Drętwa pawik

Drętwa pawik
	Torpedo torpedo
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ryby chrzęstnoszkieletowe
Podgromada	spodouste
Infragromada	Euselachii
(bez rangi)	płaszczki
Rząd	drętwokształtne
Rodzina	drętwowate
Rodzaj	Torpedo
Gatunek	drętwa pawik
Synonimy
	Raja torpedo Linnaeus, 1758; Raia torpedo Stephan, 1779; Torpedo ocellata Rafinesque, 1810; Torpedo maculata Rafinesque, 1810; Torpedo variegata Rafinesque, 1810; Torpedo narke Risso, 1810; Torpedo unimaculata Risso, 1810; Torpedo oculata Davy, 1834; Torpedo oculata A.H.A. Duméril, 1852;
	Raja torpedo Linnaeus, 1758; Raia torpedo Stephan, 1779; Torpedo ocellata Rafinesque, 1810; Torpedo maculata Rafinesque, 1810; Torpedo variegata Rafinesque, 1810; Torpedo narke Risso, 1810; Torpedo unimaculata Risso, 1810; Torpedo oculata Davy, 1834; Torpedo oculata A.H.A. Duméril, 1852;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; brak danych
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Drętwa pawik^[11], drętwa elektryczna^[12] (Torpedo torpedo) – gatunek ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny drętwowatych (Torpedinidae).

Występowanie edytuj

We wschodnim Atlantyku od południowej części Zatoki Biskajskiej do Angoli, także w Morzu Śródziemnym.

Występuje w płytkich wodach na piaszczystym lub mulistym dnie, wśród łąk morskich do 50 m głębokości. Dzień spędza zagrzebana w dnie, w nocy poluje.

Cechy morfologiczne edytuj

Osiąga maksymalnie do 60 cm długości. Ciało spłaszczone grzbietobrzusznie o kształcie okrągłej tarczy z wyraźnie oddzielonym krótkim trzonem ogonowym. Skóra gładka. Oczy małe. Uzębienie: w górnej szczęce 18–33 zęby, w dolnej 15–26 zębów. Dwie płetwy grzbietowe, z których pierwsza jest większa znajdują się na trzonie ogonowym. Płetwy piersiowe są przyrośnięte, wyraźnie oddzielone od siebie. Na każdym z boków znajduje się duży narząd elektryczny.

Strona grzbietowa od jasno- do ciemnobrązowej, z od 1 do 7 (zwykle 5) plamami koloru niebieskiego, obwiedzionymi żółto lub czarno. Strona brzuszna biaława z ciemną obwódką.

Odżywianie edytuj

Pokarm stanowią małe przydenne ryby oraz skorupiaki.

Rozród edytuj

Ryba jajożyworodna. Czas rozwoju zarodka w zależności od temperatury wynosi 5–6 miesięcy. W miocie w zależności od wielkości samicy znajduje się od 3 do 21 młodych o długości 8 cm.

Historia badań edytuj

Pierwszy opis Raja torpedo zapisany w języku polskim sporządził Krzysztof Kluk w 1780 roku w pracy Zwierząt domowych i dzikich, osobliwie krajowych [...]. W rozdziale O gadzie pływającym nazwał ją drętwikiem i zaliczył do rodzaju Rochy^[13].

Przypisy edytuj

↑ Torpedo torpedo, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 231. (łac.).
↑ Ch.F. Stephan: De rajis, schediasma primum. Lipsiae: 1779, s. 20. (łac.).
↑ Rafinesque 1810 ↓, s. 48, 60.
↑ ^a ^b Rafinesque 1810 ↓, s. 65.
↑ Risso 1810 ↓, s. 18.
↑ Risso 1810 ↓, s. 19, ryc. iii (rys. 3).
↑ J. Davy. Observations on the torpedo, with an account of some additional experiments on its electricity. „Philosophical Transactions of the Royal Society of London”. 1834 (1), s. 542, 1834. (ang.).
↑ A.H.A. Duméril. Monographie de la famille des torpédiniens, ou poissons plagiostomes électriques, comprenant la description d’un genre nouveau, de 3 espèces nouvelles, et de 2 espèces nommées dans le Musée de Paris, mais non encore décrites. „Revue et Magasin de Zoologie pure et Appliquée”. 2^e série. 4, s. 234, 1852. (fr.).
↑ F.F. Serena F.F., G. Notarbartolo diG.N. Sciara G. Notarbartolo diG.N., N.N. Ungaro N.N., Torpedo torpedo, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-09-10] (ang.).
↑ Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
↑ Krzysztof Kluk: Zwierząt domowych i dzikich, osobliwie krajowych, potrzebnych i pożytecznych, domowych, chowanie, rozmnożenie, chorób leczenie, dzikich łowienie, oswojenie, zażycie, szkodliwych zaś wygubienie. Warszawa: 1780, s. 41.

Bibliografia edytuj

C.S. Rafinesque: Indice d’ittiologia Siciliana, ossia, Catalogo metodico dei nomi Latini, Italiani, e Siciliani dei pesci, che si rinvengono in Sicilia: disposti secondo un metodo naturale: eseguito da un appendice che contiene la descrizione di alcuni nuovi pesci siciliani: illustrato da due piance. Messina: Presso Giovanni del Nobolo, con approvazzione, 1810, s. 1–70; ryc. 1–2. (łac.).
A. Risso: Ichthyologie de Nice, ou histoire naturelle des poissons du Département des Alpes Maritimes. Paris: F. Schoell, 1810, s. i–xxxvi; 1–388; ryc. i-xi. (fr.).
Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
Torpedo torpedo. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 30 lipca 2009]

[itis-1] Torpedo torpedo, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Linnaeus-2] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 231. (łac.).

[Stephan-3] Ch.F. Stephan: De rajis, schediasma primum. Lipsiae: 1779, s. 20. (łac.).

[CITEREFRafinesque1810[https://www.biodiversitylibrary.org/page/39037699_48],_[https://www.biodiversitylibrary.org/page/39037711_60]-4] Rafinesque 1810 ↓, s. 48, 60.

[CITEREFRafinesque1810[https://www.biodiversitylibrary.org/page/39037754_65]-5] Rafinesque 1810 ↓, s. 65.

[CITEREFRisso1810[https://www.biodiversitylibrary.org/page/6591755_18]-6] Risso 1810 ↓, s. 18.

[CITEREFRisso1810[https://www.biodiversitylibrary.org/page/6591754_19],_ryc._[https://www.biodiversitylibrary.org/page/6592095_iii_(rys._3)]-7] Risso 1810 ↓, s. 19, ryc. iii (rys. 3).

[Davy-8] J. Davy. Observations on the torpedo, with an account of some additional experiments on its electricity. „Philosophical Transactions of the Royal Society of London”. 1834 (1), s. 542, 1834. (ang.).

[Duméril-9] A.H.A. Duméril. Monographie de la famille des torpédiniens, ou poissons plagiostomes électriques, comprenant la description d’un genre nouveau, de 3 espèces nouvelles, et de 2 espèces nommées dans le Musée de Paris, mais non encore décrites. „Revue et Magasin de Zoologie pure et Appliquée”. 2^e série. 4, s. 234, 1852. (fr.).

[iucn-10] F.F. Serena F.F., G. Notarbartolo diG.N. Sciara G. Notarbartolo diG.N., N.N. Ungaro N.N., Torpedo torpedo, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-09-10] (ang.).

[Rutk-11] Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.

[Nikolski-12] G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.

[Kluk-13] Krzysztof Kluk: Zwierząt domowych i dzikich, osobliwie krajowych, potrzebnych i pożytecznych, domowych, chowanie, rozmnożenie, chorób leczenie, dzikich łowienie, oswojenie, zażycie, szkodliwych zaś wygubienie. Warszawa: 1780, s. 41.

[11]

[12]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[13]