Dzięciolniki[8] (Picumninae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny dzięciołowatych (Picidae).

Dzięciolniki
Picumninae[1]
G.R. Gray, 1840
Ilustracja
Przedstawiciel podrodziny – dzięciolnik zebrowany (Picumnus cirratus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

dzięciołowe

Podrząd

dzięciołowce

Nadrodzina

Picoidea

Rodzina

dzięciołowate

Podrodzina

dzięciolniki

Typ nomenklatoryczny

Picus buffoni Lafresnaye, 1845[a]

Synonimy

Rodzaju:

Rodzaje i gatunki

Picumnus Temminck, 1825[7]
25 gatunków – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania edytuj

Podrodzina obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej i Centralnej oraz Azji[9].

Morfologia edytuj

Długość ciała 7,5–11 cm; masa ciała 6,8–21 g[9].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

  • Picumnus: nowołac. picumnus „dzięciołek”, od fr. Picumne „dzięciolnik, dzięciołek”, od Picumnus, w mitologii rzymskiej personifikacja dzięcioła[10].
  • Asthenurus: gr. ασθενης asthenēs „słaby”, od negatywnego przedrostka α- a-; σθενος sthenos „siła”; ουρα oura „ogon”[11]. Gatunek typowy: Picus exilis M.H.C. Lichtenstein, 1823.
  • Piculus: łac. picus „dzięcioł”; przyrostek zdrabniający -ulus[12]. Gatunek typowy: Picus minutissimus Pallas, 1782.
  • Vivia: nepalska nazwa Wiwi dla dzięciolnika himalajskiego[13]. Gatunek typowy: Vivia nepalensis Hodgson, 1837 (= Picumnus innominatus E. Burton, 1836).
  • Craugiscus: gr. κραυγος kraugos „dzięcioł”; przyrostek zdrabniający -ισκος -iskos[14]. Gatunek typowy: Picumnus cinnamomeus Wagler, 1829.
  • Pipiscus: gr. πιπω pipō „dzięcioł” (w mitologii greckiej Pipo (gr. Πιπω Pipō) była jedną z Pieryd, która nie pokonując Muz w konkursie śpiewu, została zmieniona w dzięcioła – metamorfoza jest wspólnym losem każdego, kto odważył się rzucić wyzwanie Muzom); przyrostek zdrabniający -ισκος -iskos[15]. Nowa nazwa dla Vivia Hodgson, 1837 ze względu na puryzm.

Podział systematyczny edytuj

Do podrodziny należy jeden rodzaj Picumnus z następującymi gatunkami[8]:

Uwagi edytuj

  1. Podgatunek P. exilis.

Przypisy edytuj

  1. Picumninae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. W. Swainson. On several Groups and Forms in Ornithology, not hitherto defined. „The Zoological Journal”. 3 (11), s. 353, 1828. (ang.). 
  3. I. Geoffroy Saint-Hilaire. Considérations sur les caractères employés en ornithologie pour la distinction des genres, des familles et des ordres, et détermination de plusieurs genres nouveaux. „Nouvelles annales du Muséum d’histoire naturelle”. 1, s. 396, 1832. (ang.). 
  4. B.H. Hodgson. Description of three new species of Woodpecker. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 6 (1), s. 107, 1837. (ang.). 
  5. Cabanis i Heine 1863 ↓, s. 10.
  6. Cabanis i Heine 1863 ↓, s. 9.
  7. C.J. Temminck: Nouveau recueil de planches coloriées d’oiseaux: pour servir de suite et de complément aux planches enluminées de Buffon. Wyd. édition in-folio et in-4º de l’Imprimerie royale, 1770. Strasbourg: Chez Legras Imbert et Comp., 1825, s. ryc. 371 i tekst. (fr.).
  8. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Picumninae Gray,GR, 1840 - dzięciolniki (Wersja: 2022-12-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-01-10].
  9. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Woodpeckers (Picidae), version 1.0.. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.picida1.01. [dostęp 2020-06-21]. (ang.).  
  10. The Key to Scientific Names, Picumnus [dostęp 2023-01-10].
  11. The Key to Scientific Names, Asthenurus [dostęp 2023-01-10].
  12. The Key to Scientific Names, Piculus [dostęp 2023-01-10].
  13. The Key to Scientific Names, Vivia [dostęp 2023-01-10].
  14. The Key to Scientific Names, Craugiscus [dostęp 2023-01-10].
  15. The Key to Scientific Names, Pipiscus [dostęp 2023-01-10].

Bibliografia edytuj

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).