Wikipedia

Pafawag 5B/6B

elektryczny zespół trakcyjny
(Przekierowano z EN57)

EN57 (typ 5B+6B+5B, 5Bk+6Bk+5Bk, 5BT+6BT+5BT, 5Bm+6Bm+5Bm, 5Bu+6Bu+5Bu i 5Bg+6Bg+5Bg) – normalnotorowy trójczłonowy niskoperonowy elektryczny zespół trakcyjny, produkowany w zakładach Pafawag we Wrocławiu w latach 1962–1993 w liczbie 1429 sztuk[6]. Jest to najdłużej produkowany elektryczny zespół trakcyjny w Polsce[7] Protoplastą serii EN57 była wysokoperonowa jednostka EW55[6].

EN57
Ilustracja
EN57 w nowym malowaniu Polregio na stacji kolejowej Herby Nowe
Kraj produkcji

 Polska

Producent

Pafawag Wrocław

Lata budowy

1961–1993

Układ osi

2′2′+Bo’Bo'+2'2'

Układ wagonów

r+s+r

Wymiary
Masa służbowa

126,5 t

Długość

64 970 mm

Szerokość

2880 mm

Wysokość

3720 mm

Średnica kół

napędne: 1000 mm
toczne: 940 mm

Napęd
Trakcja

elektryczna

Typ silników

P: LKf-450 lub LKa-470
A: LKa-450-X6
e TSA TMF 50- 29-4, ML 3845 K/4[1]

Liczba silników

P: 4×145 kW lub 4×175kW
A: 4×250kW

Napięcie zasilania

3000 V DC

Parametry eksploatacyjne
Moc ciągła

P: 580 kW lub 700 kW
A: 1 MW

Przyspieszenie rozruchu

P: 0,5 m/s²,
A: 0,8 m/s², 1 m/s²

Prędkość konstrukcyjna

P: 120 km/h
A: 120 km/h

Maksymalna prędkość eksploatacyjna

110 km/h

System hamulca

początkowo: knorr
później: elektropneumatyczny Oerlikon oraz elektrodynamiczny IPS

Parametry użytkowe
Wysokość wejścia

1153 mm
(od główki szyny)

Liczba miejsc siedzących

P[a]: 188
A[b]: 180

Liczba miejsc ogółem

P: 656
(5 os./m²)

Multimedia w Wikimedia Commons

Na bazie serii EN57 w Pafawagu skonstruowano także jednostki czteroczłonowe z dodatkowym członem silnikowym – EN71, wersje czteroczłonowe do ruchu dalekobieżnego (ED72 i ED73) oraz pojazdy do ruchu podmiejskiego (EW58) i EW60 dla Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście. EW60 po eksploatacji w PKP SKM sprzedano i przekazano spółce Koleje Mazowieckie, która poddała je naprawie głównej i modernizacji. W trakcie produkcji wprowadzano zmiany konstrukcyjne, które dotyczyły głównie elementów układu hamulcowego i jezdnego pojazdu. W jednostkach od numeru 1900 zastosowano zmodyfikowany kształt ściany czołowej oraz nowe wyposażenie kabiny maszynisty, wzorowane na jednostkach serii EW58.

Na przestrzeni lat eksploatacji jednostki serii EN57 poddawane były przez różnych właścicieli różnorakim modernizacjom. Część z nich dotyczyła jedynie wyglądu zewnętrznego jednostek, inne przewidywały również zmianę konstrukcji układu napędowego, a także dostosowania pojazdu do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Przez miłośników kolei i kolejarzy wobec serii EN57 od lat 80. stosowane są takie nazwy jak kibel, enka, żółtek[8].

Historia edytuj

Geneza edytuj

W latach 50. XX wieku w Polsce w realizacji regionalnych przewozów pasażerskich dominowały zespoły wysokoperonowe. Jako że nie wszędzie perony były wysokie, zaistniała potrzeba zbudowania pojazdu uniwersalnego, mogącego obsługiwać zarówno wysokie, jak i niskie perony występujące na terenie całego kraju.

Prace projektowe nad nową serią pojazdów trwały w latach 1959–1961, równolegle do prac nad jednostką wysokoperonową serii EW55, która stała się protoplastą EN57[9]. Dokumentację nowego zespołu wykonało Centralne Biuro Konstrukcyjne Przemysłu Taboru Kolejowego Poznań (obecnie OBRPS Poznań)[9]. Próby ruchowe jednostki prototypowej miały miejsce już w grudniu 1961, a w następnym roku rozpoczęto jej seryjną produkcję we wrocławskim Pafawagu[9].

  •  
    Montaż elektrycznych zespołów trakcyjnych w Pafawagu.
  •  
    Pierwszy egzemplarz EN57 – jednostka 001.

Produkcja edytuj

Jednostka prototypowa została zbudowana w roku 1961, a produkcję seryjną rozpoczęto w roku 1962.

Przez ponad 30 lat produkcji pojawiały się różne wersje EN57. Najogólniej EN57 można podzielić na trzy serie:

 
Pulpit maszynisty stosowany w jednostkach EN57 z wyjątkiem ostatniej serii.
  • numery 001 ÷ 130 oraz 601 ÷ 1113 – mają boki ryflowane i trzy szyby w ścianie czołowej, ponadto jednostki do numeru 130 posiadały przedział pierwszej klasy[10]
  • numery 1114 ÷ 1825 – mają boki gładkie i trzy szyby w ścianie czołowej[10].
  • numery 1900 ÷ 1953 – mają boki gładkie i dwie szyby w ścianie czołowej (na wzór zespołu EW58)[10].

Istnieje też drugi podział:

  • numery 001 ÷ 1500 – posiadają półkoliste laminaty sufitu
  • numery 1501 ÷ 1953 – posiadają płaskie laminaty sufitu, zaokrąglone nad oknami
  •  
    Przedstawiciel I serii – EN57-793.
  •  
    Przedstawiciel II serii – EN57-1806.
  •  
    Przedstawiciel III serii – EN57-1947.
  •  
    Przedstawiciele I i II serii EN57

Ponadto w przeszłości miało miejsce składanie jednostek z członów różnych zespołów oraz zmiany numeracji:

  • numery 201 ÷ 206 przydzielono jednostkom składanym ze sprawnych członów jednostek, które uległy wypadkom (np. EN57-204 ma dwa wagony ryflowane i jeden gładki)[10]
  • numery 2001 ÷ 2003 otrzymały jednostki z rozruchem impulsowym wyprodukowane w 1988[11], obecnie mają one zamontowany rozruch oporowy i numery 1826 ÷ 1828[10]
  • numery 2004 ÷ 2078 nadano jednostkom zmodernizowanym w ramach programu SPOT
  • numery 3001 ÷ 3010 mają jednostki, które powróciły do Polski z krajów byłej Jugosławii.

Pojazdy pokrewne edytuj

Na bazie trójwagonowych EN57 w 1965 powstały pierwsze jednostki czterowagonowe (z dostawionym dodatkowym członem silnikowym), które w 1975 wyeksportowano do Jugosławii, a na rodzimym rynku pojawiły się dopiero w 1976 jako EN71. Później w ramach rodziny 5B/6B powstały jeszcze ED72 i ED73.

Konstrukcjami pochodnymi były także EW58 dla Szybkiej Kolei Miejskiej w Warszawie i EW60 dla Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście[6].

Z wykorzystaniem elementów z zezłomowanych jednostek serii EN57 powstało także 9 sztuk cechujących się nowoczesną sylwetką 14WE.

Zakończenie produkcji edytuj

Produkcję EZT serii EN57 zakończono w roku 1993. Łącznie wyprodukowano 1412 sztuk tego EZT na potrzeby krajowe oraz 40 (3 jednostki trójwagonowe i 37 zespołów czterowagonowych) wyeksportowano do ówczesnej Jugosławii[11]. Jednostki wyeksportowane do Jugosławii nosiły tam przezwisko gomulka, pochodzące od nazwiska Władysława Gomułki, za którego czasów składy trafiły na Bałkany[12].

Konstrukcja edytuj

Nadwozie edytuj

 
EN57-1320 – człon „rb”

EN57 składa się z trzech wagonów – dwóch rozrządczych i jednego silnikowego[13]. Wagony rozrządcze (fabryczne oznaczenie 5B) są wagonami skrajnymi i oznaczane są na PKP jako ra i rb (wagon rozrządczy a i b), natomiast wagon silnikowy (fabryczne oznaczenie 6B) znajduje się w środku składu i nosi oznaczenie s[13]. Wagony są połączone ze sobą tzw. krótkim sprzęgiem „fabrycznym” (bez głowicy, nierozłączalnym w warunkach eksploatacyjnych), oraz przejściem dla pasażerów. Na czołach wagonów sterowniczych (początek i koniec zespołu) zamontowano na wysokości 950 mm nad główką szyny[3] tzw. sprzęgi długie (samoczynne sprzęgi Scharfenberga), które umożliwiają połączenie zespołów w składy. Jednostki EN57 są przystosowane do jazdy w trakcji ukrotnionej z jednostkami tej samej serii oraz z seriami EN71 i ED72. Nie ma możliwości przejścia pomiędzy połączonymi jednostkami.

Ostoja każdego z wagonów jest wykonana z profili walcowych i tłoczonych lub zgiętych blach[14]. Tworzą one szereg belek podłużnych, zwanych podłużnicami lub ostojnicami, oraz belek poprzecznych, zwanych poprzecznicami[14]. Całość konstrukcji jest spawana[14]. Czołownice i belki skrętowe, które są szczególnymi miejscami w ostoi, wykonano jako konstrukcje skrzynkowe, zapewniając ich dużą wytrzymałość[14].

Podłoga znajduje się na wysokości 1153 mm od główki szyny. Stopnie zewnętrzne, umieszczone na wysokościach 495 i 655 mm od główki szyny, pozwalają obsługiwać zespołami EN57 perony zarówno wysokie, jak i niskie o wysokości 300 mm[15].

Okna w ścianach bocznych przedziałów pasażerskich o szerokościach 750 i 1100 mm są dwuczęściowe – część dolna jest osadzona na stałe w ramie okiennej za pomocą uszczelek gumowych, górna natomiast jest osadzona w ramie aluminiowej i opuszczana po stronie zewnętrznej[16]. Okna czołowe w kabinach maszynisty są osadzone na stałe w ramach za pomocą uszczelek gumowych[16], w obu ścianach czołowych umieszczono po trzy okna[6]. Okna boczne w kabinach maszynisty mają szerokość 750 mm i są całkowicie opuszczane[16]. Szyby wszystkich okien wykonano ze szkła hartowanego[16].

EN57 do numeru 130 i od numeru 601 miał ściany boczne z ryflowanej blachy[6].

Początkowo jednostki EN57 nie miały górnego reflektora i spychaczy śnieżnych[17], a rolę czerwonych świateł końcowych pociągu pełniły małe lampki znajdujące się powyżej szyb czołowych. Z biegiem lat zespoły tej serii doczekały się górnych reflektorów i pługów, a górne lampki zastąpiono czerwonymi końcówkami umiejscowionymi w dolnych reflektorach. Można spotkać jednostki z jedną syreną na czole pojazdu.

W kwietniu 2005 przeprowadzono naprawę główną połączoną z modernizacją jednostki EN57-1058, należącej do Śląskiego Zakładu Przewozów Regionalnych[18]. Był to pierwszy pojazd tej serii, który został przystosowany do przewozu osób niepełnosprawnych[18]. W 2016 Koleje Dolnośląskie zmodernizowały zespół EN57-1703, w którym odpowiednio nakładając lakier zwiększono optycznie obszar przedniej szyby, co nadało czołu pojazdu nowoczesny wygląd. Z tego powodu jednostce nadano nazwę ENdolino[19].

Wnętrze i przestrzeń pasażerska edytuj

W każdym z trzech wagonów zespołu EN57 znajdują się trzy przedziały ze środkowym przejściem między siedzeniami dostępne dla podróżnych, rozdzielone dwoma przedsionkami – każdy z parą rozsuwanych automatycznie, napędzanych pneumatycznie drzwi o szerokości 1300 mm[20]. Skrajne przedziały wagonów rozrządczych są nieco inaczej urządzone (przy ścianach bocznych są rozkładane siedzenia, obok nich znajduje się dodatkowa para ręcznie otwieranych drzwi) i w zależności od potrzeb mogą służyć za pomieszczenie dla kierownika pociągu lub przedziały służbowe, bagażowe, do przewozu rowerów, wózków itp. większych bagaży[20]. W egzemplarzach o numerach 1900–1953 przedział ten jest zmniejszony na rzecz powiększenia kabiny maszynisty. Do kabiny maszynisty można wejść przez otwierane drzwi. W niektórych egzemplarzach przedsionki prawie zanikły – nie ma drzwi między przedziałem a przedsionkiem, zaś ściany zastąpiono szybą (w najnowszych całkowicie zmieniono aranżację części pociągu).

Siedzenia wykonane są jako miękkie[21]. Ławki o wymiarach 995 × 450 × 470 mm, wysokości oparcia od podłogi 1224 mm i masie 63 kg w klasie pierwszej pokryte są tkaniną rypsową, natomiast w klasie drugiej tworzywem sztucznym, tzw. dermą prążkową[21]. Widoczne części metalowe ławek są chromowane i niklowane[21].

Grzejniki ogrzewania elektrycznego w przedziałach pasażerskich umieszczono pod ławkami pojedynczo lub parami[21]. W przedsionkach wejściowych i ubikacjach są one osłonione i przymocowane pionowo do ścian działowych, natomiast w kabinach maszynisty i przedziałach bagażowych przymocowane poziomo do ścian[21].

Półki bagażowe w przedziałach pasażerskich umieszczono wzdłuż ścian bocznych nad oknami[21]. Na suficie umocowano dwa równoległe rzędy opraw świetlówkowych o mocy 25W każdy[20].

  •  
    Fragment przedziału klasy pierwszej
  •  
    Ogólny widok na przedział klasy drugiej

Podwozie edytuj

Każdy z wagonów skrajnych jest oparty na dwóch wózkach tocznych o rozstawie osi 2700 mm[22], średnicy czopów 130 mm, średnicy wału 160 mm i rozstępie oparcia resorów między czopami 1980 mm[23]. Koła wózków tocznych są wykonane ze stali St65P, mają średnicę 940 mm, szerokość 135 mm i grubość 65 mm w stanie nowym (30 mm w stanie zużytym)[23]. Wagon środkowy oparty jest na dwóch wózkach napędnych o rozstawie osi 2700 mm[22], średnicy czopów 130 mm, średnicach wału 170 mm i 175mm oraz rozstępie oparcia resorów między czopami 1980 mm[23]. Koła wózków napędnych są wykonane ze stali 70P, mają średnicę 1000 mm, szerokość 135 mm i grubość 75 mm w stanie nowym (35 mm w stanie zużytym)[23]. Wózki te są wyposażone w obręczowe zestawy kołowe, amortyzatory hydrauliczne, resory piórowe i sprężyny śrubowe[22]. Rozstawy czopów skrętu wynoszą dla wagonów skrajnych i wagonu środkowego odpowiednio 14 900 mm i 15 870 mm[3].

  •  
    Wózek napędny
  •  
    Wózek toczny
  •  
    Napędny zestaw kołowy jednostki

Zasilanie i napęd edytuj

Prąd stały o napięciu 3000 V, przesyłany linią napowietrzną, odbierany jest przez dwa odbieraki prądu (początkowo były to pantografy symetryczne typu AKP-1 lub AKP-4E[24], w nowszych jednostkach można spotkać także pantografy połówkowe), zamontowane na dachu członu środkowego. Napędza on cztery silniki trakcyjne (ich rodzaj i moc zależą od wersji zespołu), znajdujące się na osiach wózków napędnych wagonu środkowego. Szafa niskiego napięcia umieszczona jest wewnątrz wagonu środkowego, wzdłuż jednej ze ścian bocznych.

W EN57 zastosowano samoczynny rozruch oporowy. Układ składa się z przekaźnika samoczynnego rozruchu, przekaźnika regulacji przyspieszenia i wału kułakowego. Maszynista zadaje żądany układ połączenia silników lub stopień bocznikowania ich uzwojeń, a przekaźnik samoczynnego rozruchu odłącza samoczynnie rezystory rozruchowe lub włącza w obwód boczniki indukcyjne, zwiększając tym samym prąd w obwodzie głównym. Skutkuje to przyspieszeniem jednostki. Przekaźnik samoczynnego rozruchu współpracuje z przekaźnikiem regulacji przyspieszenia – w zależności od zadanego ustawienia, prąd w obwodzie będzie zwiększany wcześniej lub później (przy większym lub mniejszym progu natężenia prądu). Wyjątkiem w pracy obwodu jednostek jest pierwsza pozycja nastawnika – przetok, która załącza tylko styczniki, a nie układ rozruchu samoczynnego. Pozycja przetok jest pozycją do pracy krótkotrwałej, celem zasilenia silników i napięcia sprzęgów międzyczłonowych lub używana jest przy sprzęganiu dwóch zespołów.

Osobne artykuły: Przekaźnik samoczynnego rozruchu i Wał kułakowy.

W trzech jednostkach o numerach 2001–2003 wyprodukowanych w 1988 (typ 5Bo/6Bo[11]) oraz w jednostce o numerze 881 w ramach naprawy głównej w 1986 zamontowano rozruch impulsowy, który się nie sprawdził i jednostki te, wraz z kolejną zmianą numerów, otrzymały ponownie rozruch oporowy[10]. Do montażu rozruchu impulsowego w zespołach tej serii powrócono w 2007 i od tamtej pory, w ramach modernizacji, coraz więcej jednostek wyposaża się w to nowoczesne rozwiązanie.

Układ hamulcowy edytuj

Jednostki EN57 obecnie wyposażone są w hamulec systemu Oerlikona; posiadają do dyspozycji dwa rodzaje hamowania: elektropneumatyczne lub pneumatyczne. Praca systemu hamulcowego jest sterowana poprzez zawór maszynisty FVel6. Domyślnie stosowanym typem hamulca w eksploatacji jest hamulec elektropneumatyczny. Jego zastosowanie umożliwia płynne zadawanie żądanego ciśnienia w cylindrach hamulcowych. W kabinach maszynisty znajdują się styczniki hamowania i luzowania elektropneumatycznego.

Osobne artykuły: Oerlikon FVel6 i Oerlikon EST4d.

Początkowo stosowany system Knorra umożliwiał również płynne hamowanie składu, ze względu na zastosowanie klawisza, którym zwiększa się ciśnienie w cylindrach hamulcowych. Nie było natomiast możliwe takie stopniowe luzowanie.

Zasadniczo łączenie obwodów pneumatycznych sprzęgniętych jednostek realizowane jest przez zabudowany w sprzęg Scharfenberga sprzęg pneumatyczny; możliwe jest też połączenie jak w pojazdach ze sprzęgiem śrubowym – osobnymi przewodami, z pominięciem sprzęgu automatycznego.

Dodatkowo jednostki posiadały urządzenia mechaniczne samoczynnie dostosowujące siłę hamowania do ilości pasażerów.

  •  
    Zawór maszynisty systemu Oerlikona – FVel6
  •  
    Zawór rozrządczy Oerlikon EST4d
  •  
    Urządzenia hamulcowe w kabinie maszynisty
  •  
    Sprężarka CM-38
  •  
    Sprężarka pomocnicza KP-1
  •  
    Samoczynny sprzęg Scharfenberga do połączeń między jednostkami

Modernizacje edytuj

Modernizacje EN57
 
EN57-2016 zmodernizowany w ramach SPOT.
 
Wnętrze zmodernizowanego w ramach SPOT EN57-2026.
 
Windy dla osób niepełnosprawnych w EN57-2026.
 
kabina maszynisty EN57-2026.
 
EN57-3002 przy peronie na stacji Józefów.
 
EN57-1089 należąca do trójmiejskiej SKM.
 
EN57KM-1486 w barwach Kolei Mazowieckich.
 
EN57AKŚ-1178 w barwach Kolei Śląskich.
 
EN57AKW-1412 w barwach Kolei Wielkopolskich
 
EN57AL-1464 w barwach województwa pomorskiego
 
EN57AL-1730 w barwach województwa opolskiego
 
EN57AKM-1601 dla Kolei Mazowieckich
 
EN57AL-1667 Kolei Mazowieckich
 
EN57AP-1603 dla województwa pomorskiego
 
EN57AL-2101 dla Przewozów Regionalnych
 
EN57FPS-1711 i 1625
 
EN57FPS
 
EN57FPS
 
EN57FPS
 
EN57FPS
 
EN57FPS
 
EN57FPS
 
EN57FPS
 
EN57FPS

SPOT i seria 20xx edytuj

W 2006 roku konsorcjum przedsiębiorstw ZNTK „Mińsk Mazowiecki”, Pesa Bydgoszcz i Newag Nowy Sącz rozpoczęło, współfinansowane ze środków Unii Europejskiej, modernizacje części jednostek należących do Przewozów Regionalnych[25]. Unowocześnione jednostki (serii EN57-20xx) pod względem budowy nie odbiegają znacząco od typowych EN57 wyprodukowanych w Pafawagu.

Zmieniono w nich wygląd ścian czołowych, kabinę maszynisty oraz zmodernizowano wnętrze. Zlikwidowano przedział służbowy za kabinami, łącząc go z korytarzem wejściowym poprzez wyeliminowanie ściany oddzielającej. W pomieszczeniu tym zainstalowano rozkładane siedzenia oraz uchwyty do przewozu rowerów i nart. W związku z przyłączeniem przedziału do korytarza zlikwidowane zostały również ręcznie otwierane drzwi zewnętrzne. Zmodernizowane EZT przystosowano także dla potrzeb osób niepełnosprawnych, stosując między innymi windy dla wózków inwalidzkich w drzwiach wejściowych oraz powiększone toalety wyposażone w system sygnalizacji dla inwalidów. W każdej z jednostek zainstalowano system antywłamaniowy z detektorami ruchu, 16 kamer, z których podgląd jest widoczny na ekranie w kabinie maszynisty i które nieprzerwanie monitorują wnętrze pojazdu oraz specjalny rejestrator nagrywający obraz[25].

Pod względem podzespołów elektrycznych pozostał przestarzały rozruch oporowy. Przetwornicę główną wirującą zastąpiono przetwornicą elektroniczną dającą napięcia 110 V DC, 230 V AC oraz 24 V DC[25]. Ponadto wymieniono sprężarki tłokowe na sprężarki śrubowe i zmodernizowano wózki (wymieniono usprężynowanie)[26].

W ramach programu SPOT w latach 2006–2007 zmodernizowano łącznie 75 sztuk EZT[25] i nadano im zakres numeracji 2001-2075, który zmieniono później na 2004-2078.

EN57KM edytuj

W 2007 roku SKM Trójmiasto i Koleje Mazowieckie zdecydowały się zastosować rozruch impulsowy w niektórych swoich jednostkach poddawanych naprawom głównym:

  • pojazdy SKM Trójmiasto o numerach 768, 1089, 1094 i 1116 otrzymały aparaturę Instytutu Elektrotechniki Warszawa
  • pojazdy Kolei Mazowieckich o numerach 1486, 1566, 1567 i 1562, oznaczone jako EN57KM, otrzymały aparaturę przedsiębiorstwa Medcom.

Naprawy główne zostały wykonane przez ZNTK „Mińsk Mazowiecki”, a wraz z zastosowaniem rozruchu impulsowego podczas modernizacji wprowadzono także mikroprocesorowe sterowanie napędem oraz hamowanie elektrodynamiczne[27].

EN57AKM edytuj

W 2008 roku spółka Koleje Mazowieckie zdecydowała się zamówić 10 napraw głównych z modernizacją, podczas których zamontowano silniki prądu przemiennego LK450X6 opracowane przez przedsiębiorstwo EMIT z Żychlina. Silniki te zostały zabudowane w starych obudowach, dzięki czemu nie trzeba było zmieniać przekładni głównych. Nowy silnik ma moc 250 kW, a cała jednostka 1 MW, co znacząco poprawiło parametry trakcyjne pojazdów – przyspieszenie rozruchu (do 40 km/h) zwiększono do blisko 1 m/s², a prędkość maksymalną podniesiono do 120 km/h. Modernizacje wykonano w zakładach ZNTK „Mińsk Mazowiecki” (6 sztuk w latach 2009–2010) oraz Newag Nowy Sącz (4 sztuki w roku 2009), a zmodernizowane w ten sposób jednostki oznaczono EN57AKM.

W tym samym czasie spółka SKM Trójmiasto zleciła przebudowę jednostki EN71 w oparciu o podobne założenia – modernizację wykonała w roku 2009 przedsiębiorstwo Newag[28], a w dniach 14–16 października 2009 jednostkę zaprezentowano podczas Międzynarodowych Targów Kolejowych Trako 2009 w Gdańsku[29].

Do lipca 2013 kosztem 351 mln zł w spółce SKM Trójmiasto miało zostać zmodernizowanych kolejnych 21 jednostek EN57. Modernizacja miała zostać zrealizowana w ciągu 14 miesięcy przez konsorcjum przedsiębiorstw TS Opole i Skoda, jednakże z powodu ogłoszenia upadłości TS Opole ukończono modernizację tylko jednego EN57 (1718). W ponownym przetargu na modernizację 21 elektrycznych zespołów trakcyjnych SKM Trójmiasto najkorzystniejszą ofertę złożyło konsorcjum Pesa Bydgoszcz SA i ZNTK Mińsk Mazowiecki SA, które zobowiązało się do modernizacji 21 elektrycznych zespołów trakcyjnych za ok. 124 mln zł. Po remoncie pociągi SKM będą mogły osiągnąć prędkość 120 km/godz. Będą dostosowane do przewozu osób niepełnosprawnych i będą posiadały pochylnie dla osób poruszających się na wózkach. Zostaną wyposażone w klimatyzację kabiny maszynisty, WC w układzie zamkniętym, monitoring i system informacji pasażerskiej (na monitorach oraz audiowizualny).

EN57AKŁ edytuj

W latach 2011–2012 Newag zmodernizował na zamówienie samorządu województwa łódzkiego cztery jednostki EN57 do standardu EN57AKŁ na podstawie kontraktu z 29 lipca 2011 o wartości 31,4 mln zł[30]. Dostawy trwały od grudnia 2011 do maja 2012. Zmodernizowane składy mają oznaczenia EN57AKŁ-1226, EN57-1452, EN57-1044 i EN57-1479[30]. W pojazdach zamontowano silniki asynchroniczne prądu przemiennego, co pozwoliło zwiększyć prędkość maksymalną do 120 km/h[30]. Jednostki wyposażono także w klimatyzację, dwie toalety w systemie zamkniętym i gniazdka prądowe przy fotelach podróżnych[30]. Modernizacji uległa też kabina maszynisty, zmieniono wygląd czoła składu i wymieniono drzwi zewnętrzne na odskokowo-przesuwne[30].

EN57AL, EN57AKW, EN57AKD, EN57AKŚ i inne edytuj

Aktualnie mają miejsce modernizacje zakresem identyczne bądź bardzo zbliżone do tej nazwanej EN57AKŁ. Zostają im nadawane przeróżne oznaczenia np. EN57AL (litera L początkowo symbolizować miała woj. lubelskie, teraz można to oznaczenie spotkać również na zmodernizowanych jednostkach opolskich, pomorskiej i podlaskich, dolnośląskich), KM, a także jednostek własnych spółki Przewozy Regionalne należących do Centrali w Warszawie, stacjonujących w Idzikowicach, zmodernizowanych przez ZNTK „Mińsk Mazowiecki”[31], EN57AKW (litera W od woj. wielkopolskiego) czy EN57AKŚ (Ś od woj. śląskiego). Silniki wymieniane zostają na asynchroniczne (w oznaczeniu symbolizuje je litera A), składy wyposaża się w klimatyzację przestrzeni pasażerskiej, ekologiczne toalety w systemie zamkniętym, rolety w oknach, monitory LCD i gniazdka elektryczne. Fotele wymieniane zostają na ergonomiczne, zmienia się układ siedzeń, pociągi wyposaża się w nowy układ hamulcowy, poprawiający płynność jazdy. Wersja AL dla woj. lubelskiego wyposażona jest w biletomaty[32][33], w wersji AKŚ natomiast do dyspozycji podróżnych jest automat sprzedający przekąski i napoje[34].

Podsumowanie edytuj

Wszystkie dotychczasowe modernizacje tej serii przedstawiono w poniższej tabeli[35]:

Oznaczenie serii
(modernizacji) 		Numery boczne Liczba sztuk Właściciel / Użytkownik Wykonawca
Rok modernizacji 		Zakres modernizacji Liczba i moc silników
Prędkość maksymalna 		Uwagi
EN57
(EN57 SPOT) 		2004 ÷ 2078
(pierwotnie 2001-2075) 		75 Przewozy Regionalne Pesa, ZNTK MM i Newag 
2006 (45 szt.), 2007 (30 szt.) 		      4×175 kW
110 km/h 		[25]
EN57
(EN57) 		1109, 1173 2 Koleje Mazowieckie Newag
2007 		     
EN57KM
(EN57KM) 		768, 1089, 1094, 1116 4 SKM Trójmiasto ZNTK MM
2007 		   
    		[36]
EN57
(EN57KM) 		3001, 3002 2 SKM Warszawa (2008-2011)
Koleje Śląskie (od 2011) 		ZNTK MM
2008 		      [37]
EN57AKM
(EN57AKM) 		1564, 1569, 1573,
1577, 1585-1586 		6 Koleje Mazowieckie ZNTK MM
2009-2010 		     
    		4×250 kW
120 km/h 		[4]
EN57AKM
(EN57AKM) 		1568, 1572, 1582, 1584 4 Koleje Mazowieckie Newag
2009 		     
    		[5]
EN57AKM
(EN57AKM) 		3003-3005 3 Województwo łódzkie /
Łódzki Zakład PR 		ZNTK MM
2010-2011 		     
        		[38][39]
EN57AKM
(EN57AKM) 		1295, 1299, 1559-1560, 1565,
1571, 1578, 1581, 1587-1589,
1591-1594, 1629-1631, 1633,
1642-1643, 1655, 1700 		23 Koleje Mazowieckie Newag
2010-2011 		     
    		[40]
EN57AL
(EN57AL) 		3006-3010 5 Województwo lubelskie /
Lubelski Zakład PR 		Pesa i ZNTK MM
2011 		       
            		[41][42]
EN57AKŁ
(EN57AKŁ) 		1044, 1226, 1452, 1479 4 Województwo łódzkie /
Łódzki Zakład PR 		Newag
2011-2012 		       
        		[43][44]
EN57
(EN57AKŚ) 		223, 730, 1178, 1533, 1563 5 Koleje Śląskie Newag i ZNLE
2011-2012 		     
        		[45][34]
EN57
(EN57AKŚ) 		224 1 Województwo śląskie /
Koleje Śląskie 		Newag
2012 		     
        		[46]
EN57
(EN57AKW) 		1031, 1412, 1413 3 Województwo wielkopolskie /
Koleje Wielkopolskie 		Newag
2011 		     
        		[47]
EN57
(EN57AKW) 		1434 1 Województwo wielkopolskie /
Koleje Wielkopolskie 		Newag
2012 		     
        		[48]
EN57AL
(EN57AL) 		1531 1 Województwo pomorskie /
Pomorski Zakład PR 		Pesa i ZNTK MM
2012 		     
        		[49]
EN57AL
(EN57AL) 		1324, 1464, 1550 3 Województwo pomorskie /
Pomorski Zakład PR 		Pesa i ZNTK MM
2012 		     
        		[50]
EN57AL
(EN57AL) 		1501 1 Województwo dolnośląskie
Koleje Dolnośląskie 		Pesa i ZNTK MM
2013 		      
        		[51][52]
EN57AL
(EN57AL) 		1544, 1551, 1555 3 Województwo podlaskie /
Podlaski Zakład PR 		Pesa i ZNTK MM
2012-2013 		       
        		[53]
EN57
(EN57AKŚ) 		892 1 Koleje Śląskie Newag i Newag Gliwice
2013 		        
            
EN57
(EN57AKW) 		1062, 1502 2 Województwo wielkopolskie /
Koleje Wielkopolskie 		Newag
2013 		       
          		[54]
EN57AKD
(EN57AKD) 		1937 1 Województwo dolnośląskie /
Koleje Dolnośląskie 		Newag Gliwice i Newag
2013 		       
        		[55]
EN57AL
(EN57AL) 		1222, 1251, 1768, 1769 4 Województwo łódzkie /
Łódzki Zakład PR 		Pesa i ZNTK MM
2012-2013 		       
          		[56]
EN57AKM
(EN57AKM)
(ex EN57KM) 		1486, 1561, 1562, 1566, 1567 5 Koleje Mazowieckie ZNTK MM
2007
ZNTK MM
2013 		     
    		[4]
EN57AKM
(EN57AKM) 		1590, 1596-1599, 1601,
1604-1607, 1609, 1611,
1613-1614, 1616, 1619-1624,
1626-1627, 1634, 1636-1637,
1639-1641, 1646, 1660, 1682,
1713, 1761 		34 Koleje Mazowieckie Newag (lider) i ZNTK MM
2013-2014 		       
        		[57]
EN57AKM
(EN57AKM) 		1718 1 SKM Trójmiasto TS Opole i Škoda
2012-2013 		     
    		[58][59]
EN57AL
(EN57AL) 		1602, 1687, 1730, 1803 4 Województwo opolskie /
Opolski Zakład PR 		Pesa i ZNTK MM
2012-2014 		     
        		[60]
EN57AL
(EN57AL) 		943, 1083, 1148, 1230, 1369, 1426, 1556 7 Województwo zachodniopomorskie /
Zachodniopomorski Zakład PR 		Pesa i ZNTK MM
2013-2014 		       
          		[61][62]
EN57AKM
(EN57AKM) 		769, 880, 1127, 1135, 1136, 1138, 1149, 1462, 1669, 1670, 1675, 1676, 1683, 1684, 1692, 1693, 1694, 1704, 1719, 1722, 1727 21 SKM Trójmiasto Pesa i ZNTK MM
2014 		     
    		[63]
EN57AL
(EN57AL) 		1938 1 Województwo dolnośląskie /
Koleje Dolnośląskie 		ZNTK MM
2014 		       
        		[64]
EN57AL
(EN57AL) 		1543 1 Województwo podlaskie /
Podlaski Zakład PR 		Pesa i ZNTK MM
2014 		       
        		[65]
EN57AP 1435, 1507, 1603, 1618 4 Województwo pomorskie /
Pomorski Zakład PR 		Newag
2014 		      
        		[66]
EN57AL
(EN57AL) 		203, 204, 1610, 1632, 1645, 1648, 1649, 1650, 1651, 1652, 1654, 1661, 1662, 1665, 1666, 1667, 1668, 1673, 1674, 1681, 1689, 1690, 1698, 1699, 1728, 1736, 1749 27 Koleje Mazowieckie ZNTK MM
2014-2015 		       
        		[67]
EN57AL
(EN57AL) 		753, 959, 1770, 1825 4 Województwo łódzkie /
Łódzki Zakład PR 		ZNTK MM
2014-2015 		       
            		[68]
EN57
(EN57AKW) 		1025 1 Województwo wielkopolskie /
Wielkopolski Zakład PR 		Newag
2015 		       
         
EN57AL
(EN57AL) 		1529, 1536 2 Województwo podlaskie /
Podlaski Zakład PR 		ZNTK MM
2015 		       
          		[53]
EN57AL
(EN57AL) 		2101 ÷ 2121 21 Przewozy Regionalne Pesa i ZNTK MM
2015 		       
        		[31][69][70][71]
EN57AL
(EN57AL) 		1542 1 Województwo dolnośląskie /
Koleje Dolnośląskie 		Pesa i ZNTK MM
2015-2016 		       
         
EN57AL
(EN57AL) 		1296, 1515, 1522, 1527, 1528, 1530, 1557, 1570, 1574 9 Województwo zachodniopomorskie /
Zachodniopomorski Zakład PR 		Pesa i ZNTK MM
2015-2016 		       
          		[61][62]
EN57AL
(EN57AL) 		1786 1 Województwo pomorskie /
Polregio 		ZNTK „Mińsk Mazowiecki”
2016 		       
          		[66]
EN57AKM
(EN57AKM) 		768, 1089, 1094, 1116 4 SKM Trójmiasto ZNTK MM
2016 		       
      		[72]
EN57AL
(EN57AL) 		1647, 1653, 1656, 1657, 1658, 1659, 1699, 1712, 1716, 1717, 1733, 1734, 1739, 1740, 1742, 1743, 1744, 1748, 1754, 1755, 1756, 1763, 1764, 1766, 1767, 1773, 1778, 1780, 1784, 1798, 1800, 1801, 1809, 1813, 1814, 1817, 1900, 1902, 1903 39 Koleje Mazowieckie ZNTK MM
2016-2017 		       
       

   

[73]
EN57AL
(EN57AL) 		1027, 1061, 1141, 1804, 1805 5 Województwo wielkopolskie ZNTK MM
2016-2017 		       
        		[74][75]
EN57ALc i EN57ALd 2201 ÷ 2236 36 Przewozy Regionalne Pesa i ZNTK MM
2017-2018 		       
          		[76][77]
EN57AL
(EN57ALc) 		1785 1 Urząd Marszałkowski Województwa warmińsko-mazurskiego Pesa i ZNTK MM
2018 		       
        		[78][79][80]
EN57FPS
(Feniks 57) 		1187, 1443, 1444, 1534, 1540, 1547, 1575, 1576, 1583, 1608, 1612, 1615, 1625, 1678, 1695, 1697, 1706, 1711, 1724,1725 20 Polski Tabor Szynowy/Przewozy Regionalne HCP-FPS
2015-2018 		       
        		[1][81][82]
Modyfikacje zewnętrzne i elektryczne:
   – zmieniony wygląd zewnętrzny   – rozruch impulsowy •   – silniki asynchroniczne •   – drzwi odskokowo-przesuwne
Udogodnienia dla pasażerów:
  – wnętrze dostosowane dla niepełnosprawnych •   – stojaki na rowery •   – gniazdka elektryczne •   – klimatyzacja części pasażerskiej •   – automaty z jedzeniem i napojami •   – biletomaty •   – bezprzewodowy dostęp do internetu

Modernizacje bez wymiany ścian czołowych edytuj

Zmodernizowane EN57, w których zostało zmienione: prędkość maksymalna lub wnętrze z zabudową systemu informacji pasażerskiej:

Oznaczenie serii
(modernizacji) 		Numery boczne Liczba sztuk Właściciel / Użytkownik Wykonawca
Rok modernizacji 		Zakres modernizacji Liczba i moc silników
Prędkość maksymalna 		Uwagi
EN57
(EN57) 		1025, 1027, 1061, 1141, 1804, 1805 6 Województwo wielkopolskie/Przewozy Regionalne ZNTK MM
2010-2012 		   4×175 kW
110 km/h 		[83][84][85]
EN57
(EN57) 		815, 820, 867, 895, 905, 953, 984, 1018, 1026, 1077, 1686, 1688, 1751, 1782, 1794, 1802, 1820, 1821 19 Przewozy Regionalne ZNTK MM
2012-2013 		   [86]
EN57
(EN57) 		206, 612, 636, 650, 810, 812, 934, 1056, 1389, 1402, 1943 11 Przewozy Regionalne Przewozy Regionalne, ZNT w Kruszewcu
2014 		       4×175 kW
110 km/h 		[87][88]
EN57
(EN57) 		714, 737, 792, 909, 948, 1154, 1401, 1818, 1822, 1919 10 Przewozy Regionalne Przewozy Regionalne, ZNT w Kruszewcu
2015 		       [89]
EN57
(EN57) 		1160, 1169, 1466 3 Przewozy Regionalne Przewozy Regionalne, ZNT w Kruszewcu
2016 		       [89]
EN57
(EN57) 		935, 1232, 1656, 1743, 1763, 1764, 1766, 1778, 1780, 1801, 1807, 1808, 1809, 1813, 1817, 1901, 1903, 1904, 1905, 1909, 1926, 1930, 1934, 1939, 1942 25 Koleje Mazowieckie ZNTK MM
2014 		    4×175 kW
110 km/h 		[90]
EN57
(EN57) 		1000, 1109, 1754, 1755, 1756, 1785, 1796, 1799, 1810, 1811, 1812, 1907, 1910, 1911, 1912, 1913, 1914, 1916, 1922, 1927 20 Koleje Mazowieckie ZNTK MM
2015 		    [90]
EN57
(EN57) 		1173, 1318, 1902, 1906, 1908, 1915, 1917, 1923, 1925 9 Koleje Mazowieckie ZNTK MM
2016 		     [91]
EN57
(EN57) 		038, 1397, 1715, 1918, 1920, 1924, 1928, 1929, 1935, 1941 11 Koleje Mazowieckie ZNTK MM
2017 		     [91]
EN57
(EN57) 		989, 1112, 1128, 1184 4 Województwo pomorskie/Przewozy Regionalne Przewozy Regionalne, ZNT w Kruszewcu
2016 		       4×175 kW
110 km/h 		[92]
EN57
(EN57) 		919 1 Województwo łódzkie/Przewozy Regionalne Przewozy Regionalne, ZNT w Kruszewcu
2016 		       [93]
EN57
(EN57) 		1703 1 Koleje Dolnośląskie ZNTK MM
2016 		           4×175 kW
110 km/h 		[94][95][96]
EN57
(EN57) 		123, 694, 719, 1018, 1181, 1331, 1947, 1949, 1950 9 Przewozy Regionalne ZNTK MM[97] 2016-2017     4×175 kW
110 km/h 		[98]
EN57
(EN57) 		969 1 PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście ZNTK MM
2016 		           4×175 kW
110 km/h 		[99][100]
EN57
(EN57) 		1120, 1107 2 PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście ZNTK MM[101]
2017 		           [102][103][104]
EN57
(EN57) 		1052, 1115, 1122, 1738, 1757 5 PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście ZNTK MM/SPS ASO.
2017-2018 		           [105][106][107]
EN57
(EN57) 		935, 1000, 1232, 1796, 1807, 1808, 1922, 1926, 1927, 1930, 1934, 1939, 1942 13 Koleje Mazowieckie ZNTK MM
2018-2019 		    4×175 kW
110 km/h 		[108]
EN57
(EN57) 		641, 701, 702, 716, 725, 799, 840, 1085, 1167, 1170, 1265, 1267, 1272, 1273, 1278, 1280, 1281, 1282, 1328, 1368, 1376, 1319, 1379, 1392, 1395, 1418, 1423, 1451, 1465, 1951 30 Przewozy Regionalne Przewozy Regionalne, ZNT Kruszewiec
2018 		       4×175 kW
110 km/h 		[109][110]
EN57
(EN57) 		206, 612, 636, 650, 672, 673, 679, 726, 739, 781, 810, 812, 847, 934, 1056, 1129, 1185, 1196, 1229, 1247, 1248, 1250, 1266, 1292, 1326, 1330, 1373, 1380, 1384, 1401, 1402, 1440, 1450, 1463, 1482, 1485, 1952, 1953 38 Przewozy Regionalne Przewozy Regionalne, ZNT Kruszewiec
2019 – 2020 		       4×175 kW
110 km/h 		[109][110]
EN57
(EN57) 		838, 1102, 1826, 1828 4 PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście SNIUT Gdynia Cisowa/SPS ASO.
2019-2020 		           4×175 kW
110 km/h 		[105][106][111]
EN57
(EN57) 		969, 973, 1737, 1827 4 PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście SNIUT Gdynia Cisowa, ZNTK MM, SPS ASO
2021 		           4×175 kW
110 km/h 		[112]
EN57
(EN57) 		675, 678, 682, 694, 714, 1119, 1160, 1256, 1258, 1332, 10 Przewozy Regionalne Przewozy Regionalne, ZNT Kruszewiec
2021 		       4×175 kW
110 km/h 		[109][110]
EN57
(EN57) 		038, 1920 2 Koleje Mazowieckie ZNTK MM/SNiUT Sochaczew
2022 		    4×175 kW
110 km/h 		[108][113],
EN57
(EN57) 		1356, 1367 2 Przewozy Regionalne Przewozy Regionalne, ZNT Kruszewiec
2022 		       4×175 kW
110 km/h 		[109][110]
EN57
(EN57) 		1759 1 PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście SNIUT Gdynia Cisowa
2021 		           4×175 kW
110 km/h 		[112]
EN57
(EN57) 		1120, 1729, 1760 3 PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście SNIUT Gdynia Cisowa
2022 		           4×175 kW
110 km/h 		[114][115],
EN57
(EN57) 		1052, 1757, 1758 3 PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście SNIUT Gdynia Cisowa/CSI Invest
2023 		           4×175 kW
110 km/h 		[116]
EN57
(EN57) 		702, 812, 1278, 1281, 1342, 1392, 1402 4/7 Przewozy Regionalne Przewozy Regionalne, ZNT Kruszewiec/SNIUT Iława Główna
2023 		       4×175 kW
110 km/h 		[109][110]
EN57
(EN57) 		719, 1196, 1219, 1273, 1451, 1466, 1537 0/7 Przewozy Regionalne Pesa Mińsk Mazowiecki
2023- 		           4×175 kW
110 km/h 		[117]
EN57
(EN57) 		934 0/1 Przewozy Regionalne b.d.
2023- 		           4×175 kW
110 km/h 		[118]
Udogodnienia dla pasażerów:
  – wnętrze dostosowane dla niepełnosprawnych •   – stojaki na rowery

Modernizacje wersji EN57SPOT (EN57-200x) edytuj

Zmodernizowane EN57 w ramach programu modernizacji taboru kolejowego SPOT, bez wymiany napędu.

Oznaczenie serii
(modernizacji) 		Numery boczne Liczba sztuk Właściciel / Użytkownik Wykonawca
Rok modernizacji 		Zakres modernizacji Liczba i moc silników
Prędkość maksymalna 		Uwagi
EN57
(EN57) 		2075, 2076 2 Przewozy Regionalne ZNT Kruszewiec
2023 		             4×175 kW
110 km/h 		[109][110]
EN57
(EN57) 		2011, 2019, 2022, 2023, 2024, 2027, 2029, 2033, 2044, 2056, 2063, 2064, 2068, 2073, 2078 4/15 Przewozy Regionalne Pesa Mińsk Mazowiecki
2023 		             [117]
EN57
(EN57) 		2005, 2028, 2039, 2050, 2072 0/5 Przewozy Regionalne b.d.
2023 		             [119]
Udogodnienia dla pasażerów:
  – wnętrze dostosowane dla niepełnosprawnych •   – stojaki na rowery

Eksploatacja edytuj

Eksploatacja EN57
 
EN57-1262 w klasycznej, żółto-niebieskiej malaturze.
 
EN57-1243 w nowych, niebiesko-żółtych barwach.
 
Bordowo-pomarańczowa EN57-1791.
 
EN57-1266 w barwach Przewozów Regionalnych.
 
EN57 w barwach woj. dolnośląskiego.
 
EN57-1107 należąca do SKM Trójmiasto.
 
EN57-1653 w barwach Kolei Mazowieckich.
 
EN57-880 wypożyczana przez SKM Warszawa.
 
Hrvatske željeznice i seria 6011.
 
SŽ seria 315.
Kraj Przewoźnik Liczba
(łączna lub maksymalna w przeszłości) 		Lata eksploatacji Łączna liczba
w danym kraju
 
Polska 		PKP
w tym:
SKM Trójmiasto 		45 (1412)

45 		od 1962

od 1976 		976 (1412)

[27][120]
PolRegio 701 (1001) od 2001 [121]
Koleje Mazowieckie 143 od 2004
SKM Warszawa 0 (12) 2008 – 2011
Urząd marszałkowski Województwa Pomorskiego[c] 20 od 2010
Urząd marszałkowski Województwa Łódzkiego[d] 15 od 2010
Koleje Śląskie[e] 12 od 2011
Polski Tabor Szynowy 20 od 2015
Urząd marszałkowski Województwa Opolskiego[f] 4 od 2010
Urząd marszałkowski Województwa Lubelskiego[g] 5 od 2011
Koleje Wielkopolskie[h] 12 od 2012
Koleje Dolnośląskie[i] 5 od 2013
Urząd marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego[j] 7 od 2010
Przedsiębiorstwo Materiałów Podsadzkowych Przemysłu Węglowego 0 (2) 1961-2001
Urząd marszałkowski Województwa Warmińsko-mazurskiego[k] 1 od 2018 [122]
 
Jugosławia 		koleje jugosłowiańskie 0 (40) 1964 – 1991 6 (40)
 
Chorwacja 		Hrvatske željeznice 0 (10) 1991 – 2010 [12]
 
Słowenia 		Slovenske železnice 0 (30) 1991 – 2021 [123]

Pierwszy pojazd tej serii wyjechał na tory 2 lutego 1962 roku[6].

Polregio edytuj

Istnieje 14 zakładów Polregio (w każdym województwie z wyjątkiem mazowieckiego oraz śląskiego) i są one w posiadaniu łącznie 808 pojazdów serii EN57[121].

Na początku eksploatacji EZT serii EN57 należące do tego przewoźnika były na terenie całego kraju malowane identycznie – na żółto-granatowo, a na ich burtach można było znaleźć metalowe emblematy[124]. Z czasem te elementy ozdobne zniknęły, wszelkie napisy zaczęto malować lub przyklejać na pudło, a malatury zaczęły się zmieniać. Początkowo były one jednakowe dla wszystkich województw, potem poszczególne zaczęły wprowadzać własne barwy. Obecnie większość niezmodernizowanych jednostek Przewozów Regionalnych jest pomalowana w biało-szaroniebiesko-bordowe barwy programu SPOT (takie jak ma zmodernizowana seria 20xx), powoli jednak zastępowana jest przez malowanie nowej marki wprowadzonej przez spółkę, Polregio[125].

Koleje Mazowieckie edytuj

W 2004 Mazowiecki Zakład Przewozów Regionalnych przekształcił się w Koleje Mazowieckie, a co za tym idzie przejęły one cały użytkowany przez ten zakład tabor. Początkowo był on dzierżawiony od Przewozów Regionalnych, w roku 2009 ostatnia jednostka tej serii przeszła na własność Kolei Mazowieckich[126].

Na stanie mazowieckiego przewoźnika znajduje się łącznie 140 EZT serii EN57:

  • 3 jednostki niezmodernizowane[127]
  • 71 jednostek EN57AKM (1 jednostka skasowana po wypadku)[128]
  • 66 jednostek EN57AL[129].

W latach 2015–2017 zmodernizowano do standardu AL kolejnych 39 sztuk[130].

W latach 2021–2022 Koleje Mazowieckie zdecydowały o sprzedaży na złom 20 sztuk EN57[131]. W 2023 roku zdecydowano o sprzedaży kolejnych 11 sztuk niezmodernizowanych jednostek EN57[132][133].

SKM Warszawa edytuj

W 2006 ZNTK „Mińsk Mazowiecki” kupił od kolei słoweńskich dwie sztuki EN57, a w 2008 zostały one zmodernizowane i wydzierżawione SKM Warszawa. Jednostki otrzymały tymczasowe oznaczenia EN57-3001 i 3002[37], w 2011 sprzedano je Kolejom Śląskim.

Warszawski przewoźnik aglomeracyjny ponadto dzierżawił EN57 od innych przewoźników:

  • SKM Trójmiasto wypożyczał Warszawie EN57 o numerach 880, 1107 i 1718 (były one obklejane w całości w ówczesne biało-niebiesko-pomarańczowe barwy SKMWA bądź zaklejano tylko logo przewoźnika trójmiejskiego logiem stołecznej SKM[134])
  • Przewozy Regionalne przekazywały SKM Warszawa sztuki o numerach 960 i 1455 (zawsze obklejone w całości)
  • należącymi do Kolei Mazowieckich EN57 o numerach 1318, 1601, 1636, 1712 i 1800[135], obklejonymi w całości w nowe czerwono-żółto-kremowe barwy ZTM, realizowano przewozy na linii S9.

SKM Warszawa nigdy nie był właścicielem ani jednej sztuki EZT serii EN57. 23 września 2011 przewoźnik poinformował o zakończeniu eksploatacji pojazdów tego typu i dzień później, 24 września 2011, zakończył ich dzierżawę i użytkowanie[136].

SKM Trójmiasto edytuj

20 grudnia 1976 na linii trójmiejskiej Szybkiej Kolei Miejskiej przełączono zasilanie z dotychczasowego napięcia 800 V DC na obowiązujące w całym kraju 3000 V DC i tego dnia o godzinie 4:12 z Gdańska wyruszył pierwszy pociąg złożony z EZT serii EN57[120].

SKM Trójmiasto użytkuje 45 EZT serii EN57:

  • 19 jednostek z niezmodernizowanym napędem i zmienionym wnętrzem na poziomie P4
  • 4 jednostki zmodernizowane na poziomie P4 ze standardu EN57KM na EN57AKM
  • 1 jednostka zmodernizowana na poziomie P3 ze standardu EN57AC na EN57AKM
  • 21 jednostek zmodernizowanych na poziomie P5 w standardzie EN57AKM

Koleje Śląskie edytuj

20 września 2011 Koleje Śląskie podpisały umowę z Newagiem na 7-letni leasing finansowy pięciu zmodernizowanych jednostek EN57[137]. 14 listopada województwo śląskie podpisało z konsorcjum przedsiębiorstw ZNTK „Mińsk Mazowiecki” i Pesa umowę na dostawę dwóch zmodernizowanych EN57 dla Kolei Śląskich[138], które zostały dostarczone w grudniu[139]. 7 sierpnia 2012 województwo śląskie podpisało z Newagiem umowę na dostawę jednego zmodernizowanego EN57 dla Kolei Śląskich[46]. Były to pojazdy o numerach: 730, 892 1178, 1533, 1563, które zostały skreślone w latach 2004–2012, a następnie sprzedane do Newagu i zmodernizowane, z wyjątkiem jednostki EN57-1563, która został zmodernizowana przez ZNLE Gliwice i dostarczona 27 kwietnia 2012 roku Kolejom Śląskim. Dodatkowo Koleje Śląskie dysponują czterema EN57 o numerach 223, 224, 3001 i 3002 które zostały sprowadzone ze Słowenii i zmodernizowane w Newagu oraz ZNTK Mińsku Mazowieckim, z czego dwa ostatnie w latach 2008–2011 były obsługiwane przez SKM Warszawa.

Polski Tabor Szynowy edytuj

Dwadzieścia EZT typu EN57 należy do Polskiego Taboru Szynowego i są wykorzystywane do wypożyczania innym przewoźnikom kolejowym

Przewoźnicy przemysłowi edytuj

Dwie jednostki wykorzystywano w PMP PW Katowice w oddziałach Kotlarnia (EN57-026)[potrzebny przypis] oraz Szczakowa (EN57-402[140]).

Województwo warmińsko-mazurskie edytuj

W maju 2018 roku ZNTK Mińsk Mazowiecki kupił, wystawioną na sprzedaż w październiku 2017 roku przez Koleje Mazowieckie jednostkę EN57-1785. Pojazd został zakupiony celem modernizacji dla Województwa warmińsko-mazurskiego. 16 października zakończono jej modernizację. 18 października odbyła się prezentacja jednostki oraz jej przekazanie[122][141]. Była to najdroższa modernizacja jednostki w Polsce, na którą województwo przeznaczyło 12 225 000 zł brutto. Użytkownikiem tego EZT jest Polregio.

Jugosławia edytuj

W latach 60. i 70. miał miejsce eksport 40 jednostek bazujących na EN57 do ówczesnej Jugosławii. Składy te otrzymały tam oznaczenie 311/315 (311 to wagon silnikowy, 315 – rozrządczy)[142].

Lata eksportu Liczba sztuk Typ Liczba (układ) członów
1964 3 5Ba/6Ba 3 (r+s+r)
1965-1966 22 5Bb/6Bb 4 (r+s+s+r)
1974-1975 15 5Bg/6Bg 4 (r+s+s+r)
[11]

Po rozpadzie Jugosławii w latach 1991–1992 jednostki trafiły do kolei chorwackich ((chorw.) Hrvatske željeznice), gdzie ich oznaczenie zmieniono na 6011 i kolei słoweńskich ((słoweń.) Slovenske železnice), które zostały przy oznaczeniu jugosłowiańskim[142].

Część egzemplarzy wróciła do Polski[142], gdzie została naprawiona i zmodernizowana celem dalszej eksploatacji przez krajowych przewoźników.

Egzemplarze zabytkowe edytuj

W 2017 stacjonujący w Przeworsku EN57-001 został objęty ochroną konserwatora zabytków. Mając na uwadze wartość pojazdu z punktu widzenia historii i rozwoju kolejnictwa w Polsce, zarząd spółki Przewozy Regionalne już w 2016 zdecydował o cofnięciu wcześniejszej decyzji o kasacji tej jednostki[143].

W kulturze edytuj

Jednostka EN57-1918 spółki Koleje Mazowieckie odegrała „rolę tytułową” w filmie Graficiarze (Wholetrain) z roku 2006[144].

Stworzona w 1997 przez Roberta Kowalskiego i Aleksandra Madeja gra "Mechanik - Symulator Pociągu EN57" stworzonej przez Roberta Kowalskiego i Aleksandra Madeja była pierwszym polskim symulatorem pociągu[145]. Model pojazdu EN57 występuje w m.in. w kolejowych grach symulacyjnych Trainz Simulator i MaSzyna.

Zobacz też edytuj

Pozostałe pojazdy z rodziny 5B/6B edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ dane dla wersji podstawowej[2][3]
  2. ↑ dane dla wersji z silnikami asynchronicznymi[4][5]
  3. ↑ Obsługa przez Polregio na terenie województwa.
  4. ↑ Obsługa przez Polregio na terenie województwa.
  5. ↑ Obsługiwane przez przewoźnika EN57AKŚ-224 i EN57KM-3001 są własnością Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego.
  6. ↑ Obsługa przez Polregio na terenie województwa.
  7. ↑ Obsługa przez Polregio na terenie województwa.
  8. ↑ Własność Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego.
  9. ↑ Własność Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego oraz PKP SKM Trójmiasto.
  10. ↑ Obsługa przez Polregio na terenie województwa.
  11. ↑ Obsługa przez Polregio na terenie województwa.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2016-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-12)].
  2. ↑ Przewozy Regionalne, Dane techniczne elektrycznego zespołu trakcyjnego serii EN57, „Dokumentacja systemu utrzymania elektrycznego zespołu trakcyjnego serii EN57/EN71 oraz EN57 SPOT”, pomorskie.eu, kwiecień 2010, s. 14 [zarchiwizowane z adresu 2014-09-12] (pol.).
  3. ↑ a b c PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o. Dane techniczne. „DOKUMENTACJA SYSTEMU UTRZYMANIA - Elektryczny Zespół Trakcyjny 5B+6B+5B, 5B+6B+6B+5B (EN57, EN71)”, s. 9–10, 2010. Gdynia. 
  4. ↑ a b c Elektryczne zespoły trakcyjne EN57. mazowieckie.com, 2012-04-16. [dostęp 2012-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-30)]. (pol.).
  5. ↑ a b Prezentacja techniczna ezt EN57 AKM. 2009-09-03. [dostęp 2012-07-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-23)]. (pol.).
  6. ↑ a b c d e f Martyn Janduła, To już 55 lat popularnych „kibli” [online], www.rynek-kolejowy.pl, 4 lutego 2017 [dostęp 2017-02-05] (pol.).
  7. ↑   CO NOWEGO W TABORZE? – Elektryczne zespoły trakcyjne. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI: w siedemdziesiątą rocznicę elektryfikacji PKP. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006, s. 159–173. ISBN 978-83-922944-6-7.
  8. ↑ Wrocławskim „kiblem” przez Polskę, czyli jazda saunowo-aromatyczna [online], plus.gazetawroclawska.pl, 13 lutego 2017 [dostęp 2023-09-14] (pol.).
  9. ↑ a b c Wstęp. W: Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Wyd. drugie uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974, s. 9–10.
  10. ↑ a b c d e f Paweł Terczyński: Atlas lokomotyw 2007. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2007, s. 83–84, 101–103. ISBN 978-83-920757-7-6.
  11. ↑ a b c d Paweł Terczyński. Pafawag – kronika produkcji. „Świat Kolei”. 10/2005, s. 18–23. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  12. ↑ a b Przemysław B. Jezierski: Gomułki na Bałkanach. kurier-kolejowy.pl, 2012-08-03. [dostęp 2012-08-25].
  13. ↑ a b 1.1. Przeznaczenie. W: Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Wyd. drugie uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974, s. 11–14.
  14. ↑ a b c d 2.2.1. Ostoja, podłoga, ściany, dach. W: Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Wyd. drugie uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974, s. 32–34.
  15. ↑ 2.2.4. Wyposażenie zewnętrzne. W: Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Wyd. drugie uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974, s. 43–44.
  16. ↑ a b c d 2.2.3. Drzwi i okna. W: Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Wyd. drugie uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974, s. 41–43.
  17. ↑ Górne lampki końca pociągu oraz brak górnego reflektora i spychaczy śnieżnych w jednostce EN57-660.
  18. ↑ a b EN57 dla niepełnosprawnych. inforail.pl, 2005-06-16. [dostęp 2012-08-30]. (pol.).
  19. ↑ Koleje Dolnośląskie pokazały ENdolino [zdjęcia] [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2021-04-13] (pol.).
  20. ↑ a b c 1.3.2. Elektryczny zespół trakcyjny EN57. W: Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Wyd. drugie uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974, s. 19–21.
  21. ↑ a b c d e f 2.2.2. Wyposażenie wnętrza. W: Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Wyd. drugie uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974, s. 35–41.
  22. ↑ a b c 2.1.1. Wózki. W: Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Wyd. drugie uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974, s. 26–27.
  23. ↑ a b c d 2.1.2. Zestawy kołowe. W: Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Wyd. drugie uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974, s. 22–26.
  24. ↑ 5.2. Pantografy. W: Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Wyd. drugie uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974, s. 118–123.
  25. ↑ a b c d e Modernizacja i zakupu taboru współfinansowanego przez Unię Europejską, realizowane przez „PKP Przewozy Regionalne” spółka z o.o.. 2005-12-06. [dostęp 2012-07-29]. (pol.).
  26. ↑ PKP Przewozy Regionalne. Elektryczne Zespoły Trakcyjne. „Modernizacja taboru - prezentacja”. Rynek Kolejowy. (pol.). 
  27. ↑ a b Modernizacja elektrycznych zespołów trakcyjnych Spółki PKP SKM w Trójmieście Sp. z o.o.. 2011-02-08. [dostęp 2012-08-30]. (pol.).
  28. ↑ Asynchroniczny EN71 dla SKM w Trójmieście. 2009-11-03. [dostęp 2012-07-28]. (pol.).
  29. ↑ Paweł Korcz. TRAKO 2009. „Świat Kolei”. 11/2009, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  30. ↑ a b c d e Łódzkie ma już cztery pojazdy EN57AKŁ. Kurier Kolejowy.eu, 2012-05-07. [dostęp 2012-05-07]. (pol.).
  31. ↑ a b http://www.rynek-kolejowy.pl/59261/nowe_barwy_en57_przewozow_regionalnych.htm.
  32. ↑ Lubelskie: Przekazano pięć zmodernizowanych EN57. 2012-01-23. [dostęp 2012-07-28]. (pol.).
  33. ↑ Lubelski Zakład PR ma 5 EN57 AL. 2012-01-20. [dostęp 2012-07-28]. (pol.).
  34. ↑ a b Wars: Automaty w Kolejach Śląskich to początek. 2012-03-22. [dostęp 2012-07-27]. (pol.).
  35. ↑ Tabor optymalny na polskie tory – asynchroniczne EN57. inforail.pl, 2012-02-21. [dostęp 2012-07-27]. (pol.).
  36. ↑ Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia – znak: SKMMU –ZP/N/49/06 [online], skm.pkp.pl (pol.).
  37. ↑ a b Ryszard Piech: Zmiany taborowe w SKM Warszawa. 2009-01-27. [dostęp 2012-08-05]. (pol.).
  38. ↑ Kolejny zmodernizowany pociąg wyjechał na tory w Łódzkiem. mmlodz.pl, 2011-03-21. [dostęp 2012-08-22]. (pol.).
  39. ↑ Łódź Kaliska – zmodernizowany EN57 już kursuje. ok-kolej.pl, 2010-12-06. [dostęp 2012-08-22]. (pol.).
  40. ↑ Nowy Sącz: Modernizacja 23 szt. EN57 dla KM. 2010-02-16. [dostęp 2012-08-05]. (pol.).
  41. ↑ Wymogi i parametry techniczne dla modernizacji elektrycznych zespołów trakcyjnych (EZT) po naprawach głównych. 2011-01-26. [dostęp 2012-08-20]. (pol.).
  42. ↑ Informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty. 2011-04-19. [dostęp 2012-08-20]. (pol.).
  43. ↑ Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ), lodzkie.pl, s. 56 (pol.).
  44. ↑ EN57AKŁ już wozi pasażerów. I Miss Polonię. 2011-12-05. [dostęp 2012-07-27]. (pol.).
  45. ↑ Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia, kolejeslaskie.com, s. 62 [dostęp 2012-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2012-10-30] (pol.).
  46. ↑ a b Dostawa 1 sztuki elektrycznego zespołu trakcyjnego po naprawie głównej wraz z modernizacją. 2012-08-10. [dostęp 2012-08-10].
  47. ↑ Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia, bip.umww.pl, s. 20 (pol.).
  48. ↑ UCHWAŁA NR 1847 / 2012. bip.umww.pl, 2012-04-26. [dostęp 2012-08-30]. (pol.).
  49. ↑ Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia [online], pomorskie.eu [dostęp 2012-07-28] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-21] (pol.).
  50. ↑ Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia [online], pomorskie.eu, 20 marca 2012 [dostęp 2012-08-07] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-21] (pol.).
  51. ↑ Wykonanie modernizacji przy naprawie głównej (PU5) elektrycznego zespołu trakcyjnego EN57. 2012-07-05. [dostęp 2012-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-06)]. (pol.).
  52. ↑ Informacja o wyborze oferty najkorzystniejszej. 2012-08-16. [dostęp 2012-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-23)]. (pol.).
  53. ↑ a b Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia [online], wrotapodlasia.pl [dostęp 2012-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-18] (pol.).
  54. ↑ Wykonanie naprawy głównej wraz z modernizacją 2 sztuk elektrycznych zespołów trakcyjnych serii EN57 [online], 3 kwietnia 2013 [dostęp 2013-04-03] (pol.).
  55. ↑ Wykonanie modernizacji przy naprawie głównej elektrycznego zespołu trakcyjnego EN57 [online], 30 kwietnia 2013 [dostęp 2013-04-30] [zarchiwizowane z adresu 2014-12-06] (pol.).
  56. ↑ Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ), lodzkie.pl, 30 maja 2012, s. 43 [dostęp 2012-07-08] (pol.).
  57. ↑ Koleje Mazowieckie, Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia – Naprawa taboru kolejowego [online], 2 lipca 2012 [dostęp 2012-08-07] (pol.).
  58. ↑ SKMMS-ZP/N/60/11 – Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia. 2012-01-28. [dostęp 2012-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-18)]. (pol.).
  59. ↑ Umowa na modernizację 21 pociągów SKM Trójmiasto podpisana. 2012-05-10. [dostęp 2012-07-27]. (pol.).
  60. ↑ Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia [online], umwo.opole.pl (pol.).
  61. ↑ a b Wykonanie modernizacji kolejowego taboru pasażerskiego o napędzie elektrycznym [online], 30 kwietnia 2013 [dostęp 2013-04-30] (pol.).
  62. ↑ a b Zmodernizowane EN 57 przekazane marszałkowi. 2013-11-07. [dostęp 2013-11-07]. (pol.).
  63. ↑ Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia. 2013-06-14. [dostęp 2013-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-05)]. (pol.).
  64. ↑ Wykonanie modernizacji przy naprawie głównej (PU5) elektrycznego zespołu trakcyjnego EN57 [online], 14 kwietnia 2014 [dostęp 2014-04-14] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-15] (pol.).
  65. ↑ Ogłoszenie o dobrowolnej przejrzystości ex ante [online], TED (pol.).
  66. ↑ a b Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia [online], pomorskie.eu, 19 maja 2014 [dostęp 2014-06-07] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-14] (pol.).
  67. ↑ Koleje Mazowieckie, Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia – Naprawa taboru kolejowego wraz z modernizacją [online], 20 grudnia 2013 [dostęp 2013-12-21] (pol.).
  68. ↑ Modernizacja elektrycznych zespołów trakcyjnych serii EN57 [online], 20 marca 2014 [dostęp 2014-04-14] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-15] (pol.).
  69. ↑ Nowa pomarańcza PR debiutuje na TRAKO | Kurier Kolejowy [online], kurier-kolejowy.pl [dostęp 2017-12-03].
  70. ↑ Pasikowski: to był wyjątkowy rok dla PR | Kurier Kolejowy [online], kurier-kolejowy.pl [dostęp 2017-11-25].
  71. ↑ Przewozy Regionalne, Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia – Modernizacja elektrycznych zespołów trakcyjnych [online], 7 grudnia 2013 [dostęp 2014-02-08] (pol.).
  72. ↑ http://www.rynek-kolejowy.pl/60886/skm_trojmiasto_zmodernizuje_zmodernizowane_en57.htm.
  73. ↑ http://www.mazowieckie.com.pl/sites/default/files/Za%C5%82%C4%85cznik%20nr%204%20do%20umowy%20w%20zakresie%20zadania%20nr%202%20z%20poprawion%C4%85%20tre%C5%9Bci%C4%85_0.pdf
  74. ↑ http://www.bip.umww.pl/artykuly/2822109/pliki/20160922151723_ogoszenieozamwieniuprzesanedoue.pdf.
  75. ↑ http://www.bip.umww.pl/artykuly/2822109/pliki/20161118135254_informacjaowyborzenajk.oferty.pdf.
  76. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2016-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-02)].
  77. ↑ Martyn Janduła: Pierwsze zmodernizowane EN57 już w PolRegio [zdjęcia]. rynek-kolejowy.pl, 2017-09-21. [dostęp 2017-09-21]. (pol.).
  78. ↑ Prawdopodobnie najdroższy EN57 w historii – Wszystko na temat branży kolejowej: PKP, Intercity, przewozy regionalne, koleje mazowieckie, rozkłady jazdy PKP, Kolej [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2018-02-17].
  79. ↑ Warmińsko-mazurskie: 12 mln zł na zmodernizowany EN57 – Wszystko na temat branży kolejowej: PKP, Intercity, przewozy regionalne, koleje mazowieckie, rozkłady jazdy PKP, Kolej [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2018-02-17].
  80. ↑ Wamińsko-mazurski EN57ALc zaprezentowany. Mamy specyfikację [aktualizacja] - Wszystko na temat branży kolejowej: PKP, Intercity, przewozy regionalne, koleje mazowieckie, r... [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2018-10-19].
  81. ↑ Cegielski modernizuje EN57 i chce budować wagon sterowniczy. rynek-kolejowy.pl, 2016-05-05. s. 1. [dostęp 2016-05-05].
  82. ↑ Modernizacja elektrycznych zespołów trakcyjnych EN57 | Cegielski. [dostęp 2016-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-12)].
  83. ↑ Bip Umww [online], www.bip.umww.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  84. ↑ http://www.bip.umww.pl/artykuly/1488695/pliki/wynik-na-tablice-i-strone-internetowa.pdf.
  85. ↑ http://www.bip.umww.pl/artykuly/1595591/pliki/wynik-na-tablice-i-strone-internetowa.pdf.
  86. ↑ Przewozy Regionalne: Wielka modernizacja ezt-ów [online], inforail.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  87. ↑ Wyborcza.pl [online], olsztyn.wyborcza.pl [dostęp 2020-07-09].
  88. ↑ Polregio [online], przewozyregionalne.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  89. ↑ a b Części zamienne do elektrycznych zespołów trakcyjnych [online], przewozyregionalne.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  90. ↑ a b KM wyremontują i zmodernizują EZT-y za 253 mln zł [online], Kurier Kolejowy [dostęp 2017-11-25].
  91. ↑ a b http://www.mazowieckie.com.pl/sites/default/files/Za%C5%82%C4%85cznik%20nr%204%20do%20umowy%20w%20zakresie%20zadania%20nr%201%20z%20poprawion%C4%85%20tre%C5%9Bci%C4%85.pdf
  92. ↑ 16/16 [online], BIP UMWP [dostęp 2017-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-21] (pol.).
  93. ↑ Łódzkie: Dużo skromniejsza rewizja kolejnego EN57 [online], Rynek Kolejowy [dostęp 2017-11-25].
  94. ↑ http://www.kolejedolnoslaskie.4bip.pl/upload/20160808125058hg6kh3qimr4i.pdf
  95. ↑ http://www.kolejedolnoslaskie.4bip.pl/upload/20160930101508ltk2jyfvexyt.pdf
  96. ↑ ENdolino wyruszy w swoją pierwszą podróż [zdjęcia].
  97. ↑ https://www.przewozyregionalne.pl/sites/default/files/przetargi/19467/zawiadomienie_o_wyniku_postepowania.pdf.
  98. ↑ ZNTK Mińsk Mazowiecki wykona naprawy sześciu EN57 należących do PR [online], Rynek Kolejowy [dostęp 2017-11-25].
  99. ↑ Jeden EN57 PKP SKM do naprawy [online], inforail.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  100. ↑ PKP SKM Trójmiasto pokazuje EN57 po liftingu [zdjęcia] [online], Rynek Kolejowy [dostęp 2017-11-25].
  101. ↑ Jedna oferta w przetargu na P4 trójmiejskich EN57 [online], inforail.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  102. ↑ Trójmiejska SKM szuka wykonawcy napraw okresowych EN57 – Wszystko na temat branży kolejowej: PKP, Intercity, przewozy regionalne, koleje mazowieckie, rozkłady jazdy PKP, Kolej [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2017-11-25].
  103. ↑ Jak zmieniają się EN57 z trójmiejskiej SKM? [zdjęcia] [online], Rynek Kolejowy [dostęp 2017-11-25].
  104. ↑ Rynek Kolejowy mobile [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2017-11-25].
  105. ↑ a b Kolejne ezt-y PKP SKM będą miały poprawioną funkcjonalność [online], inforail.pl [dostęp 2017-12-17] (pol.).
  106. ↑ a b SKM Trójmiasto delikatnie zmodernizuje kolejne swoje EN57 i EN71 [online], Rynek Kolejowy [dostęp 2018-01-24].
  107. ↑ ZNTK Mińsk Maz. i Mieczkowski naprawią ezt dla SKM Trójmiasto [online], Rynek Kolejowy [dostęp 2018-04-05].
  108. ↑ a b http://www.mazowieckie.com.pl/sites/default/files/SIWZ%20z%20za%C5%82%C4%85cznikami_16.pdf
  109. ↑ a b c d e f Postępowanie: Stojak na rowery do pojazdów EN57 [online], Platforma Zakupowa [dostęp 2019-01-09] (pol.).
  110. ↑ a b c d e f Postępowanie: Dostawa poręczy zewnętrznych drzwi automatycznych oraz uchwyty dolne oraz górne. [online], Platforma Zakupowa [dostęp 2019-01-09] (pol.).
  111. ↑ ZNTK Mińsk Maz. i Mieczkowski naprawią ezt dla SKM Trójmiasto – Wszystko na temat branży kolejowej: PKP, Intercity, przewozy regionalne, koleje mazowieckie, rozkłady jazdy PKP... [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2018-04-05] (pol.).
  112. ↑ a b https://www.skm.pkp.pl/ogloszenia/przetargi/aktualne/artykul/przetarg-nieograniczony-ktorego-przedmiotem-jest-wykonanie-naprawy-poziomu-utrzymania-p4-na-pojazdach-en57-973-en57-1827-en71-042-znak-sprawy-skmmu0864520
  113. ↑ Na wycieczce z „Babcią”, czyli o EN57 038 Kolei Mazowieckich | Koleje Mazowieckie [online], mazowieckie.com.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  114. ↑ https://www.skm.pkp.pl/ogloszenia/przetargi/aktualne/artykul/przetarg-nieograniczony-na-na-naprawe-podzespolow-obejmujaca-trzy-zadania-znak-skmmu08639a22
  115. ↑ https://www.skm.pkp.pl/ogloszenia/przetargi/aktualne/artykul/wykonanie-naprawy-podzespolow-obejmujace-dwa-zadania-numer-referencyjny-skmmu0864022
  116. ↑ https://www.skm.pkp.pl/ogloszenia/przetargi/aktualne/artykul/przetarg-nieograniczony-ktorego-przedmiotem-jest-wykonanie-czynnosci-naprawczych-na-pojezdzie-kolejowym-en57-1758
  117. ↑ a b eB2B - Postępowanie PZP1.240.405.2023 - Czynności czwartego poziomu utrzymania wraz z pracami dodatkowymi elektrycznych zespołów trakcyjnych [online], eb2b.com.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  118. ↑ eB2B - Postępowanie PZP1.240.1902.2023 - Czynności czwartego poziomu utrzymania wraz z pracami dodatkowymi w elektrycznych zespołach trakcyjnych EN57 oraz EN57 SPOT [online], eb2b.com.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  119. ↑ eB2B - Postępowanie PZP1.240.1902.2023 - Czynności czwartego poziomu utrzymania wraz z pracami dodatkowymi w elektrycznych zespołach trakcyjnych EN57 oraz EN57 SPOT [online], eb2b.com.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  120. ↑ a b Historia i dzień dzisiejszy Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście. skm.pkp.pl. [dostęp 2012-08-22]. (pol.).
  121. ↑ a b Przewozy Regionalne – Raport Roczny 2010 (Tabor). przewozyregionalne.pl. s. 28. [dostęp 2012-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-10)]. (pol.).
  122. ↑ a b Najdroższy EN57 w historii już u właściciela [ZDJĘCIA] [online], inforail.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  123. ↑ Danes se bodo v zgodovino dokončno odpeljale še zadnje Gomulke [online], potniski.sz.si, 24 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-29] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-29] (słoweń.).
  124. ↑ Emblematy na bokach pudła EN57-906.
  125. ↑ Jakub Madrjas, PolRegio. Oto nowe logo i malatura marki Przewozów Regionalnych [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2017-03-18] (pol.).
  126. ↑ Koleje Mazowieckie bez udziałów PKP. 2008-01-14. [dostęp 2012-07-28]. (pol.).
  127. ↑ Najstarszy EN57 Kolei Mazowieckich kończy 60 lat - Rynek Kolejowy [online], rynek-kolejowy.pl [dostęp 2024-04-24].
  128. ↑ Zderzenie pociągów, są ranni. "Siła i masa zrobiły swoje" | TVN Warszawa [online], tvn24.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  129. ↑ https://www.mazowieckie.com.pl/sites/default/files/docs/Raport_roczny_2017.pdf
  130. ↑ InfoRail, ZNTK Mińsk Mazowiecki biorą całość zamówienia Kolei Mazowieckich [online], inforail.pl, 27 listopada 2015 [dostęp 2015-12-09] (pol.).
  131. ↑ Koleje Mazowieckie złomują EN57, bo nikt nie chciał ich odkupić - Rynek Kolejowy [online], rynek-kolejowy.pl [dostęp 2024-04-24].
  132. ↑ Platforma zakupowa eB2B dla „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o.o. - Postępowanie MFG7-P-9/2023 - sprzedaż złomu - wycofanych z eksploatacji 4 pojazdów serii EZT EN 57 (kod [online], eb2b.com.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  133. ↑ Platforma zakupowa eB2B dla „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o.o. - Postępowanie MFG7-P-6/2023 - sprzedaż złomu - wycofanych z eksploatacji 7 pojazdów serii EZT EN 57 (kod [online], eb2b.com.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  134. ↑ par/mz: EN57 już nie pojadą w barwach SKM. tvnwarszawa.pl, 2011-09-24. [dostęp 2012-08-15]. (pol.).
  135. ↑ Zdjęcia przedstawiające jednostki o numerach 1318, 1601, 1636, 1712 i 1800, obklejone w barwy ZTM i realizujące przewozy na linii S9 [dostęp 2012-08-25].
  136. ↑ SKM Warszawa żegna klasyczne EN57. 2011-09-26. [dostęp 2012-07-27]. (pol.).
  137. ↑ Koleje Śląskie: Umowa na leasing 5 EZT podpisana. 2011-09-21. [dostęp 2012-06-29].
  138. ↑ Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia – Dostawy. 2011-11-21. [dostęp 2011-12-12].
  139. ↑ Koleje Śląskie: Pierwszy zmodernizowany EN 57 przekazany przewoźnikowi. 2011-11-23. [dostęp 2011-12-24].
  140. ↑ Zdjęcie EN57-402 w serwisie rail.phototrans.eu. [dostęp 2012-08-30].
  141. ↑ Wamińsko-mazurski EN57ALc zaprezentowany. Mamy specyfikację [aktualizacja] [online], Rynek Kolejowy [dostęp 2020-07-09].
  142. ↑ a b c Najlepszy produkt eksportowo-importowy, czyli powrót serii 315 do Polski. 2007-05-21. [dostęp 2012-07-28]. (pol.).
  143. ↑ Michał Szymajda: Pierwszy egzemplarz EN57 pod ochroną konserwatorską. 001 zostanie ocalony. 2017-11-03. [dostęp 2017-11-05].
  144. ↑ EN57-1918 w filmie Wholetrain. [dostęp 2012-08-31].
  145. ↑ Setki EN57 nadal jeżdżą po torach, choć pewnie nie powinny. Symbol polskiej kolei kończy 60 lat

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pafawag_5B/6B&oldid=73599191”