Dwaj żołnierze (oryg. Два бойца) – radziecki film wojenny z 1943 roku w reżyserii Leonida Łukowa na podstawie powieści Lwa Sławina pt. Moi ziemliaki z 1942 roku.

Dwaj żołnierze
Два бойца
Gatunek

wojenny, melodramat

Rok produkcji

1943

Data premiery

6 października 1943

Kraj produkcji

ZSRR

Język

rosyjski

Czas trwania

80 min

Reżyseria

Leonid Łukow

Scenariusz

Jewgienij Gabriłowicz

Główne role

Mark Bernes, Boris Andriejew, Wiera Szerszeniewa

Muzyka

Nikita Bogosłowski

Zdjęcia

Aleksandr Gincburg

Scenografia

Władimir Kapłunowski

Produkcja

Taszkenckie Studio Filmowe

Wytwórnia

Taszkenckie Studio Filmowe
SF im. Gorkiego

Opis fabuły edytuj

II wojna światowa na Froncie Leningradzkim. Jesienią 1941 roku w obronie Leningradu bierze udział w szeregach Armii Czerwonej dwóch przyjaciół – Arkadij i Aleksandr (Sasza). Arkadij jest elokwentny i tryska poczuciem humoru, Sasza nieco ociężały intelektualnie i jowialny. Obydwaj dzielnie walczą z wrogiem, jednak pewnego dnia dochodzi między nimi do zatargu – Arkadij, obdarzony ciętym dowcipem, zaczyna przy kolegach kpić z Saszy i jego dopiero co poznanej dziewczyny Tasi. Sasza obraża się do żywego. Zanim obydwaj przyjaciele zdążą się pogodzić, po kolejnym starciu z wrogiem ciężko ranny Sasza trafia do szpitala. Odwiedza go Arkadij, który ma szczerą wolę przeproszenia przyjaciela, jednak ten odmawia widzenia się z nim.

W tym samym czasie Tasia zaczyna otrzymywać pełne miłosnych wyznań listy z frontu podpisane przez Saszę oraz (co szczególnie ważne) paczki żywnościowe. Przychodzą one przez całą ciężką dla mieszkańców Leningradu zimę roku 1941-1942. Tasia zakochuje się w Saszy. Pewnego dnia, stojąc w kolejce po chleb, spotyka Saszę. Pełna uczucia wobec niego, jest zaskoczona jego powściągliwością – Sasza nic nie wie o listach i paczkach. Bez trudu domyśla się, że ich rzeczywistym autorem jest jego przyjaciel Arkadij – erudyta, który pragnął, aby pomiędzy Saszą i Tasią nawiązała się poważna znajomość. Wyznając Tasi, że wszystko, co napisane jest w listach, to jednak prawda, spieszy odnaleźć przyjaciela. W tym samym czasie Arkadij tkwi samotnie na wysuniętym posterunku, odpierając kolejne ataki przeciwnika. Sasza próbuje się do niego przedrzeć, jednak kiedy mu się to wreszcie udaje, natrafia na nieprzytomnego przyjaciela. Przekonany, że Arkadij nie żyje, szczerze go opłakuje, gdy ten, cały i zdrowy, nagle odzyskuje przytomność.

Obsada aktorska edytuj

i inni.

O filmie edytuj

Prosta, zrozumiała i ujmująca oraz przesączona humorem fabuła przesądziła o powodzeniu filmu. Został dobrze przyjęty przez widzów oraz krytyków (chociaż ci drudzy zarzucali mu naiwność w ukazaniu wojny, np. Niemcy atakujący bezładną gromadą i kładący się pokotem od pierwszej serii radzieckiego ckm-u)[1].

Niewątpliwą gwiazdą filmu był Mark Bernes – znany radziecki pieśniarz, który w filmie zaśpiewał piosenkę pt. Tiomnaja nocz' (pol. Ciemna jest noc). Utwór ten szybko stał się szlagierem w ZSRR i jest obecnie uznawany za jeden z najpopularniejszych powstałych w okresie wielkiej wojny ojczyźnianej[2]. Na atrakcyjności swej nie stracił również po wojnie i miało go lub ma i obecnie w swoim repertuarze wielu wykonawców i zespołów (głównie rosyjskich). Są to m.in.: śpiewacy operowi – Iwan Kozłowski, Muslim Magomajew, Dmitrij Chworostowski; aktorka Ludmiła Gurczenko; piosenkarze – Josif Kobzon, Dima Biłan, Natalia O’Shea, Zemfira; pieśniarz Ivan Rebroff; grupa rockowa Bi-2; raper Noize MC. W Polsce piosenkę - w tłumaczeniu Juliana Tuwima - wykonywała Wiera Gran. Jednak to właśnie interpretacja Bernesa z filmu Dwaj żołnierze[a], wydawana na płytach w ZSRR aż pięciokrotnie (w 1943, 1954, dwukrotnie w 1958 i w 1967), uznawana jest dziś za klasyczną.

Linki zewnętrzne edytuj

Uwagi edytuj

  1. W załączonym nagraniu filmu piosenka trwa od ok. 9:06 do 12:14.

Przypisy edytuj

  1. Wsiewołod Pudowkin. „Prawda”, 1943-10-06. Moskwa: KC KPZR. 
  2. Istorija sozdanija piesni „Tiomnaja nocz'”. [w:] LiveInternet [on-line]. 2012-05-09. [dostęp 2013-08-02]. (ros.).

Bibliografia edytuj

  • Rostisław Jurieniew: Historia filmu radzieckiego. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1977, s. 154-155.