Efekt jednorodności grupy obcej
Efekt jednorodności grupy obcej (ang. out-group homogeneity), zwany też błędem jednorodności grupy obcej (ang. outgroup homogeneity bias) − tendencja do postrzegania członków grupy obcej jako bardziej do siebie podobnych (jednorodnych, homogenicznych), niż to jest w rzeczywistości oraz jako bardziej jednorodnych, niż członkowie grupy własnej[1]. Tendencja ta jest efektem kategoryzacji społecznej i często prowadzi do powstawania stereotypów[2]. Za twórcę pojęcia jednorodności grupy obcej uważany jest Henri Tajfel, który prowadząc badania nad kategoryzacją społeczną zauważył i opisał wiele zjawisk zachodzących w relacjach międzygrupowych[3].
Wyjaśnienie efektu edytuj
Jednym z proponowanych wyjaśnień efektu jednorodności grupy obcej była liczba znanych nam osób będących członkami grupy własnej i grupy obcej. Ponieważ znamy znacznie więcej osób z grupy własnej i wchodzimy z nimi w częste interakcje, to łatwiej nam zauważyć różnice między nimi, niż pomiędzy różnymi członkami grupy obcej, których spotykamy rzadziej. Badania pokazały jednak, że występowanie efektu nie ma związku z liczbą osób znanych w grupach lub z częstotliwością interakcji (przykładem są grupy kobiet i mężczyzn, które często wchodzą w interakcje i mają podobną ilość znanych członków obu grup)[4].
Kolejne wytłumaczenie odwołuje się do teorii tożsamości społecznej Henriego Tajfela. Poczucie tożsamości społecznej i identyfikacja z grupą własną wpływa na sposób postrzegania członków grupy własnej i obcej. Im większą rolę odgrywa identyfikacja z daną grupą, tym bardziej podobni do siebie wydają się członkowie grupy obcej i tym większa staje się skłonność do traktowania grupy obcej jako jednorodnej[5].
Wyjątek w zasadzie jednorodności grupy obcej edytuj
W 1977 roku przeprowadzono badanie, które pokazało, że członkowie niektórych mniejszości (etnicznych, narodowych lub seksualnych) mogą uważać grupę własną za bardziej jednorodną, niż grupę obcą[6]. Wytłumaczenie tego zjawiska bazuje na percepcji ich samych w kategoriach stereotypu. Skoro inni uważają ich za „takich samych”, to oni − silnie się z tą grupą identyfikując − zaczynają się tak właśnie czuć[7]. Innym wytłumaczeniem tego zjawiska jest chęć pokazania większej solidarności grupy własnej[8].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ E. Aronson, T. D. Wilson, R. M. Akert: Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań: Zysk i S-ka, 1997, s. 551. ISBN 83-7150-016-5. OCLC 749517004.
- ↑ M. Rubin, C. Badea. Why Do People Perceive Ingroup Homogeneity on Ingroup Traits and Outgroup Homogeneity on Outgroup Traits?. „Personality and Social Psychology Bulletin”. 33 (1), s. 31–42, 2007. DOI: 10.1177/0146167206293190.
- ↑ H. Tajfel. Cognitive Aspects of Prejudice. „Journal of Social Issues”. 25 (4), s. 79–97, 1969. DOI: 10.1111/j.1540-4560.1969.tb00620.x.
- ↑ M. Rubin, M. Hewstone, R. J. Crisp, A. Voci, Z. Richards: Gender out-group homogeneity: The roles of differential familiarity, gender differences, and group size. W: V. Yzerbyt, C. M. Judd, & O. Corneille (red.): The psychology of group perception: Perceived variability, entitativity, and essentialism. New York: Psychology Press, 2004, s. 203-220. ISBN 978-0-203-64497-3. OCLC 437062658.
- ↑ B. Simon, R. Brown. Perceived intragroup homogeneity in minority-majority contexts. „Journal of Personality and Social Psychology”. 53 (4), s. 703–711, 1987. DOI: 10.1037/0022-3514.53.4.703.
- ↑ W. G. Stephan. Cognitive Differentiation in Intergroup Perception. „Sociometry”. 40 (1), s. 50-58, 1977.
- ↑ D. De Cremer. Perceptions of group homogeneity as a function of social comparison: The mediating role of group identity. „Current Psychology”. 20 (2), s. 138-146, 2001. DOI: 10.1007/s12144-001-1021-4.
- ↑ Y-T. Lee, V. Ottati. Determinants of ingroup and outgroup perceptions of heterogeneity: An investigation of Sino-American stereotypes. „Journal of Cross-Cultural Psychology”. 24 (3), s. 298–318, 1993. DOI: 10.1177/0022022193243003.