Donaborów
Donaborów – wieś w Polsce w województwie wielkopolskim, w powiecie kępińskim, w gminie Baranów.
| wieś | |
_ID_651385.jpg) Kościół św. Marcina w Donaborowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (1990) |
ok. 500 mieszkańców |
| Strefa numeracyjna |
62 |
| Kod pocztowy |
63-604[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PKE |
| SIMC |
0193507 |
Położenie na mapie gminy Baranów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kępińskiego  | |
 51°16′08″N 18°04′24″E/51,268889 18,073333[1] | |
Nazwa edytuj
Według podań Donaborów wywodzi swą nazwę od „dona” i „bory”, tzn. darowizna borów wolnym chłopom, przez króla polskiego Jagiełłę[3].
Historia edytuj
Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej i pierwotnie związana była z Wielkopolską oraz Śląskiem. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XII wieku. Wymieniona pierwszy raz w dokumencie zapisanym po łacinie w 1193 i 1219 jako „Domaborouo"[4].
Miejscowość została odnotowana w historycznych dokumentach prawnych i podatkowych. W 1219 po rozpatrzeniu sporu o dziesięcinę z Donaborowa pomiędzy klasztorem św. Wincentego we Wrocławiu oraz klasztoru św. Wawrzyńca w Kaliszu przyznano ją temu ostatniemu. Do tego momentu więc płaciła ją do Wrocławia. Pierwsze nadanie mogło nastąpić w 1193. W 1266 jednak ponownie płaciła biskupowi wrocławskiemu. W 1459 Stanisław Kępiński, kanonik wieluński, zrzekł się na rzecz brata Tomasza m.in. Donaborowa, który do tej pory trzymał go prawdopodobnie w dzierżawie. W 1474 król polski Kazimierz IV Jagiellończyk zapisał Tomasza Kępińskiemu 50 grzywien na Jankowach i Donaborowie. W 1497 Mikołaj Kępiński pożyczył 18 florenów od mieszczanina baranowskiego Macieja pod zastaw 1 łana w Donaborowie[4].
W końcu XVI wieku Donaborów był wsią królewską w tenucie bolesławieckiej w powiecie ostrzeszowskim województwa sieradzkiego[5]. W 1564 we wsi gospodarowało 10 kmieci na półłankach oraz 2 sołtysów na 3 półłankach. W miejscowości czynsz z półłanków płacono po 24 groszy, 2 zagrodników płaciło po 12 groszy. Odnotowano także młyn na rzece Niesób. W 1651 we wsi było 12 kmieci, a 2 łany należały do plebana[4].
Szkoła Podstawowa w Donaborowie istniała już przed 1664 rokiem, jest więc jedną z najstarszych w powiecie kępińskim[6]. W końcu XVII w. uczęszczało do niej 100-120 dzieci[6]. W 1899 r. rozebrano starą drewnianą salkę szkolną w Donaborowie i przybudowano nową murowaną[6]. W 1907 r. miał miejsce protest uczniów i rodziców przeciwko nauce religii w języku niemieckim[6]. W 1944 r. w szkole w Donaborowie znajdował się obóz dla Niemców ewakuowanych z Rosji i Rumunii[6].
Obecnie edytuj
Położona nad strumieniem Niesób, ok. 7 km na wschód od Kępna. W centrum wsi znajduje się zabytkowy drewniany kościół który został ufundowany w 1405 r. przez króla Polski Władysława Jagiełłę, a parafię erygował biskup Wacław II legnicki[7]. W ostatniej dekadzie XX wieku obok wybudowano kaplicę przedpogrzebową[8]. Proboszczem parafii jest ks. Tomasz Szymczak[9]. Do parafii należy także wioska Jankowy. We wsi znajdują się zakłady przemysłowe produkujące meble, a także odremontowany dworek z parkiem i boiskiem. Wieś ma swoją szkołę podstawową z przedszkolem. W 2016 r. wybudowano nowoczesną salę gimnastyczną[10].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 25900
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 234 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Donaborów. [w:] Baranów Obwód IV, Powiat Kępiński [on-line]. wordpress.com, 1928/2008. [dostęp 2018-08-14].
- ↑ a b c Rosin 1963 ↓.
- ↑ Tomasz Jurek. Krąg rodzinny starosty wielkopolskiego Wierzbięty (1352 -1369), czyli początki rodu Niesobiów. „Genealogia”. 1, s. 34, 1991.
- ↑ a b c d e Sebastian, Historia Zespołu Szkół w Donaborowie [online], www.sp.donaborow.pl [dostęp 2018-05-24] (pol.).
- ↑ za: Ewa Kotowska-Rasiak/KAI: Uroczystość 610-lecia istnienia kościoła w Donaborowie. Radio Rodzina, 2015-05-10. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
- ↑ Teresa Palacz: Kościół pw. św. Marcina, Donaborów. www.zabytek.pl, 2015-02-06. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
- ↑ Diecezja kaliska - parafia św. Marcina, Donaborów. [dostęp 2018-08-14].
- ↑ Sala sportowa dla uczniów. sp.donaborow.pl, 2016-10-04. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Donaborów”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 75.
Linki zewnętrzne edytuj
- Donaborów w „Słowniku historyczno-geograficznym ziemi wieluńskiej w średniowieczu”
- Donaborów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 120.
- Donaborów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 429.
- Szkoła podstawowa w Donaborowie
- Zdjęcia archiwalne z Donaborowa