Euglena zielona, klejnotka zielona (Euglena viridis Ehr. 1830) – gatunek euglenin z rodziny Euglenaceae. W dawnych systemach taksonomicznych uwzględniających jedynie podział na rośliny i zwierzęta wraz z innymi przedstawicielami tej grupy umieszczana w obu tych królestwach jako glon lub pierwotniak. Obecnie uznawana jest za jednego z przedstawicieli królestwa protistów (będąc zaś glonem, czasem w nieformalnej grupie protistów roślinopodobnych). Jest organizmem miksotroficznym – przy dostępie do światła jest autotrofem, a przy jego braku jest cudzożywna[2].

Euglena zielona
Ilustracja
Systematyka[1]
Domena

eukarionty

Supergrupa

Excavata

Królestwo

protisty

Klad

Euglenozoa

Klad

eugleniny

Klad

Euglenea

Rodzaj

euglena

Gatunek

euglena zielona

Nazwa systematyczna
Euglena viridis (O.F. Müller) Ehrenberg 1832
(1830). Neue Beobachtungen über blutartige Erscheinungen in Aegypten, Arabien und Sibirien, nebst einer Uebersicht und Kritik der früher bekannten. Annalen der Physik und Chemie Ser. 2, 8: 477-514.
Synonimy
  • Cercaria viridis O.F. Müller 1786

Budowa edytuj

Kształt komórki wrzecionowaty. Długość ciała (25)35–70 μm, szerokość 11–18(20) μm. Z tyłu krótki wyrostek. Jeden lub dwa gwiaździste chloroplasty. Peryplast (pellikula) delikatnie prążkowany. Wykazuje dość dużą zmienność wewnątrzgatunkową. Zdolna do metabolii. Podobnie jak inni przedstawiciele rodziny Euglenaceae ma jedną wić znacznie dłuższą od drugiej, niewychodzącej z gardzieli i plamkę oczną. Zdolna zarówno do fotosyntezy, jak i saprotrofii. Substancją zapasową jest paramylon.

Występowanie edytuj

Występuje głównie w drobnych zbiornikach wodnych (stawach, kałużach) lub kanałach[3]. Wskaźnik polisaprobowości[4]. Jeden z pospolitszych gatunków z rodzaju Euglena w Polsce[5]. Notowana w różnych regionach (np. w Europie, Ameryce Północnej, Argentynie, Chinach i Australii)[6].

Przypisy edytuj

  1. Sina M. Adl, Alastair G. B. Simpson i in.. The New Higher Level Classification of Eukaryotes with Emphasis on the Taxonomy of Protists. „J. Eukaryot. Microbiol.”. 5 (52), s. 399–451, 2005. International Society of Protistologists. DOI: 10.1111/j.1550-7408.2005.00053.x. (ang.). 
  2. Świat biologii. Część 1. Podręcznik dla gimnazjum.. Nowa Era, 2015, s. 49. ISBN 978-83-267-2123-6.
  3. Karol Starmach: Plankton roślinny wód słodkich : metody badania i klucze do oznaczania gatunków występujących w wodach Europy Środkowej. Warszawa–Kraków: PWN, 1989, s. 381. ISBN 83-01-09190-8.
  4. Barbara Kawecka, Pertti Vesa Eloranta: Zarys ekologii glonów wód słodkich i środowisk lądowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 124. ISBN 83-01-11320-0.
  5. Joanna Zofia Kadłubowska: Zarys algologii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 147.
  6. Euglena viridis (O.F. Müller) Ehrenberg. alagebase. [dostęp 2010-01-20]. (ang.).