Dambyn Czagdardżaw

Dambyn Czagdardżaw, także Szagdardżaw (mong. Дамбын Чагдаржав; ur. 1880, zm. 31 sierpnia 1922 w Ułan Bator) – mongolski polityk, premier Mongolii[1].

Dambyn Czagdardżaw
Дамбын Чагдаржав
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1880
Ajmak selengijski

Data i miejsce śmierci

31 sierpnia 1922
Ułan Bator

Premier Mongolii
Okres

od 13 marca 1921
do 16 kwietnia 1921

Poprzednik

Sandagdordżijn Magsardżaw

Następca

Dogsomyn Bodoo

Urodził się w arystokratycznej rodzinie w 1880 roku na terenie dzisiejszego ajmaku selengijskiego. Był ministrem finansów w pierwszym rządzie Bogda Chana. Służbę w rządzie zakończył w 1915 roku. W latach 1916–1917 jako prywatny przedsiębiorca udał się w podróż do Wielkiej Brytanii, Włoch i Rosji[2]. W 1919 roku przystąpił do tajnej organizacji rewolucyjnej prowadzonej przez Dogsomyna Bodoo. Wraz z Chorlogijnem Czojbalsanem zaliczany był do kierownictwa grupy[3]. W czerwcu 1920 roku organizacja połączyła się z grupą Damdina Suche Batora i w ten sposób utworzona została Mongolska Partia Ludowa[4]. Czagdardżaw był jednym z siedmiu rewolucjonistów, którzy w czerwcu 1920 roku wybrali się w podróż do Rosji Radzieckiej, gdzie nawiązali kontakty z tamtejszym rządem, w tym z Włodzimierzem Leninem. W trakcie rewolucji mongolskiej brał udział w walkach z Chińczykami i baronem Romanem von Ungern-Stenbergiem. Na początku marca 1921 roku wybrany został premierem rządu tymczasowego[5], miesiąc później został odsunięty z urzędu i wysłany do Tuwy[6]. Następnie desygnowany do rządzenia Mongolią zachodnią z ramienia zarówno rządu, jak i Komitetu Centralnego partii. W sierpniu 1922 został aresztowany przez władze centralne pod zarzutem związków z grupą lewicowych działaczy skupionych wokół innego byłego działacza komunistycznego – Dogsomyn Bodo, która to grupa optowała za budową socjalizmu w Mongolii, ale także za uniezależnieniem się od ZSRR. W dodatku sprzeciwiała się przejęciu władzy w nowo powstałym związku młodzieży (odpowiedniku radzieckiego Komsomołu) przez żonę Suche Batora. Oskarżony o spisek przeciwko partii został skazany na śmierć i zabity we wrześniu 1922[7].

Przypisy edytuj

  1. Baabar, B., History of Mongolia, 1999, ISBN 978-99929-0-038-3, OCLC 515691746, s. 203.
  2. Sanders, Alan J. K., Historical Dictionary of Mongolia, 2010, ISBN 0-8108-3077-9. s. 143.
  3. Baabar 1999, s. 198.
  4. Baabar 1999, s. 199.
  5. Baabar, B., 1999, s. 216.
  6. Sanders 1996, s. 27.
  7. Baabar 1999, s. 231–233.

Bibliografia edytuj

  • S. Kojło, 1983. Suche Bator. Książka i Wiedza.