Eugenia Pragierowa
Eugenia Róża Pragierowa z domu Berke[a] (ur. 14 lipca 1888 w Kaliszu, zm. 5 maja 1964 w Warszawie) – prawnik, działaczka polskiego ruchu socjalistycznego, feministka, polityk Polskiej Partii Socjalistycznej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, członek Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju w 1949 roku.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
14 lipca 1888 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
5 maja 1964 |
| Miejsce spoczynku |
Cmentarz Wojskowy na Powązkach |
| Zawód, zajęcie |
prawnik |
| Partia |
Polska Partia Socjalistyczna |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
.JPG)
Prawdopodobnie pochodziła z rodziny żydowskiej[b]. Córka Henryka i Antoni. Uczyła się w kaliskim gimnazjum żeńskim[1]. Uczestniczka strajku szkolnego (1905), aresztowana, przebywała w więzieniu łącznie siedem miesięcy.
Studiowała historię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w latach 1908–1911 prawo na Uniwersytecie w Zurychu. Uzyskała stopień naukowy doktora prawa po obronie dysertacji doktorskiej pod tytułem Die Genossenschaftsbewegung im Königreich Polen (Ruch spółdzielczy w Królestwie Polskim)[c]. W latach 1910–1914 członek PPS-Lewicy. Od 1919 członek PPS. Od 1919 do 1925 kierownik Wydziału Ochrony Pracy Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej. Od 1925 do 1939 wykładowca Wolnej Wszechnicy Polskiej. Członek władz Centralnego Wydziału Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych. W czasie II wojny światowej przebywała we Lwowie.
Od 1945 dyrektor departamentu Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej, a następnie podsekretarz stanu w tym ministerstwie. W latach 1945–1947 posłanka do Krajowej Rady Narodowej.
Od maja 1945 do grudnia 1948 członek Rady Naczelnej „lubelskiej” PPS. Potem członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1948 członek Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR, a w latach 1948–1954 członek Komitetu Centralnego tej partii.
Posłanka na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I kadencji. Wiceprzewodnicząca Zarządu Głównego Ligi Kobiet Polskich do 1964. Członek Światowej Federacji Kobiet. W 1949 roku była delegatem Krajowej Rady Obrońców Pokoju na Kongres Obrońców Pokoju w Paryżu[2]. Pochowana na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera C2-10-10)[3].
Od 1912 była żoną Adama Pragiera, działacza PPS, który po 1945 pozostał na emigracji. Po wrześniu 1939 małżonkowie pozostawali w faktycznej separacji.
Odznaczenia edytuj
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1946)[4]
- Order Sztandaru Pracy I klasy (1960)[5]
Uwagi edytuj
- ↑ Wg katalogu IPN jej rodowe nazwisko brzmiało Kierczyńska, czego nie potwierdzają inne źródła.
- ↑ Jej biogram znajduje się na portalu Wirtualny Sztetl.
- ↑ Praca została opublikowana w języku niemieckim pod nazwiskiem Eugenie Rose Berke.
Przypisy edytuj
- ↑ Edward Polanowski (red.): SZKOŁA KALISKA Dzieje I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu. Krzysztof Płociński, 1993. [dostęp 2019-07-16]. (pol.).
- ↑ Trybuna Robotnicza, nr 92 (1481), 9 kwietnia 1949, s. 1.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 74, poz. 490
- ↑ Odznaczenia dla wybitnych działaczek [w:] "Trybuna Robotnicza", nr 7, 8 marca 1960, s. 2
Bibliografia edytuj
- Tadeusz Jabłoński, Eugenia Pragierowa, w: Polska Partia Socjalistyczna. Wspomnienia z lat 1918–1939, Warszawa 1987, ISBN 83-05-11291-8, s. 297–306.