Wikipedia

Duke Ellington

amerykański muzyk jazzowy

Duke Ellington, właśc. Edward Kennedy Ellington (ur. 29 kwietnia 1899 w Waszyngtonie, zm. 24 maja 1974 w Nowym Jorku)[2] – amerykański pianista, kierownik zespołu (bandleader), kompozytor i aranżer jazzowy.

Duke Ellington
Ilustracja
Duke Ellington
Imię i nazwisko

Edward Kennedy Ellington

Pseudonim

Duke

Data i miejsce urodzenia

29 kwietnia 1899
Waszyngton

Data i miejsce śmierci

24 maja 1974
Nowy Jork

Instrumenty

fortepian

Gatunki

jazz (swing[1], early jazz[1], jazz orkiestralny[1], jazz progresywny[1]), muzyka poważna[1]

Zawód

muzyk (pianista, kompozytor, aranżer), bandleader

Zespoły
The Duke Ellington Orchestra
Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone) Kawaler Legii Honorowej
Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Życiorys edytuj

Urodzony w Waszyngtonie. Jego rodzice pochodzili z czarnej klasy średniej. W domu otrzymał bardzo dobre wychowanie i maniery, stąd już w szkole nazywano go „Książę” (ang. duke). Jego zainteresowania jazzem były jednak nie w smak rodzicom, Duke uciekł więc z domu i w 1922 wraz z zespołem, w którym grał, przyjechał do Nowego Jorku, będącego w owym czasie głównym ośrodkiem jazzu. Wtedy zespół nie odniósł sukcesu, jednak Ellington spróbował jeszcze rok później jako członek zespołu The Washingtonians, tym razem z większym powodzeniem. Stary lider grupy próbował oszukiwać muzyków i stracił ich zaufanie – wtedy kierownictwo objął Duke. Udało im się dostać kontrakt w Harlemie, a w 1928 znaleźli zatrudnienie w „Cotton Clubie”.

W tym czasie grali u niego m.in. Johnny Hodges (saksofon altowy), Barney Bigard (klarnet), Cootie Williams (trąbka) i Juan Tizol (puzon wentylowy).

W 1933 Duke Ellington wraz z big bandem odbył tournée po Europie (Anglia, Francja, Holandia).

Tworzył także muzykę filmową, m.in. do Anatomii morderstwa (Anatomy of a Murder) Otto Premingera, w której zagrał też epizodyczną rolę pianisty w barze.

Został pochowany na Woodlawn Cemetery w Nowym Jorku.

Wybrane kompozycje edytuj

  • Black and Tan Fantasy (1927)
  • C Jam Blues (1942)
  • Cotton Tail (1940)
  • Creole Love Call (1927)
  • Don't Get Around Much Anymore (1940)
  • I Got It Bed (1941)
  • I'm Beginning to See the Light (1944)
  • In a Mellotone (1939)
  • In a Sentimental Mood (1935)
  • It Don't Mean a Thing (If It Ain't Got That Swing) (1931)
  • Mood Indigo (1930)
  • Prelude to a Kiss (1938)
  • Satin Doll (1953)
  • Solitude (1934)
  • Sophisticated Lady (1932)

Nagrody i wyróżnienia edytuj

Grammy Awards[3]
Rok Kategoria Tytuł Gatunek Wynik
1999 Historical Album The Duke Ellington Centennial Edition
RCA Victor Recordings (1927-1973) 		Jazz Laureat
1979 Best Jazz Instrumental Performance, Big Band Duke Ellington at Fargo, 1940 Live Jazz Laureat
1976 Best Jazz Performance By a Big Band The Ellington Suites Jazz Laureat
1972 Best Jazz Performance By a Big Band Toga Brava Suite Jazz Laureat
1971 Best Jazz Performance By a Big Band New Orleans Suite Jazz Laureat
1968 Best Instrumental Jazz Performance – Large Group
Or Soloist with Large Group 		...And His Mother Called Him Bill Jazz Laureat
1967 Best Instrumental Jazz Performance, Large Group
Or Soloist with Large Group 		The Far East Suite Jazz Laureat
1966 Best Original Jazz Composition In the Beginning God Jazz Laureat
1965 Best Instrumental Jazz Performance -
Large Group or Soloist with Large Group 		New Orleans Suite Jazz Laureat
1959 Best Performance By w Dance Band Anatomy of a Murder Pop Laureat
1959 Best Musical Composition First Recorded
And Released in 1959
(More Than 5 Minutes Duration) 		Anatomy of a Murder Composing Laureat
1959 Best Sound Track Album – Background Score
From a Motion Picture or Television 		Anatomy of a Murder Composing Laureat

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e Duke Ellington. allmusic.com. [dostęp 2020-07-10]. (ang.).
  2. ↑ Paul Tanner, Maurice Gerow: A study of jazz. W.C. Brown Co., 1973, s. 128. ISBN 978-0-697-03557-8.
  3. ↑ allmusic – Duke Ellington • Grammy Awards

Bibliografia edytuj

  • Joachim Ernst Berendt, Od raga do rocka – wszystko o jazzie, Kraków: PWM, 1979.
  • Andre Hodeir, Ludzie i problemy jazzu, Kraków: PWM, 1961.
  • Dariusz Michalski, Nie było nas – był jazz, [w:] Cały ten "jazz", Warszawa: Wiedza Powszecha, 1990, ISBN 83-214-0668-8 (Lekka Muza ; 1)
  • Wacław Panek, Encyklopedia muzyki rozrywkowej, Warszawa: „Świat Książki”, 2000, ISBN 83-7227-183-6, OCLC 830244848.
  • Dionizy Piątkowski, Duke Ellington, Warszawa: Agora SA, 2010, ISBN 978-83-7552-891-6
  • Dionizy Piątkowski, Jazz, Poznań: Atena, 2005, ISBN 83-85414-90-8
  • Jerzy Radliński, Obywatel Jazz, Kraków: PWM, 1967.
  • Roman Waschko, Przewodnik Iskier: muzyka jazzowa i rozrywkowa, Warszawa 1970.

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Duke_Ellington&oldid=73197419”