Dolný Harmanec – wieś (obec) na Słowacji w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Bańska Bystrzyca.

Dolný Harmanec
Ilustracja
Państwo

 Słowacja

Kraj

 bańskobystrzycki

Powiat

Bańska Bystrzyca

Starosta

Alena Necpalová[1]

Powierzchnia

44,29[2] km²

Wysokość

484[3] m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


269[4]
6,03[5] os./km²

Nr kierunkowy

+421-48

Kod pocztowy

976 03 (pošta Harmanec)

Tablice rejestracyjne

BB

Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego
Mapa konturowa kraju bańskobystrzyckiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Dolný Harmanec”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dolný Harmanec”
48°48′40″N 19°03′05″E/48,811111 19,051389
Strona internetowa

Położenie edytuj

Wieś znajduje się w Dolinie Harmanieckiej pomiędzy wzniesieniami Gór Kremnickich i Wielkiej Fatry. Jej zabudowania rozłożyły się wzdłuż potoku Harmanec i drogi krajowej nr 14[6]. Przez miejscowość biegnie również linia kolejowa nr 170 VrútkyBańska Bystrzyca, która przebija się tu przez Wielką Fatrę Tunelem Czremoszniańskim o długości 4697 m. Na terenie wsi znajdują się na niej dwa przystanki: Dolný Harmanec i Harmanec jaskyňa (w osadzie Horný Harmanec)[7].

Historia edytuj

Pierwsza wzmianka o istnieniu tej wsi pochodzi z 1540 roku[3][8]. Najprawdopodobniej jednak miejscowość, położona przy głównym szlaku prowadzącym z Kotliny Turczańskiej do doliny Hronu, istniała już w XV w. i pracowała w niej już wówczas huta miedzi[9].

Obiekty na terenie miejscowości edytuj

Na terenie Dolnego Harmanca znajduje się dostępna do zwiedzania Jaskinia Harmaniecka. Od osady Horný Harmanec wiedzie do niej znakowany szlak turystyczny i ścieżka dydaktyczna. Szlak turystyczny wiedzie również do doliny Túfna, w której znajdują się jaskinie Dolná Túfna i Horná Túfna, zamieszkiwane kiedyś przez grupy paleolitycznych łowców niedźwiedzi jaskiniowych. Na potoku w bocznej dolince Dolná Prašnica znajduje się Harmaniecki Wodospad. W górnej części doliny Harmanca znajduje się rezerwat przyrody Harmanecká tisina, chroniący duże skupisko cisów.

Przypisy edytuj

  1. Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-26]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 44,29S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. a b Dolný Harmanec. app.statistics.sk. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-18)]. (ang.).
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  5. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  6. Veľká Fatra. Turistická mapa 1:50 000, Banská Bystrica: Tatraplan, 2017, ISBN 978-80-89134-33-5
  7. Mapa turystyczna. [dostęp 2024-01-27].
  8. Dolný Harmanec – História. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-11-26]. (słow.).
  9. Ján Vicen. Mikroregión Starohorská Dolina. „Bystrický PERMON”. R. XIV (nr 2/2016), s. 15-16, czerwiec 2016. Občianske združenie Permon. (słow.).