Eric Theodore Cartmanpostać fikcyjna stworzona przez Matta Stone’a i Treya Parkera, obok Stana Marsha, Kyle’a Broflovskiego i Kenny’ego McCormicka, jeden z głównych bohaterów serialu animowanego Miasteczko South Park. Postać po raz pierwszy pojawiła się w 1992 roku w filmie krótkometrażowym The Spirit of Christmas, gdzie nazywała się Kenny, a następnie w jego drugiej części z 1995 roku[1]. W serialu zadebiutowała w pilotażowym odcinku Sonda analna Cartmana, wyemitowanym 13 sierpnia w 1997 roku. W oryginalnej wersji językowej Cartman przemawia głosem Treya Parkera, zaś w polskiej Macieja Kowalika[2]. W pierwszej wersji polskiego dubbingu, zrealizowanej w 2001 roku, głosu użyczał mu Mieczysław Morański[3]. Chociaż znane jest jego pełne imię, znany jest przede wszystkim z nazwiska, także inni bohaterowie serialu przeważnie mówią o nim per „Cartman”.

Eric Theodore Cartman
Postać z serialu Miasteczko South Park
Szop
Ilustracja
Zarys twarzy Cartmana
Pierwsze wystąpienie

Sonda analna Cartmana

Twórca

Trey Parker
Matt Stone

Grany przez

Trey Parker (wersja angielska)
Maciej Kowalik (wersja polska)
Brandon Hardesty (live action)

Liczba odcinków

316

Dane biograficzne
Rodzina

Liane Cartman (matka)
Jack Tenorman (ojciec)
Scott Tenorman (przyrodni brat)

Charakterystyka edytuj

Jest uczniem czwartej klasy szkoły podstawowej, wychowywanym przez samotną matkę w fikcyjnym miasteczku South Park w stanie Kolorado. Przedstawiany jest jako agresywny, uprzedzony, arogancki narcyz, którego twórcy opisują jako „małego Archiego Bunkera”, głównego bohatera sitcomu All in the Family[4][5]. Cechy te zostały znacząco podkreślone w kolejnych sezonach, w których postać ewoluowała, stając się psychopatą, i manipulantem. Cartman jest wysoce inteligentny – mimo młodego wieku, potrafi zmanipulować innych ludzi i przekonać do swoich planów, które często udaje mu się zrealizować.

Przez pozostałych głównych bohaterów nazywany jest „spaślakiem”[6], ze względu na swoją otyłość wielokrotnie wyszydzany jest przez kolegów, co stanowi powracający w serialu motyw[7]. Często przedstawiany jest jako antagonista albo złoczyńca, którego czyny wprowadzają w ruch serię wydarzeń będących główną osią fabularną wielu odcinków[4]. Pozostałe dzieci i koledzy z klasy z reguły są przez niego wyszydzani ze względu na jego nieczułe, rasistowskie, ksenofobiczne czy antysemickie zachowania i nastawienie[8][9][10][11], ale od czasu do czasu dają się mu zmanipulować[12].

Mimo nietolerancji wobec innych kultur, przejawia tendencje do uczenia się obcych języków. W odcinku Ja z przyszłości rozmawia ze swoimi pracownikami po hiszpańsku, którego nauczył się tylko po to, żeby móc lepiej im rozkazywać. Zna również niemiecki, którym przemawia przebrany za Adolfa Hitlera podczas wiecu w odcinku Pasja żyda, jak również w odcinku Dowcipobot.

Ze względu na swoje poglądy, często wchodzi w zatargi z kolegami, przede wszystkim z Kyle’em, który jest żydem. Antysemityzm Cartmana i religia Kyle’a wielokrotnie prowadzą do sporów pomiędzy nimi albo są zalążkami fabuły. Z reguły jednak motorem napędowym działań Cartmana jest chęć bycia lepszym od Kyle’a. Przykładowo w odcinku Chrześcijański Pornorock zakłada zespół grający rock chrześcijański i zakłada się z Kyle’em o to, kto pierwszy osiągnie status platynowej płyty. Zespół Cartmana zostaje zdyskwalifikowany, a chociaż posiada dużą grupę fanów i generuje miliony dolarów zysku, Cartman jest niepocieszony, ponieważ przegrał zakład. Kenny i jego rodzina wielokrotnie stają się obiektem szykan Cartmana ze względu na to, że żyją w ubóstwie i utrzymują się z zasiłku[13].

Znaczenie w popkulturze edytuj

Cartman uznawany jest za najpopularniejszą postać z Miasteczka South Park[4][14][15]. Również twórcy przyznają, że jest on ich ulubionym bohaterem, z którym w dużym stopniu mogą się identyfikować[4][16]. Ze względu na politycznie niepoprawne zachowania, postać była obiektem zarówno pochwał[17], jak i krytyki[18]. Cartman wielokrotnie znalazł się na liście najbardziej rozpoznawalnych animowanych postaci wszech czasów. W codziennym użyciu Amerykanów znalazły się często powtarzane przez Cartmana frazy: „Pieprzcie się, idę do domu” (ang. Screw you guys, I’m going home) i „Uszanuj moją władzę” (ang. Respect my authoritah)[19][20].

Przypisy edytuj

  1. Devin Leonard, South Park creators haven't lost their edge [online], CNN, 27 października 2006 [dostęp 2016-02-09] (ang.).
  2. Miasteczko South Park; 1999-20?? [online], polski-dubbing.pl [dostęp 2016-02-09] (pol.).
  3. Miasteczko South Park; 1997-nadal [online], polski-dubbing.pl [dostęp 2016-02-09] (pol.).
  4. a b c d Rovner, Julie: Eric Cartman: America's Favorite Little $@#&*%. NPR, 2008-04-04. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
  5. Matt Stone, Trey Parker, Larry Divney 'Speaking Freely' transcript. 2002-03-02. [dostęp 2016-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-17)]. (ang.).
  6. Jaime J. Weinman: South Park grows up. Macleans.ca, 2008-03-12. [dostęp 2016-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-21)]. (ang.).
  7. Ali Asadullah: Contemporary Cartoon Conjures Racist Past. IslamOnline.net, 2001-11-15. [dostęp 2016-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-17)]. (ang.).
  8. Jonathan Groce: Entertainment and wartime make strange bedfellows. The Johns Hopkins News-Letter, 2003-04-18. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
  9. Dennis Lim: Television: Lowbrow and proud of it. independent.co.uk, 1998-03-29. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
  10. Jesse McKinley: Norman Lear Discovers Soul Mates in 'South Park'. „The New York Times”, 2003-04-10. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
  11. Andrew Sullivan: South Park and Imus. „The Atlantic”, 2007-04-13. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
  12. Robert Arp: South Park and Philosophy: You Know, I Learned Something Today. Malden: Blackwell Publishing, 2007, s. 58. ISBN 978-1-4051-6160-2.
  13. Sylvia Rubin: TV 's Foul-Mouthed Funnies. „San Francisco Chronicle”, 1998-01-26. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
  14. McKee, Ryan: Top 10: Cartman Moments. AskMen. [dostęp 2016-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-12)]. (ang.).
  15. The Top 25 South Park Characters. IGN, 2014-02-28. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
  16. Goin’ Down to South Park. Trey Parker, Matt Stone Comedy Central. 1999-05-03.
  17. Robert Bolton: The Media Report: South Park. Australian Broadcasting Corporation, 1998-07-23. [dostęp 2016-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-03-11)]. (ang.).
  18. David Margolis: Anti-Semitism in the playground. independent.co.uk, 1999-02-01. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
  19. TV comedy sends WA students 'Jonah'. „The Sunday Times”, 2007-09-14. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
  20. Glenn L. Diaz: Old and New 'South Park'. BuddyTV, 2009-01-22. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Robert (redaktor) Arp i inni, South Park and Philosophy: You Know, I Learned Something Today, Blackwell Publishing (The Blackwell Philosophy & Pop Culture Series), 2006, ISBN 978-1-4051-6160-2.
  • Jeffrey Andrew (redaktor) Weinstock, Randall Fallows, James Rennie, Taking South Park Seriously, SUNY Press, 2008, ISBN 978-0-7914-7566-9.