Don Walsh (ur. 2 listopada 1931 w Berkeley, zm. 12 listopada 2023 w stanie Oregon[1]) – amerykański oceanograf, eksplorator mórz i oceanów, oficer Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych.

Don Walsh
Ilustracja
Don Walsh (2010)
Data i miejsce urodzenia

2 listopada 1931
Berkeley

Data i miejsce śmierci

12 listopada 2023
Oregon

Zawód, zajęcie

oceanograf

Narodowość

amerykańska

Tytuł naukowy

doktor

Alma Mater

United States Naval Academy

Małżeństwo

Joan Walsh

Odznaczenia
Legionista Legii Zasługi - dwukrotnie (USA)
Medal za Chwalebną Służbę - dwukrotnie (Stany Zjednoczone)
Antarctica Service Medal (Stany Zjednoczone) Coast Guard Meritorious Public Service Award Medal (Stany Zjednoczone) Nagroda Marynarki Wojennej za Wybitną Służbę Publiczną (Stany Zjednoczone) NOAA Administrator's Award (Stany Zjednoczone)
Don Walsh (niżej) i Jacques Piccard we wnętrzu batyskafu „Trieste”, 1960
Batyskaf „Trieste

Życiorys edytuj

W 1948 wstąpił do US Navy, pozostając w jej szeregach do 1975. W 1954 ukończył United States Naval Academy. Służył przede wszystkim na okrętach podwodnych, z czasem obejmując dowództwo jednego z nich. Przeszedł drogę od marynarza do komandora. Oceanograf i specjalista technologii podmorskich – w 1967 na Texas A&M University uzyskał magisterium, a rok później – doktorat w dziedzinie oceanografii fizycznej[2].

23 stycznia 1960 wraz z Jacques'em Piccardem w batyskafieTrieste” zszedł do Głębi Challengera, na dno Rowu Mariańskiego. Jako balastu użyto żelaza, a do wynurzania benzyny. System pokładowy wskazał głębokość 11 521 m, lecz zweryfikowano to później do około 10 912 m. Na dnie Walsh i Piccard byli zaskoczeni widokiem ryb: soli i flądry o długości około 30 cm, jak również krewetek. Według Piccarda: „Dno było czyste i przejrzyste, wolne od glonów tworzących muł”. Na dnie Rowu Mariańskiego woda wywiera ciśnienie 108,6 MPa.

Brał udział w dwudziestu ekspedycjach na Arktyce i dwudziestu pięciu na Antarktydzie. W 1972 Rząd Stanów Zjednoczonych uhonorował go, nadając grani w Arktyce nazwę: „Walsh Spur”, w podziękowaniu za jego dokonania dla narodowych programów USA na tym obszarze.

W 1969 na San Diego State University uzyskał magisterium w dziedzinie nauk politycznych. W latach późniejszych był profesorem inżynierii oceanicznej i dziekanem na Uniwersytecie Południowej Kalifornii. Wykładowca kontraktowy na Uniwersytecie Georgetown. Opublikował ponad 200 artykułów, referatów i innych opracowań dotyczących tematyki morskiej. Zredagował sześć ważnych książek poświęconych tematyce oceanicznej. Poprowadził ponad 1500 wykładów o tematyce oceanicznej w 50. krajach. Doradca techniczny przy produkcjach telewizyjnych i filmowych. Wziął udział w ponad 150. programach, wywiadach radiowych i telewizyjnych. Był członkiem wielu ważnych komisji i komitetów pracujących dla rządu Stanów Zjednoczonych, ONZ, prestiżowych uczelni, instytutów i organizacji na całym świecie, m.in. The Ocean Trust, National Undersea Maritime Agency, International Maritime Inc., Naval Undersea Museum Foundation, The Explorers Club.

Od 1976 prowadził firmę zajmującą się doradztwem morskim. W 2012 był członkiem zespołu nadzorującego podwodną misję batyskafu „Deepsea Challenger”, w którym 26 marca tegoż roku reżyser filmowy i akwanauta, James Cameron, dotarł do dna Głębi Challengera w Rowie Mariańskim.

Aż do śmierci wraz z żoną, Joan, mieszkał niedaleko miejscowości Coquille w stanie Oregon.

Wybrane odznaczenia, nagrody i wyróżnienia edytuj

  • Legia Zasługi (1960, 1973) – pierwsze odznaczenie odebrał z rąk prezydenta Dwighta Eisenhowera w Białym Domu[2]
  • Distinguished Service Medal od Theodore Roosevelt Association (1960)[2]
  • One of the Ten Outstanding Young Men of the Year od Junior Chamber of Commerce (1960)[2]
  • Medal za Chwalebną Służbę (1971, 1975)[2]
  • Antarctica Service Medal (1971)[2]
  • Nadanie jego imienia grani („Walsh Spur”) w Arktyce (1972)[2]
  • Coast Guard Meritorious Public Service Award Medal (1980)[2]
  • Nagroda Lowella Thomasa (1986)[3]
  • Honorowy Dożywotni Członek The Explorers Club (1994)[2]
  • Honorowy Dożywotni Członek The American Geographical Society (2000)[2]
  • The Explorers Club Medal (2001)[4]
  • L'Etoile Polaire Medal od Jules Verne Aventures Association (2001)[2]
  • Nagroda Explorer 2006[5] (8. Explorers Festival, Łódź)
  • Honorowy Prezydent The Explorers Club (2008, 2009)[2]
  • Medal Hubbarda (2010)[2]
  • Administrator's Award od National Oceanographic and Atmospheric Administration (2010)[2]
  • Nagroda Marynarki Wojennej za Wybitną Służbę Publiczną (2010)[2]

Przypisy edytuj

  1. Retired Navy Capt. Don Walsh, Deep Sea Submariner and Ocean Explorer, Dies at 92. news.usni.org. [dostęp 2023-11-13]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o University of Washington – Captain Don Walsh USN (Ret), PhD – Biographical Information. interactiveoceans.washington.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.) [dostęp 2016-02-24]
  3. The Explorers Club – The Lowell Thomas Award. explorers.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-02)]. (ang.) [dostęp 2016-02-22]
  4. The Explorers Club Medal. explorers.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-19)]. (ang.) [dostęp 2016-02-24]
  5. 8. Explorers Festival, Łódź (pol.) [dostęp 2016-02-24]

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj