Eliasz Pielgrzymowski

Eliasz Pielgrzymowski herbu Nowina (ur. 1564, zm. 1605) – od 1586 pisarz Wielkiego Księstwa Litewskiego. Był sekretarzem króla Stefana Batorego. Od roku 1602 pełnił obowiązki marszałka Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Był wyznania kalwińskiego.

Eliasz Pielgrzymowski
Herb
Nowina
Data urodzenia

1564

Data śmierci

1605

Brał udział w kampanii pskowskiej króla Stefana Batorego i wyprawie Krzysztofa Radziwiłła "Pioruna" w głąb państwa moskiewskiego, był członkiem poselstw do Moskwy w roku 1583 (do Iwana Groźnego) i 1600–1601 (do Borysa Godunowa).

Był marszałkiem koła poselskiego sejmiku generalnego Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1597 roku[1]. Poseł na sejm zwyczajny 1597 roku z powiatu oszmiańskiego[2].

Był posłem województwa wileńskiego na sejm 1600 roku[3].

Tworzył głównie w języku łacińskim. Jego „Apostrofa panegiryczna” zadedykowana Krzysztofowi Radziwiłłowi „Piorunowi”, wydana w roku 1583 w krakowskiej oficynie Piotrkowczyka stanowi pochwałę hetmana. W utworze widoczne są wpływy Erazma z Rotterdamu, Paola Manuzia i Girolama Cardana.

Stworzył też apokryficzne żywoty bohaterów Starego Testamentu „De heroibvs in Dei ecclesia liber vnvs ad serenissimum [...] Stephanum I [...] regem Poloniae [...] / scriptus ab Helia Pilgrimovio”.

W języku polskim stworzył wierszowaną relację z dyplomatycznej misji polsko-litewskiej do Borysa Godunowa „Poselstwo i krótkie spisanie rozprawy z Moskwą.”

W latach 1580-tych ogłosił m.in. dwa utwory panegiryczne: „Na ślub najjaśniejszego księcia i pana Alberta Radziwiłła” oraz „Posłanie do szlachetnego pana Teodora Skumina”.

Literatura edytuj

  • Eliasz Pielgrzymowski: Apostrofa panegiryczna, opracował i przełożył z łaciny Bartosz Awianowicz: Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2012, ISBN 978-83-7543-222-0
  • Eliasz Pielgrzymowski: Poselstwo i krótkie spisanie rozprawy z Moskwą: Poselstwo do Zygmunta Trzeciego: wydał i opracował Roman Krzywy: Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2010, ISBN 978-83-7543-197-1
  • Гісторыя беларускай літаратуры XI—XIX стагоддзяў у двух тамах. Том 1. Даўняя літаратура XI — першай паловы XVIII стагоддзя. — Мінск. Беларуская навука. 2006. С. 481—492

Przypisy edytuj

  1. Andrzej Rachuba, Sejmiki generalne Wielkiego Księstwa Litewskiego w Wołkowyski i Słonimiu , w: Między wschodem a zachodem. Studia z dziejów Rzeczypospolitej w epoce nowożytnej, Toruń 2002, s. 46
  2. Jan Rzońca, Sejmy z lat 1597 i 1598, część I bezowocny sejm z 1597 roku, Warszawa Wrocław 1989, s. 117.
  3. Andrzej Radman, Marek Ferenc, Rejestr senatorów i posłów na sejmie walnym warszawskim 9 lutego - 21 marca 1600 r., w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. MCCLXVII – 2004, Prace Historyczne, z. 131, s. 94

Linki zewnętrzne edytuj