Dyskusja wikiprojektu:Czy wiesz/ekspozycje/2023-02-13

5 (York Factory)

…z której, obecnie opuszczonej osady wyruszali dawniej w głąb Kanady handlarze futrami?

…czego pozostałością jest budynek na zdjęciu obok?

York Factory (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	4	Delta 51	Delta 51	Carabus Sidevar Marencja

Delta 51 (dyskusja) 23:21, 6 sty 2023 (CET)

HBC przejęło miejscowość dopiero w 1714. Trzeba przeformułować to zdanie. Paelius (dyskusja) 02:08, 8 sty 2023 (CET)

Wszystkie dostępne mi źródła podają, że Kompania Zatoki Hudsona była właścicielem osady od jej założenia w 1684. 1714 to prawdopodobnie rok odzyskania przez kompanię kontroli nad osadą po okresie okupacji francuskiej, zakończonym przez traktaty utrechckie (1713), o których artykuł już wspomina. Delta 51 (dyskusja) 16:28, 8 sty 2023 (CET)

Uwaga tyczyła się zdania: Osada sześciokrotnie przechodziła z rąk do rąk, aż do 1713 roku, kiedy to na mocy pokoju utrechckiego wszystkie terytoria wokół Zatoki Hudsona przeszły w posiadanie brytyjskie. W 1713 faktycznie zabudowania pozostawały fizycznie pod władzą francuską. Paelius (dyskusja) 17:02, 9 sty 2023 (CET)

Poprawiłem. Delta 51 (dyskusja) 21:15, 9 sty 2023 (CET)

Miejscowość utraciła na znaczeniu w 2. połowie XIX wieku, wraz z rozwojem kolei, która w 1871 roku połączyła Manitobę z atlantyckim wybrzeżem Kanady, stanowiąc dogodną alternatywę wobec wcześniejszych szlaków morskich wiodących przez Zatokę Hudsona. – Przede wszystkim to w pierwszym okresie (po 1850) to tamtejszy port stracił na znaczeniu z powodu tańszego transportu z interioru po stronie amerykańskiej. Paelius (dyskusja) 02:20, 8 sty 2023 (CET)

Przeredagowałem nieco i dodałem jeszcze jedno źródło. Rzeczywiście w pierwszej kolejności transport odbywał się przez terytorium amerykańskie (od 1860 koleją do St. Paul; stamtąd drogą lądową i wodną do Winnipeg). Rok 1871 podany w Canadian Encyclopedia jako dotarcie kolei do Manitoby też wydaje się błędny, więc usunąłem ([1] podaje 1878). Delta 51 (dyskusja) 16:28, 8 sty 2023 (CET)

1. opuszczona miejscowość w Kanadzie – jak już pisałem, sezonowo miejscowość jest zasiedlona przez pracowników Parks Canada, więc opuszczona nie jest. Paelius (dyskusja) 06:32, 13 sty 2023 (CET)

Dodałem informację o pracownikach sezonowych. Obecność 2 osób w celach służbowych przez 3 miesiące w roku moim zdaniem nie zmienia faktu, że jest ona opuszczona. Delta 51 (dyskusja) 23:19, 19 sty 2023 (CET)

Posiłkując się materiałem słownikowym – opuszczony: 1. «taki, którego wszyscy opuścili; też: pozbawiony opieki»; 2. «bardzo zniszczony wskutek zaniedbania; też: opustoszały», nie wydaje mi się, by miejscowość spełniała tę definicję. Paelius (dyskusja) 21:35, 20 sty 2023 (CET)

Pytanie kim są „wszyscy” w kontekście miejscowości. Wszyscy mieszkańcy («osoba stale mieszkająca w jakimś miejscu»)? Liczba stale mieszkających wynosi 0. Wszyscy ludzie? Czy Macchu Picchu – stale odwiedzane przez tłumy turystów – nadal jest opuszczonym miastem? Czy przestanie nim być po wybudowaniu domku dla personelu obsługującego turystów? Czy opuszczony zamek, który upodoba sobie grupa bezdomnych przestanie być opuszczony? Delta 51 (dyskusja) 00:24, 21 sty 2023 (CET)

Tak. Wszyscy ludzie, a nie wszyscy mieszkańcy. A Macchu Picchu ma inny definiens: najlepiej zachowane miasto Inków (nic o opuszczeniu nie ma). Nie bez znaczenia jest też zaklasyfikowanie przez CGNDB jako populated place – locality. Paelius (dyskusja) 01:34, 21 sty 2023 (CET)

Ja w CGNDB widzę Unincorporated place – locality ([2]), zdefiniowane jako A named place or area, with or without a scattered population. ([3]). Nazywanie miejsca pozbawionego stałych mieszkańców miejscowością bez zakwalifikowania jej jako „opuszczona” byłoby w myśl definicji zawartej w artykule miejscowość błędem merytorycznym. Delta 51 (dyskusja) 10:11, 21 sty 2023 (CET)

Populated place: [4]. Brak jest rzetelnych opracowań, także statystycznych (cenzusowych), które dawałyby asumpt umieszczenia w definiensie słowa opuszczona. Zwłaszcza że znaczeniowo jest to wątpliwe. Nawet gdyby, to dotychczasowa praktyka w tym zakresie: były piłkarz -> piłkarz, ruiny kościoła -> kościół, raczej wskazuje też na inne podejście. Paelius (dyskusja) 13:47, 21 sty 2023 (CET)

Przeredagowałem. Delta 51 (dyskusja) 15:45, 22 sty 2023 (CET)

2. W połowie XIX wieku York Factory liczyło około 30-50 budynków ułożonych na planie litery H, z których największym był położony w samym środku magazyn. – Chodzi o główny budynek/skład, więc główny budynek składu, budynek główny składu, budynek głównego składu. Paelius (dyskusja) 06:32, 13 sty 2023 (CET)

Poprawiłem na "budynek głównego składu". Delta 51 (dyskusja) 23:19, 19 sty 2023 (CET)

3. W tekście brakuje najistotniejszej daty dla rozwoju XIX-wiecznego York Factory, czyli 1821. Paelius (dyskusja) 06:32, 13 sty 2023 (CET)

Nie wiem skąd ta data, przypuszczam, że z angielskiej Wikipedii, gdzie widnieje jako rok ustanowienia osady siedzibą departamentu północnego kompanii. Zarówno podany tam przypis jak i inne źródła podają, że miało to miejsce w 1810, o czym w artykule jest już mowa. Delta 51 (dyskusja) 23:19, 19 sty 2023 (CET)

Faza IIIb (lata 1821-1870) jest uważana za okres największego rozkwitu placówki (w następstwie właśnie wydarzeń z 1821), co widać także na ilustracjach, ale w tekście o nim nie ma nawet wzmianki. Co do Northern Department to pozostawiłbym go w tekście właśnie w tym (nietłumaczonym) zapisie. Paelius (dyskusja) 21:35, 20 sty 2023 (CET)

Rok 1821 nie pojawia się w żadnym z wykorzystanych przeze mnie źródeł. W artykule jest już ogólna wzmianka o wzroście znaczenia osady na początku XIX wieku. Zachęcam do samodzielnej rozbudowy artykułu. Nie wątpię, że na temat tej osady dużo jeszcze dałoby się napisać. Nazwę Northern Department dopisałem w nawiasie. Delta 51 (dyskusja) 00:24, 21 sty 2023 (CET)

Trudno uznać trzecią dekadę wieku za jego początek. A rok 1810 w porównaniu do 1821 nie jest tak istotną cezurą. Które polskie opracowania na temat HBC używają określenia departament północny? Paelius (dyskusja) 14:00, 21 sty 2023 (CET)

Nie mam dostępu do polskich źródeł na temat kompanii. Pozostawienie jedynie nazwy angielskiej byłoby niekorzystne dla czytelników nieposługujących się tym językiem, a że nazwa zbudowana jest wyłącznie z prostych wyrazów pospolitych tłumaczenie nie powinno budzić wątpliwości. Delta 51 (dyskusja) 15:45, 22 sty 2023 (CET)

4. Słowo factory oznaczało faktorię, siedzibę naczelnego kupca, zwanego faktorem (ang. factor). – Czy raczej głównym faktorem (chief factor) – jak McTavish, Christie albo Hargrave? Paelius (dyskusja) 07:29, 13 sty 2023 (CET)

Przeredagowałem na podstawie dodatkowych źródeł. Informację o etymologii słowa factory usunąłem – wystarczy polski odpowiednik "faktoria". Delta 51 (dyskusja) 23:19, 19 sty 2023 (CET)

5. National Historic Site nie jest nazwą własną i mam duże opory przed nazwaniem tego zabytkiem, raczej obiektem dziedzictwa kulturowego. Paelius (dyskusja) 19:13, 13 sty 2023 (CET)

Zmieniłem zgodnie z sugestią. Delta 51 (dyskusja) 23:19, 19 sty 2023 (CET)

Na jakiej podstawie w haśle dalej funkcjonuje pisownia National Historic Site, a nie national historic site? Paelius (dyskusja) 14:00, 21 sty 2023 (CET)

Poprawione. Delta 51 (dyskusja) 15:45, 22 sty 2023 (CET)

6. Pozostałości po osadzie są obiektem dziedzictwa kulturowego (ang. National Historic Site), którym zarządza agencja rządowa Parks Canada – tu pewna niezręczność. Raczej: Stanowiący obiekt dziedzictwa kulturowego (ang. national historic site) obszar dawnej placówki jest zarządzany przez agencję federalną Parks Canada. Paelius (dyskusja) 21:35, 20 sty 2023 (CET)

Przeredagowałem. Delta 51 (dyskusja) 00:24, 21 sty 2023 (CET)

7. Dla uzyskania jednoznaczności lepiej: Winnipeg (Upper Fort Garry). Paelius (dyskusja) 14:00, 21 sty 2023 (CET)

Źródło podane w przypisie podaje jedynie "Fort Garry". Delta 51 (dyskusja) 15:45, 22 sty 2023 (CET)

Wiem. Chodziło mi raczej o to, by ktoś nie utożsamił sobie Fort Garry z Lower Fort Garry. Paelius (dyskusja) 18:36, 22 sty 2023 (CET)

8. W XVIII wieku kilkukrotnie nawiedzały ją też katastrofalne powodzie. Dopisałbym: skutkujące trwałym zalaniem terenów przybrzeżnych. Paelius (dyskusja) 03:02, 22 sty 2023 (CET)

Dopisałem. Delta 51 (dyskusja) 15:45, 22 sty 2023 (CET)

@Paelius sprawdzisz artykuł? Sidevar (dyskusja) 10:48, 4 lut 2023 (CET)

Nawet nie ma co prosić! Daj spokój, @Sidevar. Typowe: mnóstwo zastrzeżeń (lepszych, gorszych, wyssanych, bez różnicy, kilometry tekstu i w tył zwrot, a inni niech się martwią, że nawet po poprawkach lub wyjaśnieniach bardzo dobry czy poprawny artykuł wyleci z poczekalni jako "z zastrzeżeniami" albo nikt inny nie będzie śmiał się dopisać jako sprawdzający. Ja również nie mam zastrzeń i dopiszę się jako sprawdzająca, bo hasło czytałam. Oczywiście nie jestem tak genialną specjalistką jak Paelius, ale on nawet tu nie zajrzy, a inni widzą. Szkoda artykułu na zmarnowanie, bo ktoś, nawet tak szanowny i ąąąęęę, pod hasłem zamieścił elaborat! Marencja (dyskusja) 15:00, 4 lut 2023 (CET)

4 (Bartek Sabela)

…dlaczego policja przyszła do domu Bartka Sabeli?

…jakie kraje opisał Bartek Sabela?

…przeciwko czemu protestował Bartek Sabela?

Bartek Sabela (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	1	Wspinaczbiurowy	Gower	Diffenbachia Tokyotown8 Marencja

Gower (dyskusja) 14:39, 2 sty 2023 (CET)

• @Wspinaczbiurowy Standardowa prośba Czywieszowa o uzupełnienie przypisów: autorzy, daty wydania, strony, tytuły itp. Przykładowo - artykuł z przypisu 8 nie jest zatytułowany "Wyborcza.pl", reszty danych brakuje --Felis domestica (dyskusja) 22:55, 2 sty 2023 (CET)

  ogranięte, zerknij czy ok Wspinaczbiurowy (dyskusja) 23:23, 3 sty 2023 (CET)

• @Wspimaczbiurowy do fragmentu W kwietniu 2017 wydał trzecią książkę Afronauci – reportaż o losach groteskowej Zambijskiej Akademii Kosmicznej, która istniała w Lusace w latach sześćdziesiątych XX wieku. W 2018 roku otrzymał nagrodę Próg przyznawaną przez magazyn Kontynenty. Sabela pisał też reportaże z Demokratycznej Republiki Konga, Kenii, Algierii, Mauretanii, Nigru, Bhutanu oraz Polski, m.in. dla magazynów Kontynenty, Podróże, Pismo i Duży Format. brakuje źródeł. AramilFeraxa (Napisz do mnie!) 14:08, 4 lut 2023 (CET)
• Poprawa pingu: @Wspinaczbiurowy. AramilFeraxa (Napisz do mnie!) 14:09, 4 lut 2023 (CET)

• Dopisałam, @AramilFeraxa, a i wydzieliłam też z masy tekstu dodatkowy bloczek ;), bo trochę ciężkawo to wyglądało. Marencja (dyskusja) 16:52, 4 lut 2023 (CET)

7 (Hong slipinskii)

…kogo upamiętnia nazwa biedronki Hong slipinskii?

Hong slipinskii (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	0	Carabus	Mpn	mpn Jamnik z Tarnowa Nowy15

Mpn (dyskusja) 19:36, 1 sty 2023 (CET)

2 (Strój warmiński)

…jaki strój noszono dawniej na Warmii?

…jak dużo wiemy o tradycyjnym ludowym stroju z Warmii?

Strój warmiński (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	2	JakaśKreatywnaNazwa123	Jamnik z Tarnowa	Maire Szonlover Diffenbachia

Jamnik z Tarnowa ^{Napisz coś} 13:28, 1 sty 2023 (CET)

2 (Torpedowce typu Hajen)

…że duńskie torpedowce typu Hajen różniły się wielkością i uzbrojeniem?

Torpedowce typu Hajen (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	2	Zala	Zala	Polskiarmator123 Ciacho5 PMG Jamnik z Tarnowa

Zala (dyskusja) 13:39, 6 sty 2023 (CET)

2 (Leopold Leszkiewicz)

…który kawaler Orderu Virtuti Militari urodził się w Nawsiu Brzosteckim?

…który kawaler Orderu Virtuti Militari prowadził hurtownie tytoniowe w Brzostku i Mielcu?

Leopold Leszkiewicz (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	0	Filipny	Filipny	Tokyotown8 PawelDS Jamnik z Tarnowa

Filipny^dyskusja 18:25, 4 sty 2023 (CET)