Dobieszków
Dobieszków – wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Stryków.
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
ok. 130 |
| Kod pocztowy |
95-010[2] |
| Tablice rejestracyjne |
EZG |
| SIMC |
0416060 |
Położenie na mapie gminy Stryków  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu zgierskiego  | |
 51°51′10″N 19°35′33″E/51,852778 19,592500[1]
| |
Geografia edytuj
Wieś leży w południowej części gminy Stryków, bezpośrednio przylega do granicy z Łodzią. Znajduje się również na skraju utworzonego w 1990 rezerwatu przyrody Struga Dobieszkowska.
Miejscowość składa się z trzech części: starszej (w której mieści się kompleks podworski i fabryczka), położonej w dolinie rzeki i dwóch nowszych kolonii, usytuowanych na stokach i wyniesieniach[3].
Dobieszków sąsiaduje ze znajdującą się w powiecie łódzkim wschodnim wsią o tej samej nazwie: Dobieszków.
Historia edytuj
Pierwsze wzmianki o wsi Dobieszków pochodzą z XVI w. Była ona wówczas własnością Rafała Śladowskiego ze Śladowa koło Gieczna i należała do parafii w Dobrej. W ostatniej dekadzie XVIII w. właścicielem Dobieszkowa został Adam Lenczewski, a ok. 1820 wieś przeszła na własność jego córki, Emilii Wiewiórowskiej i pozostała w jej rękach 1851. Wówczas, na mocy wyroku, zadłużony majątek został kupiony przez Kazimierza i Anielę Pruskich. W 1869 zlicytowano go, a nowym właścicielem został Jan Mieczkowski. W 1879 wybudował osadę fabryczną „Mieczków”, w której produkowano krochmal i mączkę ziemniaczaną[4]. Niedaleko znajdował się młyn wodny i cegielnia. W latach późniejszych w niewielkiej fabryce produkowano także cukierki, a następnie przekształcono ją w zakład włókienniczy. Pod koniec 1860, uruchomiono drogę Łódź–Rokiciny i Łódź–Brzeziny–Rogów, co miało wpływ na rozwój osady[3].
Dobra Dobieszkowskie od 1890 często zmieniały właścicieli. W 1890 r. kupił je łódzki przedsiębiorca przemysłowy, Juliusz Heinzel i dołączył na 12 lat do swego 35 ogromnego kompleksu łagiewnickiego. W 1902 dobra dobieszkowskie wraz z folwarkiem Imielnik trafiły w ręce Jana Kączkowskiego, który przeprowadził parcelację i stworzył przysiółki[3].
Działający we wsi zakład produkcyjny w 1922 przejęty został na sześć lat przez należący do rodziny Eitingtonów – stworzono wówczas „Spółkę Akcyjną Farbiarnia i Wykańczalnia Dobieszków”, a jej prezesem został Borys Eitingon[5]. Uboczne położenie osady uniemożliwiło jednak rozwój fabryki[3].
Dobieszków pozostał w posiadaniu syna Jana Kączkowskiego, Jana Michała do 1940, kiedy zarekwirował go Komisariat Rzeszy do spraw Umacniania Niemczyzny[3].
Po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 zarówno majątek, jak i fabryka, zostały znacjonalizowane. Wybudowany w drugiej połowie XIX w. dwór stał się siedzibą szkoły i pełnił tę funkcję do 1975. Przejęty przez Ochotnicze Hufce Pracy teren przekształcono w ośrodek konferencyjno-wypoczynkowy. Przeprowadzone wówczas prace remontowo-budowlane zasadniczo zmieniły bryłę budynku dworu, przez co stracił on swoje walory. Obiekt został nadbudowany, otrzymał nowe podziały wewnętrzne oraz stolarkę. Obecnie mieści się w nim restauracja i sale konferencyjne. W bezpośrednim otoczeniu dworu powstał hotel, urządzono podjazdy i parkingi, teren został ogrodzony[3].
Bitwa pod Dobieszkowem edytuj
25 września 1863, podczas powstania styczniowego, w okolicach miejscowości stoczono bitwę, która swoim obszarem objęła również potyczki w okolicach Strykowa i Skoszewów. W walce brały udział oddziały armii carskiej oraz oddział powstańczy pod dowództwem płk. Michała Zielińskiego i mjr. Władysława Orłowskiego[6]. 23 września 2023 odsłonięto tablicę upamiętniającą te wydarzenia[7].
Transport edytuj
Miejscowość włączona jest do sieci komunikacji autobusowej MPK Łódź. Dojeżdza do niej autobus linii 60B[8].
Edukacja edytuj
We wsi przy ul. Wspólnej 42 znajduje się Centrum Kształcenia i Wychowania OHP w Dobieszkowie należące do Ohotniczych Hufców Pracy[9][10]. Pod adresem Dobieszków 68 od 2018 działa również Niepubliczna Szkoła Podstawowa Specjalna Z Oddziałami Przysposabiającymi Do Pracy w Dobieszkowie[11].
Sport edytuj
Pod adresem Dobieszków 63a znajduje się Stadion KS BIDY im. Zenona Pócińkowskiego[12]. Trenuje na nim lokalny Ludowy Klub Sportowy „Struga Dobieszków”[13], a także MKS "Zjednoczeni" Stryków[14].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24593
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 229 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e f Agnieszka Ogrodowczyk, Sołectwo Dobieszków, [w:] Mariusz Lamprecht, Tadeusz Marszał (red.), Monografia miasta i gminy Stryków, Łódź: WIST, 2009, s. 32-37, ISBN 978-83-929095-1-4.
- ↑ Arch. Państw. w Łodzi, akta St. Inspektora Fabrycznego Guberni Piotrkowskiej, sygn. 39/19/0/-/1887
- ↑ Obwieszczenie Publiczne. Dodatek do Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości., jbc.bj.uj.edu.pl, 7 listopada 1922 (pol.).
- ↑ Dobieszków 25.09.1863 - uczestnicy bitwy [online], genealogia.okiem.pl [dostęp 2024-03-29].
- ↑ Odsłonięcie tablicy w Dobieszkowie – Powstańcy Styczniowi [online], 3 października 2023 [dostęp 2024-03-29] (pol.).
- ↑ MPK Łódź - rozkłady jazdy. [dostęp 2012-05-24].
- ↑ CKiW w Dobieszkowie [online], ohp.pl [dostęp 2024-03-30] (pol.).
- ↑ Centrum Kształcenia i Wychowania OHP w Dobieszkowie [online], www.ckiw-dobieszkow.ohp.pl [dostęp 2024-03-30] (pol.).
- ↑ Niepubliczna Szkoła Podstawowa Specjalna Z Oddziałami Przysposabiającymi Do Pracy w Dobieszkowie [online], szkola-podstawowa.com.pl [dostęp 2024-03-30] (pol.).
- ↑ Stadion KS BIDY im. Zenona Pócińkowskiego, Dobieszków, 63a [online], RegioWyniki.pl [dostęp 2024-03-30] (pol.).
- ↑ PIŁKA NOŻNA | Gmina Stryków [online], www.strykow.pl [dostęp 2024-03-30].
- ↑ Boisko Dobieszków [online], www.strykow.pl [dostęp 2024-03-30] (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Dobieszków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 61.