Dyrekcja Ceł „Warszawa”

Dyrekcja Ceł „Warszawa” – władza celna II instancji funkcjonująca w II Rzeczypospolitej.

Historia Dyrekcji

edytuj

Dyrekcja Ceł w Warszawie została powołana na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 11 października 1922 roku w przedmiocie ustanowienia Dyrekcji ceł, jako okręgowych władz II instancji na obszarze b. zaboru rosyjskiego i austriackiego. Dyrekcja była władzą przełożoną nad urzędami celnymi oraz organami Straży Celnej i podlegała bezpośrednio Ministerstwu Skarbu. Na czele dyrekcji stał dyrektor, mianowany przez ministra skarbu. Wewnętrzną organizację dyrekcji ceł, liczba i stanowiska służbowe zatrudnionych w niej urzędników i niższych funkcjonariuszy określał statut organizacyjny[1][2].

Dyrekcja Ceł w Warszawie rozpoczęła swoją działalność 1 grudnia 1922 roku. Swoją siedzibę miała w Warszawie przy ulicy Miodowej 3[3].

Terytorialny zakres działalności Dyrekcji obejmował obszar województw: kieleckiego, łódzkiego, warszawskiego, lubelskiego, wołyńskiego, poleskiego i białostockiego, z wyjątkiem powiatów: augustowskiego, sejneńskiego, suwalskiego i grodzieńskiego[4].

Do zadań Dyrekcji należało:

  • sprawowanie nadzoru nad czynnościami podległych urzędów celnych i organów Straży Celnej,
  • wykonywanie budżetu państwa, w ramach posiadanych kompetencji,
  • orzekanie w I instancji w sprawach niezastrzeżonych Ministerstwu Skarbu i nie należących do zakresu działania urzędów celnych i organów Straży Celnej,
  • orzekanie w II i ostatniej instancji w sprawach należących do zakresu działania podległych urzędów celnych i organów Straży Celnej,
  • załatwianie spraw celnych i ochrony granic w zakresie przewidzianym dla władz celnych II instancji przez przepisy celne,
  • rozpatrywanie spraw osobowych urzędników i niższych funkcjonariuszy celnych oraz Straż Celnej, a także spraw administracyjnych w zakresie przewidzianym dla administracyjnych władz skarbowych II instancji (Izby Skarbowych)[1].

W skład Dyrekcji Ceł „Warszawa” wchodziły cztery wydziały: administracyjny, postępowania celnego, rachunkowości i kontroli fachowej. Za sprawy służby granicznej odpowiedzialny był wydział administracyjny, a za sprawy postępowania celnego wydział celny[5]. Do 1927 roku dyrekcja posiadała kompetencje nadzoru ochrony polskiej granicy państwowej przez jednostki Straży Celnej na terenie byłego zaboru rosyjskiego[6]. Zasięg kompetencyjny obejmował granicę Prus Wschodnich od Rajgrodu do Mławy oraz granica zachodnia w rejonie przylegającym do województwa kieleckiego. Łączna długość linii granicznej to 441 kilometrów[7].

W kwietniu 1928 roku, po utworzeniu Straży Granicznej, na bazie jednostek granicznych podległych warszawskiej Dyrekcji Ceł, utworzono Mazowiecki Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej z siedzibą w Ciechanowie[6].

Urzędnicy Dyrekcji Ceł „Warszawa”

edytuj

Obsada personalna w 1927 roku[8]:

  • prezes – Kwiryn Siewierski
  • naczelnik wydziału ochrony granic – Włodzimierz Krzyżanowski
  • rewident celny – Teodor Romańczuk
  • rewident celny – Zygmunt Śmietański
  • sekretarz – Stefan Roszkowski
  • sekretarz – Stefan Gisger-Gawroński
  • asesor – Mieczysław Wakulski

Inspektoraty Straży Celnej podległe warszawskiej Dyrekcji Ceł

edytuj

Dyrekcji podlegały trzy Inspektoraty Straży Celnej, 35 wyższych i 833 niższych funkcjonariuszy[9][10]:

Przypisy

edytuj
  1. a b Dz.U. z 1922 r. nr 91, poz. 846.
  2. Dominiczak 1975 ↓, s. 127.
  3. Dz.U. Min. Skarbu ↓, Nr 28 z 1 grudnia 1922 roku, s. 1062. Komunikat Ministerstwa Skarbu w sprawie uruchomienia Dyrekcji Ceł w Warszawie.
  4. Dz.U. Min. Skarbu ↓, Nr 28 z 1 grudnia 1922 roku, s. 1062.
  5. Dominiczak 1975 ↓, s. 128.
  6. a b Kozłowski 2012 ↓, s. 24–25.
  7. Dominiczak 1975 ↓, s. 132.
  8. Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 161.
  9. Kula 1994 ↓, s. 30.
  10. Kozłowski 2012 ↓, s. 24.

Bibliografia

edytuj