Edward Dubowik
Edward Dubowik ps. „Jarek”, „Jarosz” (ur. 10 czerwca?/23 czerwca 1915 w Juncewiczach, zm. 4 kwietnia 1973) – nauczyciel, działacz społeczny, major ludowego Wojska Polskiego.
 major
| |
| Data i miejsce urodzenia |
23 czerwca 1915 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 kwietnia 1973 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Jednostki |
57 Pułk Piechoty Wielkopolskiej |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
Państwowe Technikum Ogrodnicze w Iłowej Żagańskiej |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Edward Dubowik urodził się w Juncewiczach i wraz z młodszą siostrą Elizą byli wychowywani przez matkę Leokadię[1]. Edward mając 16 lat pracował jako goniec w Olkowiczach na poczcie, a później zaczął się uczyć w zakresie ogólnokształcącym i rolniczym. Powołano go w 1936 roku do służby wojskowej i skierowany został do jej odbycia w 57 pułku piechoty w Poznaniu. Będąc członkiem orkiestry wojskowej zaczął się uczyć w siódmej klasie Gimnazjum Ogólnokształcącego Wieczorowego im. Ignacego Paderewskiego, którą w 1939 roku ukończył. W macierzystej jednostce zastał go wybuch II wojny światowej. 24 września 1939 roku podczas walk z Niemcami został ranny pod Kutnem i wzięty do niewoli. Osadzono go w obozie jenieckim Stalag XI A w Altengrabow koło Magdeburga, ale wkrótce przeniesiony został z obozu do wsi Jesieritzu über Gardelegen na przymusowe roboty[2]. Podczas wojny należał na terenie Niemiec do Polskiej Organizacji Podziemnej[3] i wówczas występował pod pseudonimami „Jarek” i „Jarosz”. Na czele organizacji stał Komitet Wykonawczy, a dzieliła się na kilka grup, z których trzecią kierował Edward Dubowik będąc w randze porucznika. 2 marca 1945 roku za działalność w POP jej Komitet Wykonawczy awansował Edwarda Dubowika do stopnia kapitana, a także został odznaczony Krzyżem Orderu Virtuti Militari V klasy, który w 1957 roku został zweryfikowany. W marcu 1945 roku odzyskał wolność i włączył się do przygotowywania polskiej młodzieży, a będącej jeszcze na terenie Niemiec do przyszłej działalności w Polsce Ludowej. Porozumiał się w tej sprawie z Ambasadą Polską w Paryżu i uzyskawszy od niej zgodę przystąpił do zorganizowania na terenie Niemiec Zachodnich Związku Młodzieży Polskiej. Siedziba kierownictwa mieściła się w Getyndze, a Dubowik stanął na jej czele. Zabrał się do organizowanie polskiego szkolnictwa, które w Niemczech, które było podległe placówce Polski Ludowej, tzw. Centrali Szkolnictwa Polskiego. W Getyndze zabrał się za organizację ośrodka szkoleniowego w którego skład wchodziły: szkoła powszechna, gimnazjum ogólnokształcące, szkoła mechaniczna i kurs szofersko-mechaniczny[2]. Wobec szykan ze strony ugrupowań reakcyjnych w lutym 1946 roku we wszystkich szkołach Ośrodka Szkoleniowego w Getyndze przerwano nauki. Biorąc pod uwagę rozwój sytuacji Edward Dubowik postanowił przyśpieszyć powrót młodzieży zorganizowanej w ZMP do kraju, ale pojawiły się trudności w postaci agitacji, którą prowadzili wrogowie ustroju ludowego. Pomimo trudności w marcu 1946 roku powrócił do kraju na czele 2 tysięcy młodych Polaków[4].
Dubowik powróciwszy do Polski zaczął pracować w Zarządzie Głównym Związku Walki Młodych, a ZMP 9 maja 1946 roku uroczyście rozwiązano, natomiast sztandar organizacji przekazano Centralnej Komisji Porozumiewawczej. W maju 1946 roku Edwarda Dubowika powołano w szeregi ludowego Wojska Polskiego i skierowano do Wyższej Szkoły Oficerskiej w Rembertowie koło Warszawy ukończywszy ją tegoż samego roku. W Oławie koło Wrocławia okresie od 1 stycznia 1947 do 28 lutego 1948 roku był powiatowym komendantem Wychowania Fizycznego, Przysposobienia Wojskowego i Przysposobienia Rolniczego i jako nauczyciel uczył w miejscowym Gimnazjum Ogólnokształcącym[4]. Kierował w okresie 1 marca 1948–21 lutego 1949 roku 21 Brygadą Powszechnej Organizacji „Służba Polsce” i Międzynarodową Brygadą Młodzieżową Światowej Federacji Młodzieży Demokratycznej. Brygada którą kierował we współzawodnictwie krajowym zdobyła w pierwszym turnusie pierwsze miejsce i sztandar przechodni Komendy Głównej PO „SP”, w drugim i trzecim zajęła II miejsce. 24 października 1948 roku 21 Brygadzie PO „SP” uroczyście wręczono sztandar, który ufundowało społeczeństwo Wrocławia, a 22 lipca 1948 roku Edward Dubowik jako jej komendant otrzymał awans do stopnia majora. W okresie 22 lutego 1949–12 grudnia 1950 roku pełnił obowiązki na stanowisku komendanta, a następnie dyrektora Państwowego Liceum Technicznego PO „SP” w Gryficach i we Wrocławiu–Leśnicy[4].
Dokształcając się we Wrocławiu w 1951 roku ukończył kurs dyrektorów liceów zawodowych, po którym w Karolewie został w zespołach Państwowych Techników Rolniczych wicedyrektorem do spraw polityczno–wychowawczych, a dyrektorem od 1951 do 1954 roku. Od 1 września do 30 listopada 1954 roku był dyrektorem Państwowego Technikum Mechanizacji Rolnictwa w Grodkowie. Z Ziemią Lubuską związał się od 1954 roku, gdzie pracował w Państwowym Technikum Ogrodniczym w Iłowej Żagańskiej, w Państwowym Technikum Rolniczym i Mechanizacji Rolnictwa w Strzelcach Krajeńskich od 1 października 1957 roku, a 20 grudnia 1958 roku został jej dyrektorem i był nim do dnia swojej śmierci. Nadzorował budowę 2 internatów i warsztaty szkolne[5]. Był członkiem Polskiej Partii Robotniczej, a później Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1969 roku za swoje osiągnięcia otrzymał Lubuską Nagrodę Kulturalną. Wysoko oceniono całokształt jego pracy za co przyznano mu liczne odznaczenia państwowe i bojowe oraz odznaki honorowe z Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski na czele. Zmarł 4 kwietnia 1973 roku[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Szczegóła 1984 ↓, s. 52.
- ↑ a b Szczegóła 1984 ↓, s. 53.
- ↑ Organizacja powstała na terenie Niemiec w marcu 1940 roku, a rozwiązana została w dniach 17 i 28 maja 1945 roku
- ↑ a b c Szczegóła 1984 ↓, s. 54.
- ↑ Szczegóła 1984 ↓, s. 55.
- ↑ Szczegóła 1984 ↓, s. 56.
Bibliografia edytuj
- Hieronim Szczegóła: Lubuski Słownik Biograficzny. Zielona Góra: Lubuski Komitet Upowszechniania Prasy; Lubuskie Towarzystwo Naukowe, 1984, s. 52–56. ISBN 83-00-00585-4.