Długoszyj piłkowany

Długoszyj piłkowany
	; Pokrój oraz: a. liść, b. młody sporofit, c. puszka, d. puszka w stanie suchym, e. fragment perystomu
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	mchy
Klasa	prątniki
Rząd	podsadnikowce
Rodzina	podsadnikowate
Rodzaj	długoszyj
Gatunek	długoszyj piłkowany
	Nazwa systematyczna
	Tayloria serrata (Hedw.) Bruch & Schimp.; Bryol. Eur. 3: 204. 284 (fasc. 23–24 Monogr. 6. 1) 1844
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Długoszyj piłkowany (Tayloria serrata (Hedw.) Bruch & Schimp.) – gatunek mchu należący do rodziny podsadnikowatych (Splachnaceae Grev. & Arn.). W Polsce rzadki, objęty ochroną.

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Najczęściej występujący gatunek z rodzaju Tayloria. Występuje głównie w Europie, najbardziej pospolity jest w całej Fennoskandii i w Alpach (do wys. 2600 m n.p.m.). Poza Europą gatunek stwierdzano w Ameryce Północnej (m.in. we wschodniej Kanadzie), w Azji (bardzo rzadko) oraz w Afryce (w wysokich położeniach górskich – na Ruwenzori rośnie na wys. 3500 m n.p.m. – jest to najwyżej położone stanowisko T.serrata). W Polsce jest rzadkim gatunkiem górskim (Sudety, Karpaty Zachodnie). W Tatrach gatunek był stwierdzany na wysokości od 830 do 1890 m n.p.m. Poza górami rośnie w kilku reliktowych miejscach na niżu (Polska Środkowa i Północna).

Morfologia edytuj

Pokrój: Darnie dość gęste, zielone.
Budowa gametofitu: Łodyżka o wysokości 0,5-3 cm, u dołu okryta czerwonobrązowymi chwytnikami. Listki jajowato-łopatkowate, najszersze w pobliżu środka, zbiegające w krótki kończyk. Żebro najczęściej kończy się przed szczytem listka.
Budowa sporofitu: Puszka o dług. 3 mm, brązowa, z purpurowym perystomem. Seta o długości ok. 3 cm, żółtoczerwona.

Pokrój
Listek
Puszki
Zarodniki

Ekologia edytuj

Rośnie w miejscach wilgotnych i zacienionych, na podłożu organicznym pochodzenia zwierzęcego (miejsca przesiąknięte odchodami przeżuwaczy) oraz na rozkładających się roślinach (niekiedy na humusie) i na gnijących pniakach.

Ochrona edytuj

W latach 2004–2014 roślina objęta w Polsce ochroną ścisłą, od 2014 r. znajduje się pod ochroną częściową^[4].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-02-11] (ang.).
↑ Tayloria serrata (Hedw.) Bruch & Schimp.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-02-12]. (ang.).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

Bibliografia edytuj

Bruno P Kremer, Hermann Muhle, Janina Zielińska: Porosty, mchy, paprotniki. Warszawa: "Świat Książki", 1998, s. 172. ISBN 83-7227-061-9.
Ryszard Ochyra, Piotr Szmajda: Atlas rozmieszczenia geograficznego mchów w Polsce. T. 7. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk, 1991, s. 7-11. ISBN 83-232-0432-2.
Bronisław Szafran: Mchy (Musci). T. I. Warszawa: PWN, 1957, s. 317-318.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[goffinet-2] B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-02-11] (ang.).

[tpl-3] Tayloria serrata (Hedw.) Bruch & Schimp.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-02-12]. (ang.).

[rozp2014-4] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[1]

[2]

[3]

[4]