Eugeniusz Halski
Eugeniusz Marian Halski (ur. 19 listopada 1893 w Żywcu, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – doktor praw, sędzia, kapitan piechoty rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
 kapitan
| |
| Data i miejsce urodzenia |
19 listopada 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1918–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
2 Pułk Strzelców Podhalańskich |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
sędzia |
| Odznaczenia | |
| |
.png){kind=small}
Życiorys edytuj
Urodził się jako syn Zygmunta i Michaliny[a], z domu Bośniackiej. Pochodził z Żywiecczyzny[1]. Miał brata Stefana – bliźniaka, a poza tym Zdzisława i Zygmunta. Ukończył studia prawnicze z tytułem doktora na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po wybuchu I wojny światowej został wcielony do armii Austro-Węgier. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego dekretem z 3 kwietnia 1919 z zatwierdzeniem posiadanego stopnia chorążego[2]. Otrzymał przydział z dniem 1 listopada 1918 do 20 pułku piechoty[3].
Służył w 2 pułku Strzelców Podhalańskich i 1 pułku Strzelców Podhalańskich. Później został oddelegowany do Wojskowego Sądu Okręgowego Nr IV, utworzonego w Łodzi w 1920. W 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1575. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4]. W 1924 został przeniesiony do rezerwy. Odbył ćwiczenia wojskowe w macierzystym 1 pułku Strzelców Podhalańskich w 1929. W 1933 został przydzielony w rezerwie do 63 pułku piechoty w Toruniu.
Zawodowo pracował jako sędzia w sądzie okręgowym w Chojnicach[5]. Ponadto sprawował funkcję sędziego apelacyjnego w Toruniu[6]. 11 lipca 1932 został mianowany sędzią okręgowym w Grudziądzu[7][8]. Po złożeniu własnego podania 29 września 1937 został przeniesiony z funkcji prezesa sądu okręgowego w Chojnicach w stan spoczynku[9].
Po wybuchu II wojny światowej 1939 został przydzielony do Ośrodka Zapasowego 4 Dywizji Piechoty. Po kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez Sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku[10]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Jego brat bliźniak Stefan także był jeńcem obozu w Starobielsku i również został zamordowany w Charkowie w ramach zbrodni katyńskiej.
Upamiętnienie edytuj
Eugeniusz i Stefan Halscy są jednymi z upamiętnionych na tablicy odsłoniętej 16 maja 1992 w kościele św. Kazimierza w Nowym Sączu, upamiętniającej synów ziemi sądeckiej zamordowanych w ramach zbrodni katyńskiej w 1940[11].
5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia majora[12]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[13].
18 kwietnia 2009, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w rodzinnym Żywcu został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Eugeniusza Halskiego.
Ordery i odznaczenia edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Inne źródło (Andrzej Leszek Szcześniak) podaje jako imię matki: Maria.
Przypisy edytuj
- ↑ Władysław Motyka: Synowie Ziemi Żywieckiej zamordowani w Katyniu. milowka.info, 3 kwietnia 2014. [dostęp 2014-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 kwietnia 2014)].
- ↑ 1302. Dekret. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”, s. 992, nr 41 z 12 kwietnia 1919.
- ↑ 1334. Rozkaz. „Dziennik Rozkazów Wojskowych”, s. 1002, nr 41 z 12 kwietnia 1919.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 376, 419.
- ↑ Tadeusz Pietrykowski: Sąd Apelacyjny w Toruniu 1920-1933. Toruń: Oddział Pomorski Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej / Towarzystwo Prawnicze w Toruniu, 1934, s. 58.
- ↑ Tadeusz Pietrykowski: Sąd Apelacyjny w Toruniu 1920-1933. Toruń: Oddział Pomorski Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej / Towarzystwo Prawnicze w Toruniu, 1934, s. 27.
- ↑ Ruch służbowy. Ruch służbowy w sądownictwie. Sądy okręgowe. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 361, nr 21 z 15 listopada 1932. Ministerstwo Sprawiedliwości.
- ↑ Tadeusz Pietrykowski: Sąd Apelacyjny w Toruniu 1920-1933. Toruń: Oddział Pomorski Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej / Towarzystwo Prawnicze w Toruniu, 1934, s. 48, 49.
- ↑ Ruch służbowy. Sądy Okręgowe. Przeniesieni w stan spoczynku na skutek podań. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 117, nr 10 z 15 października 1937. Ministerstwo Sprawiedliwości.
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 307. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Nowy Sącz - tablica katyńska. miejscapamiecinarodowej.pl. [dostęp 2014-04-20].
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA WYŻSZE STOPNIE. policja.pl. [dostęp 2014-04-20].
Bibliografia edytuj
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 158. [dostęp 2014-02-22].
- Eugeniusz Halski. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2014-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 kwietnia 2014)].