN 978-83-7073-583-8.

Linki zewnętrzne edytuj