Dziwogłówka wiosenna

Dziwogłówka wiosenna (Eubranchipus grubii syn. Siphonophanes grubii, czasami pisane grubei) – należy, analogicznie jak zadychra, do podrzędu liścionogów właściwych (Euphyllopoda, bezpancerzowce Anostraca). Występuje w małych zbiornikach okresowych i stawach o dnie pokrytym opadłymi liśćmi.

Dziwogłówka wiosenna
Eubranchipus grubii
(Dybowski, 1860)
Ilustracja
Eubranchipus grubii (juv.)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

skorupiaki

Gromada

skrzelonogi

Rząd

bezpancerzowce

Rodzina

Chirocephalidae

Rodzaj

Eubranchipus

Gatunek

dziwogłówka wiosenna

Zbiorniki okresowy w Lesie Miejskim w Olsztynie, stanowisko występowania skorupiaka dziwogłówka wiosenna – wczesna wiosna

Wygląd edytuj

Budową ciała przypomina zadychrę. Osiąga długość 12–28 mm. Dziwogłówki są filtratorami. Dymorfizm płciowy jest wyraźny w budowie głowy, samce opatrzone są długimi wyrostkami na czole i większymi głowami, sprawniej pływające, samice są dłuższe i smuklejsze, mniej sprawnie pływają[1].

Tryb życia edytuj

Znaleźć ją można wczesną wiosną (od marca do maja) w towarzystwie przekopnicy wiosennej (Lepidurus apus), wśród owadów wodnych o wiosennym cyklu rozwojowym (np. Grammotaulius nitidus, Limnephilus stigma). Dziwogłówki są zwierzętami zimnolubnymi. Długość życia uzależniona jest od przebiegu średnich temperatur w danym roku czy strefie klimatycznej. Przy temperaturze 5,2 °C przeżywa do 90 dni, a przy temperaturze 7,8 °C już tylko 78. Jeszcze krócej przy temperaturze 13,5 °C – zaledwie 50 dni. Larwy wylęgają się już po 2 godzinach od zalania wodą. Dalszy rozwój jest również szybki[2]. Dziwogłówki nie występują w zbiornikach stałych, w których dodatkowo populacja byłaby ograniczana drapieżnictwem ryb[1].

Rozmnażanie edytuj

Występuje u nich zapłodnienie wewnętrzne. Podczas kopulacji samiec obejmuje od dołu (czyli od grzbietu) samicę swoimi odnóżami pływnymi i tak zgina odwłok, że wyrostkiem umieszczonym w pobliżu jego nasady dotyka zakończenia komory lęgowej samicy[1]. Jaja dojrzewają ok. 6–8 dni, początkowo są białawe, dojrzałe mają czerwoną barwę i ok. 0,25 mm średnicy. Bezpośrednio przed złożeniem jaj samica zrzuca wylinkę. Za jednym razem składa ona ok. 50 jaj. Zaraz po złożeniu jaj dochodzi do kopulacji[1]. Do rozwoju jaja tych skorupiaków wymagają przesuszenia i przemrożenia. Można traktować to jako przystosowanie do sytuacji, gdy np. po letniej burzy zostanie na kilka dni zalany zbiornik okresowy. Wylęgłe wówczas larwy zginęłyby, nie kończąc rozwoju.

Przypisy edytuj

  1. a b c d Tomasz Wilanowski: Bezpancerzowce i tarczowce w akwarium (przedruk elektroniczny z „Akwarium” 3/88). [dostęp 2007-11-13]. (pol.).
  2. Eugeniusz Grabda (red.), 1985. Zoologia, bezkręgowce, tom II, część pierwsza (wydanie drugie zmienione), PWN, Warszawa 1985.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj