Dżinozaur (Jainosaurus) – rodzaj zauropoda z grupy tytanozaurów (Titanosauria) żyjącego w późnej kredzie na terenach obecnego subkontynentu indyjskiego. Gatunek typowy rodzaju został opisany w 1933 roku przez Friedricha von Huenego i Charlesa Matleya pod nazwą Antarctosaurus septentrionalis. Huene i Matley nie ustanowili holotypu, wymienili jednak skamieniałości serii typowej, obejmującej kilka kości czaszki – w tym puszkę mózgową – oraz niekompletny szkielet pozaczaszkowy, zawierający żebra grzbietowe, szewrony, łopatki, częściową płytę mostkową oraz kości kończyn. Szczątki te pochodzą z górnokredowych osadów formacji Lameta w indyjskim stanie Madhya Pradesh[1]. Większość spośród tych skamieniałości należy prawdopodobnie do jednego osobnika. Kolejna puszka mózgowa z tej samej lokalizacji, co seria typowa, oraz kości udowe odkryte w innych stanach także można przypisać do rodzaju Jainosaurus[2]. Antarctosaurus septentrionalis został przeniesiony z rodzaju Antarctosaurus do nowego rodzaju Jainosaurus przez Adriana Hunta i współpracowników w 1994 roku. Nazwa rodzajowa honoruje indyjskiego paleontologa Sohana Lala Jaina[3]. Innym przedstawicielem tytanozaurów żyjącym w późnej kredzie na obecnych terenach Indii jest Isisaurus – nie jest on jednak taksonem siostrzanym dżinozaura, którego bliższe pokrewieństwo łączy prawdopodobnie z południowoamerykańskimi tytanozaurami, takimi jak Pitekunsaurus, Muyelensaurus i Antarctosaurus wichmannianus oraz „Malgaski Takson B” z Madagaskaru, jednak hipoteza te nie została dotąd zweryfikowana analizą kladystyczną[2].

Dżinozaur
Jainosaurus
Hunt et al., 1994
Okres istnienia: mastrycht
72.1/66
72.1/66
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

zauropodomorfy

Infrarząd

zauropody

(bez rangi) tytanozaury
Rodzaj

dżinozaur

Gatunki

Przypisy edytuj

  1. Friedrich von Huene, Charles Matley. Cretaceous Saurischia and Ornithischia of the Central Provinces of India. „Palaeontologia Indica”. 21, s. 1–74, 1933. (ang.). 
  2. a b Jeffrey A. Wilson, Michael D. D'emic, Kristina A. Curry Rogers, Dhananjay M. Mohabey i Subashis Sen. A reassesment of the sauropod dinosaur Jainosaurus (="Antarctosaurus") septentrionalis from the Upper Cretaceous of India. „Contributions from the Museum of Paleontology, University of Michigan”. 32 (2), s. 17–40, 2009. (ang.). 
  3. Adrian P. Hunt, Martin G. Lockley, Spencer G. Lucas, Christian A. Meyer. The global sauropod fossil record. „Gaia”. 10, s. 261–279, 1994. (ang.).