Djabeł zwycięzca – zbiór opowiadań, napisany przez Wacława Kostka-Biernackiego, wydany w 1931 przez Dom Książki Polskiej[1].

Diabeł zwycięzca
Djabeł zwycięzca
Autor

Wacław Kostek-Biernacki (Brunon Kostecki)

Typ utworu

proza

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Polska

Język

polski

Data wydania

1931

Wydawca

Dom Książki Polskiej

Pierwsze wydanie książki „Djabeł zwycięzca”, będącej zbiorem opowiadań fantastyczno-publicystycznych, ukazało się w 1931 w Krakowie. Dodatkową popularność książka Kostka-Biernackiego, zyskała przez wielką antyreklamę jaką zrobiła jej prasa opozycyjna. Pismo PPS Robotnik cytowało jej fragmenty na swoich łamach, aby udowodnić, jakiemu zwyrodnialcowi marszałek Józef Piłsudski powierzył komendę w Brześciu[2].

Ze względu na negatywną ocenę kleru i zakonów, publikacja wywołała też wiele krytyki ze strony środowisk katolickich. Szczególnie ostro krytykowana była przez Gazetę Tygodniową, w której między innymi napisano: Jest ona pełna cynizmu czyli braku szacunku dla rzeczy powszechnie szanowanych. Kostek-Biernacki bije w niej, kopie, pluje na wszystko, co Polak kiedykolwiek szanował[3]. Negatywnie ocenił ją późniejszy prymas August Hlond pisząc: Nie dziwię się rosnącemu pomrukowi oburzenia, bo z religijnego i moralnego punktu widzenia książka ta jest rzeczywiście niebywałym w kraju skandalem. O Bogu autor wyraża się z lekceważeniem...[4]. Według redaktorów Gazety Rolniczej publikacja związana była z toczącym się procesem brzeskim i miała za zadanie przytłumić skrupuły sumienia narodu. Skoro nie można ukryć pod korcem co się działo w Brześciu, to trzeba wszystko zbagatelizować i wyszydzić[5].

W okresie Polski Ludowej Djabeł zwycięzca podobnie jak pozostała twórczość Kostka-Biernackiego została objęta cenzurą i decyzją Centralnego Zarządu Bibliotek Ministerstwa Kultury i Sztuki podlegała od 1 października 1951 natychmiastowemu wycofaniu z bibliotek[6]. Następnie wszystkie wycofane egzemplarze, zgodnie z zaleceniem były niszczone[7].

Przypisy edytuj

  1. Djabeł zwycięzca - Digital Repository of Scientific Institutes [online], www.rcin.org.pl [dostęp 2020-01-09] (ang.).
  2. Człowiek w diabelskiej skórze - Focus.pl [online], www.focus.pl [dostęp 2020-01-09] (pol.).
  3. Gazeta Tygodniowa. Poświęcona sprawom religijnym, oświatowym i społecznym,1931, R.2, nr 51 - Świętokrzyska Digital Library [online], sbc.wbp.kielce.pl [dostęp 2020-01-07].
  4. August Hlond, W służbie Boga i ojczyzny: wybór pism i przemówień, 1922-1948. Wydawnictwo Salezjańskie 1988, s.85.
  5. https://jbc.bj.uj.edu.pl/Content/334101/PDF/NDIGCZAS011657_1931_047.pdf
  6. Kostek-Biernacki - diabeł z Berezy? [online], jpilsudski.org [dostęp 2020-01-09] (pol.).
  7. „Cenzura PRL. Wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu. 1.10.1951 r.”