Dzioborożec rdzawobrzuchy

Dzioborożec rdzawobrzuchy[4] (Anorrhinus tickelli) – gatunek dużego ptaka z rodziny dzioborożców (Bucerotidae). Zasiedla lasy południowej Mjanmy (Tenasserim) i przyległy obszar w zachodniej Tajlandii. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Dzioborożec rdzawobrzuchy
Anorrhinus tickelli[1]
(Blyth, 1855)
Ilustracja
Samiec (Kaeng Krachan, Tajlandia)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

dzioborożcowe

Rodzina

dzioborożce

Rodzaj

Anorrhinus

Gatunek

dzioborożec rdzawobrzuchy

Synonimy
  • Buceros Tickelli Blyth, 1855[2]
  • Ptilolaemus tickelli (Blyth, 1855)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Taksonomia edytuj

 
Samiec (z lewej) i samica

Obecnie klasyfikowany jako gatunek monotypowy, wcześniej za jego podgatunek uznawano dzioborożca asamskiego (A. austeni)[5][6].

Nazwa naukowa została nadana na cześć Samuela Tickella – oficera British Army, ornitologa i artysty[7].

Morfologia edytuj

Mierzy 60–65 cm. Masa ciała: samce 854–912 g, samice 683–797 g. Średnich rozmiarów dzioborożec, ciemnobrązowy z wierzchu i czerwonobrązowy na spodzie ciała. Samce mają jasnorude policzki i gardło oraz jasnożółty dziób. Samice mają ciemniejszy spód ciała oraz szarobrązowy dziób. Młode obu płci przypominają dorosłe samce, ale są jaśniejsze[5].

Ekologia edytuj

Zasiedlają lasy wiecznie zielone albo z drzewami zrzucającymi liście, na wzgórzach i w górach do wysokości 1500 m n.p.m.[5]

Gniazduje kooperatywnie, w grupach. Gniazdo znajduje się w dziupli drzewa na wysokości 3,5–8 m[5].

Status i zagrożenia edytuj

IUCN uznaje dzioborożca rdzawobrzuchego za gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened). Liczebność światowej populacji szacuje się na 2500–9999 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy. Do głównych zagrożeń dla gatunku należy wycinka lasów w celu pozyskania drewna oraz na potrzeby rolnictwa, zagrażać mu też mogą polowania oraz chwytanie w pułapki[3].

Przypisy edytuj

  1. Anorrhinus tickelli, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Tickell's Brown Hornbill (Anorrhinus tickelli). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  3. a b BirdLife International, Anorrhinus tickelli, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2016-1 [dostęp 2016-11-27] (ang.).
  4. P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Bucerotidae Rafinesque, 1815 - dzioborożce - Hornbills (wersja: 2015-10-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-04].
  5. a b c d Kemp, A. C. & P. F. D. Boesman: Rusty-cheeked Hornbill (Anorrhinus tickelli), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-09-01]. (ang.).  
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Mousebirds, Cuckoo Roller, trogons, hoopoes, hornbills. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-04]. (ang.).
  7. James A. Jobling: The Key to Scientific Names. [w:] Birds of the World [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2021. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj