Dwór Winnica
Dwór Winnica – zabytkowy dwór we wsi Winnica, gmina Brudzeń Duży, powiat płocki, województwo mazowieckie. Wybudowany w II poł. XIX wieku według projektu architekta Józefa Hussa dla rodziny Ciółkowskich[2].
 nr rej. 508 z 5.06.1979[1]
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Winnica 17 |
| Typ budynku | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy |
II poł. XIX w. |
Położenie na mapie gminy Brudzeń Duży  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu płockiego  | |
 52°40′59″N 19°29′42″E/52,683056 19,495000
| |
| Strona internetowa | |
Majątek Winnica edytuj
W roku 1789 wieś należała do rodziny Winnickich[3]. Już wcześniej część majątku należała do Ciółkowskich i pozostawała w ich rękach do schyłku XIX wieku. Około 1825 roku w rękach Dominika Ciółkowskiego[4], członka Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim[5].
Ostatnim właścicielem majątku Winnica była E. Łępicka. Po II wojnie światowej majątek o pow. 146,7 ha został przejęty przez Państwowy Fundusz Ziemi i rozparcelowany. Dwór z przyległym parkiem (10 ha) przejęła Gmina Brudzeń Duży.[6]
W latach 1955–1965 w budynku dworu mieściła się Izba Porodowa, następnie został podzielony i przeznaczony na mieszkania komunalne[2]. W roku 1990 dwór trafił w ręce prywatne.
Dwór i park edytuj
Podstawowe elementy założenia stanowiły: dwór, park krajobrazowy, zabudowania gospodarcze, sad i warzywnik. Aktualnie pozostały jedynie dwór oraz pozostałości parku dworskiego.
Budynek dworu jest murowany i otynkowany, zbudowany na planie prostokąta, z dodatkową oficyną w części południowo-wschodniej. Dach naczółkowy, kryty blachą. Wnętrza wielokrotnie przebudowywane, nie zachowały pierwotnego układu ani wystroju.
Oryginalnie park miał ok. 6 ha powierzchni, drzewostan parku tworzyły gatunki rodzimego pochodzenia, na jego terenie znajdowały się 3 stawy, park nie był ogrodzony[2]. Obecnie pozostało ok. 1,3 ha pierwotnego założenia parkowego z najstarszymi drzewami w wieku 120–150 lat.
Cały zespół dworsko-parkowy zlokalizowany jest na skraju jaru, w bezpośrednim sąsiedztwie otuliny Brudzeńskiego Parku Krajobrazowego. Budynek dworu oraz park są dostępne z zewnątrz. Aktualnie w trakcie prac porządkowych[7].
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo mazowieckie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ a b c Ewidencja Parku Zabytkowego w Winnicy, Warszawa 1987.
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XIII [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2020-01-22].
- ↑ Piotr Libicki, Marcin Libicki, Dwory i pałace wiejskie na Mazowszu, wyd. I poprawione, Poznań 2013, s. 490, ISBN 978-83-7301-826-6.
- ↑ Członkowie Towarzystwa Rolniczego z 1861 r. [online] [dostęp 2020-01-22].
- ↑ Anna Stognowska, Reforma rolna w powiecie płockim, „Rocznik Muzeum Mazowieckiego” (9), 1977, s. 74, ISSN 0137-3315.
- ↑ Dwór Winnica – Winnica 17 [online], Dwór Winnica – Winnica 17 [dostęp 2020-01-22] (pol.).