Epimenides z Krety (gr. Επιμενίδης) – grecki kapłan, wieszcz, poeta i filozof grecki, uchodzący w Atenach za cudotwórcę, żył na przełomie VII i VI wieku p.n.e., ostatni z „siedmiu mędrców”. Pochodzić miał z Fajstos[1]. Około roku 596 p.n.e. został wezwany do Aten nawiedzonych wówczas przez zarazę, celem przebłagania bogów[2]. Ułamki jego pism („Teogonia” i „Kretika”) zachowały się jako cytaty u innych autorów. Według Epimenidesa świat rozwijał się w pięciu etapach, a pramaterią tego było powietrze i noc.

Epimenides z Krety
Επιμενίδης
Ilustracja
Zawód, zajęcie

grecki kapłan, poeta i filozof

Epimenides Z Krety

Według legendy Epimenides w dzieciństwie zasnął w jaskini i obudził się po 57 latach obdarzony zdumiewającą mądrością,[3] miał dożyć 157 lub 299 lat[4].

Epimenidesowi przypisuje się dwie wypowiedzi zacytowane w Biblii, obie prawdopodobnie pochodzą z jednego fragmentu jego poematu "Kretika" (Κρητικά). Jeden z cytatów pochodzi z przemówienia apostoła Pawła wygłoszonego na Areopagu w Atenach: "Albowiem w nim żyjemy i poruszamy się, i jesteśmy, jak to i niektórzy z waszych poetów powiedzieli; Z jego bowiem rodu jesteśmy"[5]. (Drugi cytat w tym wersecie pochodzi z dzieła Aratosa).

Inna wypowiedź Epimenidesa znalazła się w liście Pawła do Tytusa 1:12. Apostoł charakteryzując mieszkańców Krety napisał: "Powiedział jeden z nich, ich własny wieszcz: Kreteńczycy zawsze kłamcy, złe bestie, brzuchy leniwe."[6].

Ponieważ Epimenides sam był Kreteńczykiem, więc wypowiedź "Kreteńczycy zawsze kłamią" znana jest jako Paradoks Epimenidesa.

Przypisy edytuj

  1. Strabon, Opis Krety rdz. 14
  2. Arystoteles Ustrój Aten rdz. 1; Plutarch, Żywoty sławnych mężów: biografia Solona rdz. 12
  3. Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy sławnych filozofów (I,10).
  4. Słownik Wyrazów Obcych: Epimenides. [dostęp 2015-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  5. Dzieje Apostolskie 17,28
  6. Tytusa 1,12