Edward Sell
Edward B. Sell (ur. 17 lipca 1942, zm. 5 lutego 2014 w Lakeland) – amerykański mistrz taekwondo. Posiadał najwyższy stopień spośród adeptów tej sztuki walki niepochodzących z Azji. Był uznanym na całym świecie instruktorem taekwondo. Reprezentantował szkołę Taekwondo Chung Do Kwan (w transkrypcji McCune'a-Reischauera: Chongdokwan – „Szkoła błękitnej fali”).
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Obywatelstwo |
Stany Zjarnoczone |
| Styl walki |
Życiorys edytuj
Edward Sell pochodzi z Michigan. W latach 1960–1967 był instruktorem policyjnej taktyki walki. Sell po raz pierwszy zapoznał się z koreańską sztuką walki w Korei jako oficer sił powietrznych USA (USAF) w 1961 w bazie Osan. Jego instruktorzy, którzy doprowadzili go do 1 dana, to Myong Kil Kim i Tae Sung Yi, wówczas posiadacze 3 dana. W roku 1963 został pierwszym Amerykaninem, któremu pozwolono uczestniczyć w Narodowych Mistrzostwach Korei, a w 1966 jako pierwszy Amerykanin otrzymał Certyfikat Zasług w Taekwondo (Taekwondo Certificate of Merit) od Koreańskiego Związku Taekwondo (Korea Taekwondo Association) za wybitny wkład w promocję taekwondo w siłach zbrojnych Stanów Zjednoczonych.
Po opuszczeniu armii, w 1967 roku Sell (wówczas mając stopień 4 dan) wrócił do USA i otworzył szkoły taekwondo Chung Do Kwan na Florydzie i w Trenton, w stanie Michigan. Tego samego roku założył Korean Tae Kwon Do Association of America. Ten związek następnie stał się Korean Tae Kwon Do Association of America and Canada.
W 1969 Sell opracował system przyznawania dyplomów stopni instruktorskich. W 1972 jako pierwszy Amerykanin został nagrodzony przez WTF stanowiskiem mistrza międzynarodowego (international master).
W roku 1973 był trenerem amerykańskiej drużyny na I Mistrzostwach Świata w Taekwondo w Korei. Jego uczeń i brat, Ray Sell, zdobył wówczas brązowy medal. W 1974 jako pierwszy Amerykanin otrzymał Międzynarodowy Certyfikat Sędziowski (International Referee Certification). W roku 1975 (według innych źródeł[jakich?] 1977) nazwa Korean Tae Kwon Do Association of America and Canada uległa zmianie na United States Chung Do Kwan Association (USCDKA) obecnie usankcjonowany przez Światową Federację Taekwondo (World Taekwondo Federation).
W 1976 był Międzynarodowym Sędzią na I Igrzyskach Światowych (World Games) w Seulu. W 1981 założył The Sell Team czyli International Christian Demonstration Team. W 1988 pełnił funkcję w Public Relations Committee na Igrzyskach Olimpijskich w Seulu.
Na początku roku 1989 doszło do rozłamu w USCDKA. Wydzieliła się United Chung Do Kwan Association (UCDKA). Jej przewodniczącym został Jeffrey Holsing. Pierwsze spotkanie organizacyjne UCDKA odbyło się 4 czerwca 1989 w Brookings w Dakocie Południowej. Pod auspicjami USCDKA, Holsing trenował u Jonathana C. Henkel na Uniwersytecie Stanowym Południowej Dakoty (SDSU). Henkel posiada obecnie 6 dan, 1 dana otrzymał 9 grudnia 1973 w Kukkiwonie. Większość aspektów organizacji, tradycji i struktury UCDKA była identyczna z USCDKA, gdyż obie reprezentowały Chung Do Kwan, i pierwsi mistrzowie UCDKA byli uczniami Sella. Między rzeczami, które przejęto z USCDKA były: naszywki na dobokach, nazwisko adepta po koreańsku i angielsku, wygląd naszywki instruktorskiej i kolory pasów stopni kup. Warto zauważyć, że prócz tych organizacji jest jeszcze Chung Do Kwan International, Inc., którą kieruje Sung Jae Park.
W 1997 otrzymał 9 dan od World Chung Do Kwan a w 2001 roku, 9 dan od World Taekwondo Federation. Był pierwszym mistrzem spoza Korei, który otrzymał tak wysoki stopień.
Działalność edytuj
Sell, który obecnie prowadzi ok. 120 szkół w 32 stanach, znacznie się przyczynił do rozwoju taekwondo w Stanach Zjednoczonych. Jest założycielem i prezydentem jednej z najstarszych organizacji taekwondo na świecie: United States Chung Do Kwan Association. Obecnie ma ponad 100 uczniów – posiadaczy czarnych pasów od 4 do 7 dana. Wypromował ponad 5000 adeptów z czarnymi pasami w swojej karierze. Wielką popularność na całym świecie przyniosły mu pokazy taekwondo, a w szczególności rozbicia cegieł i betonu. Dwa razy pojawił się na okładce TaeKwonDo Times (w 1988 – wydanie grudniowe i w 1997).
Wraz z małżonką, Brendą J. Sell (7. dan), założył międzynarodową Chrześcijańską Drużynę Pokazową Czarnych Pasów (Christian Black Belt Demonstration Team), zwaną Drużyną Sella. Od Pentagonu otrzymali za zadanie występować w amerykańskich obiektach militarnych na całym świecie. Występują także w kościołach i szkołach publicznych używając taekwondo do przekazu inspirujących wiadomości zachęcających i motywujących ludzi w każdym wieku, by "byli wszystkim, czym mogą być". Jego cel w życiu to zachęcić ludzi, by byli silni na umyśle, ciele i duchu. Poświęcenia Sella dla taekwondo wpłynęło na jego rodzinę i jej członkowie mają oficjalne stopnie mistrzowskie: żona siódmy, synowie piąty i szósty. Edward Sell twierdzi, że taekwondo przynosi harmonię w rodzinie i pomaga młodym ludziom oprzeć się negatywnym siłom w społeczeństwie, takim jak narkotyki.
Edward Sell napisał pierwszy amerykański podręcznik do treningu taekwondo. Wraz z małżonką napisał jeden z najlepiej sprzedających się podręczników Forces of Taekwondo. Do chwili obecnej pojawiło się 10 poprawionych wydań.
W dwóch podręcznikach wydanych przez USCDKA, formy są nazywane „kata”, a Tae'kuk Il Chong jest tą samą formą, co pierwszy układ Taikyoku w Karate Shotokan. W 1979, w USCDKA nauczano form Palgwe, ale w 1987 roku zostały one zastąpione przez formy Taeguek. W książce trzeciej, Sell wprowadził koreańskie terminy hyung i poomse na określenie form na równi z kata. Od 1987 japońsko-okinawski termin „kata” zniknął, a zastąpiło go słowo „poomse”. To stopniowe usuwanie japońsko-okinawskich terminów i wpływów z taekwondo jest zrozumiałym wysiłkiem, aby podkreślić naturę taekwondo jako koreańskiej sztuki walki i otrzymać koreańskie uznanie dla amerykańskiego związku i jego instruktorów.
Linki zewnętrzne edytuj
- Biografia Edwarda Sella na usadojo.com. usadojo.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-10)]. (ang.)
- Robert E. Dohrenwend, Informal History of Chung Do Kwan Tae Kwon Do (ang.)