Dialekty przymorskie

Dialekty przymorskie[1] (słoweń. primorska narečna skupina, primorščina) – jedno z siedmiu zwyczajowo wyróżnianych ugrupowań dialektów słoweńskich[2]. Dialekty przymorskie używane są w południowo-zachodnim pasie słoweńskiego terytorium językowego [1].

Ugrupowania dialektów języka słoweńskiego

     Dialekty przymorskie

Grupa dialektów przymorskich jest zdecydowanie mniej jednolita niż sąsiadująca z nią od północy grupa karyncka. Brak starych i ważnych innowacji oddzielających dialekty przymorskie od reszty dialektów słoweńskich sugeruje, że ich podobieństwo wynika z wtórnego zbliżenia się do siebie[3].

Cechy językowe edytuj

Dialekty przymorskie wyróżniają się następującymi cechami fonetycznymi:

  • zanik intonacji rosnącej, panuje tu jedynie intonacja opadająco-rosnąca, podobnie zresztą jak w dialektach rowtarskich[3],
  • zgodna z obszarem karynckim tendencja do zwężania i dyftongizacji, a późnej wtórnej monoftongizacji samogłosek, np. ē (> iẹ, , ī), ō (> uọ, , ū), np. striẹ́χa, ɣniẹ́zdo, nuộč, əst, por. słe. lit. streha, gnezdo, noč, kost[3],
  • typowy dla dialektów południowosłoweńskich rozwój jerów, które w zgłoskach długich dają a, zaś w krótkich ə, np. dán, dàš, stazà < psł. *dьnь, *dъždžь, *stьga[3],
  • przejście zwartego g w szczelinowe ɣ lub nawet welarne h, znane też wielu dialektom północnosłoweńskim, np. ɣrjḕχ, bọ́ɣat wobec słe. lit. greh, bogat[3].

Podział edytuj

W grupie przymorskiej można wyróżnić następujące dialekty:

Przypisy edytuj

  1. a b Sławski 1962 ↓, s. 46.
  2. Sławski 1988 ↓, s. 1000.
  3. a b c d e f Sławski 1962 ↓, s. 47.
  4. a b c Sławski 1962 ↓, s. 50.
  5. Sławski 1962 ↓, s. 51.
  6. Sławski 1962 ↓, s. 53.
  7. Sławski 1962 ↓, s. 55.
  8. Sławski 1962 ↓, s. 56.

Bibliografia edytuj