Eugeniusz Krasuski

polski inżynier, chemik i polityk

Eugeniusz Krasuski, właśc. Eugeniusz Jan Marceli Krasuski (ur. 22 kwietnia 1878 w Mińsku Mazowieckim[1][2], zm. 27 stycznia 1944[3][4]) – inżynier chemik, działacz społeczny i polityczny, członek Rady Stanu i rady miejskiej w Łodzi, pamiętnikarz.

Eugeniusz Jan Marceli Krasuski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

22 kwietnia 1878
Mińsk Mazowiecki

Data śmierci

27 stycznia 1944

Miejsce spoczynku

Stare Powązki

Zawód, zajęcie

chemik

Partia

Zjednoczenie Narodowe

Grób Eugeniusza Krasuskiego na Cmentarzu Powązkowskim

Życiorys edytuj

Krasuski odbył studia w Chemnitz i Miluzie zdobywając tytuł inżyniera. W 1902 rozpoczął pracę w fabryce Ludwika Grohmana jako chemik[2]. Następnie był długoletnim dyrektorem zakładów K. Scheiblera i L. Grohmana[5][6] zastępując na stanowisku Henryka Grohmana[7]. W 1906 zaangażował się w działalność publicystyczną, publikując m.in. Zagadnienia Kultury (Warszawa 1913), O Brzozowskiego „Głosach wśród nocy” (Warszawa 1914)[2].

Działał również w sekcji technicznej Łódzkiego Towarzystwa Popierania Rosyjskiego Przemysłu i Handlu, którego w latach 1903–1905 był przewodniczącym. W 1909 był inicjatorem i członkiem zarządu powołania Stowarzyszenia Techników w Łodzi, m.in. z jego inicjatywy w stowarzyszeniu w 1910 utworzono Koło Chemików[8]. W 1916 był zaangażowany w organizację biblioteki publicznej w Łodzi – został zastępcą dyrektora Towarzystwa Biblioteki Publicznej w Łodzi – Seweryna Sterlinga[9].

Podczas I wojny światowej rozwinął działalność polityczną jako zwolennik Koła Międzypartyjnego[2] oraz pełnił funkcję sekretarza w Komitecie Obywatelskim utworzonym po ewakuacji rosyjskiej administracji, w celu zarządzania Łodzią[2][10]. W styczniu 1917 został radnym Rady Miejskiej w Łodzi z ramienia Polskiego Komitetu Wyborczego wraz z Leopoldem Skulskim[11]. W ramach działalności w radzie był głównym inicjatorem powstania Wydziału Statystycznego przy Zarządzie Miejskim w Łodzi, utworzonym 1 stycznia 1918[12], a następnie również jego członkiem[2]. W 1917 był zaangażowany w powstanie Związku Miast Królestwa Polskiego[13]. Podczas wojny pisał autorski pamiętnik opisujący działania wojenne w Łodzi i okolicach[14], które częściowo został opublikowany przez Mieczysława Hertza[15]. W 1918 został wybrany do Rady Stanu Królestwa Polskiego, w której pełnił funkcję sekretarza[16][2], w tym samym roku zaangażował się w działalność Zjednoczenia Narodowego, którego był jednym z przywódców[17][13].

W 1939 uczestniczył w organizacji Komitetu Obywatelskiego, utworzonego w związku z ewakuacją władz miejskich i oczekiwaniem na wkroczenie Niemców do Łodzi, m.in. wraz z ks. bp. Kazimierzem Tomczakiem, Zygmuntem Lorentzem. Pełnił funkcję jednego z sekretarzy komitetu[18].

Życie prywatne edytuj

Eugeniusz Krasuski w 1903 ożenił się w Łodzi z Jadwigą z d. Wścieklica, córką fabrykanta – Władysława Wścieklicy i jego żony Marii Magdaleny. Małżeństwo miało 3 dzieci: Annę Marię Mieszkowską (1908–1994), żonę oficera Stanisława Mieszkowskiego (1903–1952), Stefana Eugeniusza Krasuskiego (1904–1987), męża Wandy Krasuskiej (1905–1994) i Janinę Jadwigę Jabłkowską (1905–1984), żonę Tomasza Jabłkowskiego (1903–1939)[1].

Pochowany został na Starych Powązkach w Warszawie (kw. 3, rz. 1, m. 5, 6, 7)[3][1].

Publikacje edytuj

  • Przemysł bawełniany w Polsce powojennej (1935)[19]

Przypisy edytuj

  1. a b c Drzewo genealogiczne rodziny Mieszkowskich [online], myheritage.pl [dostęp 2022-07-24].
  2. a b c d e f g Mieczyslaw Hertz, Lódź w czasie Wielkiej Wojny., Seipelt in Komm, 1933, OCLC 166054935 [dostęp 2022-07-24].
  3. a b Andrzej Biernat, Barbara Biernat, Cmentarz Powązkowski w Warszawie: Kwatery 1-14, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1980, ISBN 978-83-00-01129-2 [dostęp 2022-07-24] (pol.).
  4. Spis zmarłych. Nazwiska z zakresu Krasuski-Krawczu » Lista zmarłych « [online], nekrologi-baza.pl [dostęp 2022-07-24] (pol.).
  5. Aneta Stawiszyńska, Odczyty jako forma działalności Łódzkiego Oddziału PTK w latach I wojny światowej = Readings as a form of activity of the Lodz Branch of PTK in the years of World War I, 2016, OCLC 998464592 [dostęp 2022-07-24].
  6. Wiesław Puś, Dzieje Łódzkich zakładów przemysłu bawełnianego im. Obrońów pokoju „Uniontex”. D. Zjednoczonych zakladów K. Scheiblera i L. Grohmana w latach: 1827-1977, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, ISBN 83-01-01708-2, OCLC 496179598 [dostęp 2022-07-24].
  7. Dariusz Kacprzak, Kolekcje ziemi obiecanej. Zbiory artystyczne łódzkiej burżuazji wielkoprzemysłowej w latach 1880–1939, ISBN 978-83-64889-08-0, OCLC 1088600972 [dostęp 2022-07-24].
  8. Józef Piłatowicz, Ruch stowarzyszeniowy inżynierów i techników polskich do 1939 r. T. 2, Słownik polskich stowarzyszeń technicznych i naukowo-technicznych do 1939 r., Warszawa: Naczelna Organizacja Techniczna – Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych. Główna Komisja FSNT NOT ds. Seniorów i Historii Ruchu Stowarzyszeniowego, 2005, ISBN 83-921738-2-1, OCLC 749644086 [dostęp 2022-07-24].
  9. Monik@, baedeker łódzki: BIBLIOTEKA PUBLICZNA W ŁODZI [online], baedeker łódzki, 8 stycznia 2017 [dostęp 2022-07-24].
  10. Paweł Spodenkiewicz, Obywatele, [w:] Małgorzata Danowska, Bezbronne miasto: Łódź 1914-1918, wyd. pierwsze, Łódź 2014, ISBN 978-83-927666-1-2, OCLC 900481238 [dostęp 2022-07-24].
  11. Antoni Goerne. Wybory do Rady Miejskiej w Łodzi w Styczniu 1917 r.. „Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1919”. Rok pierwszy, s. 81 (PDF – 83), luty 1919. Wydział Statystyczny Magistratu m. Łodzi (oprac.). Łódź: Nakładem Magistratu m. Łodzi. [dostęp 2022-01-04]. 
  12. Czesław Domański, Działalność instytucji statystycznych w Łodzi w latach międzywojennych, „Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician”, 63 (6), 2018, DOI10.5604/01.3001.0014.0675, ISSN 2543-8476 [dostęp 2022-07-24] (pol.).
  13. a b Katarzyna Karkutt-Miłek, Wojciech Giermaziak, Działalność społeczna i samorządowa łódzkiego aptekarza Leopolda Skulskiego w czasie Wielkiej Wojny (1914-1918), „Forum Bibliotek Medycznych”, R. 8 nr 2 (16), 2015 [dostęp 2022-07-24].
  14. Mirosław Cygański, Z dziejow okupacji Hitlerowskiej w Lodzi, Wyd-wo, 1965 [dostęp 2022-07-24] (pol.).
  15. Piotr Bierczyński, Biblioteka im. Stebelskich podczas I wojny światowej, czyli nie tylko głód i rekwizycje, „Bitewnik Łódzki 1914”, docplayer.pl, październik 2014 [dostęp 2022-07-24].
  16. Stanisław (1893-1944). Autor. Czosnowski, Akta Tymczasowej Rady Stanu i Rady Stanu Królestwa Polskiego, Drukarnia Wł. Łazarskiego, 1929, OCLC 1117280327 [dostęp 2022-07-24].
  17. Polskie Zjednoczenie Narodowe, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-24].
  18. Andrzej Rukowiecki, Łódź 1939–1945 : kronika okupacji, Łódź 2012, ISBN 978-83-7729-069-9, OCLC 823939636 [dostęp 2022-07-24].
  19. Przemysł bawełniany w Polsce powojennej [online], books.google.pl [dostęp 2022-07-24].