Europejska Nagroda Filmowa dla najlepszego aktora
Europejska Nagroda Filmowa dla najlepszego aktora (ang. European Film Award for Best Actor) − nagroda przyznawana za najlepszą rolę męską w filmie europejskim w ramach Europejskich Nagród Filmowych. Przyznawana jest przez członków Europejskiej Akademii Filmowej już od pierwszej edycji rozdania nagród w 1988 roku[1].
_(cropped).jpg)
Jedynymi dwukrotnymi laureatami nagrody są jak dotychczas Francuz Daniel Auteuil i Włoch Toni Servillo. Najwięcej nominacji w tej kategorii uzyskał Duńczyk Mads Mikkelsen (cztery wskazania). Trzykrotnie nominowani byli Javier Bardem, Elio Germano, Michel Piccoli i Stellan Skarsgård.
Jak dotychczas żadnemu polskiemu aktorowi nie udało się zdobyć nagrody, chociaż parokrotnie zdobywali oni nominacje: Jerzy Stuhr (1997), Krzysztof Siwczyk (2000), Tomasz Kot (2018)[2] i Bartosz Bielenia (2020)[3].
Laureaci i nominowani edytuj
1988–1989 edytuj
| Rok | Aktor | Rola | Tytuł polski | Tytuł oryginalny |
|---|---|---|---|---|
| 1988 |  Max von Sydow |
Lassefar | Pelle zwycięzca | Pelle erobreren |
 Klaus Maria Brandauer |
Klaus Schneider / Erik Jan Hanussen | Hanussen | Hanussen | |
 Alfredo Landa |
Malvís / Bandyta Fendetestas | Ożywiony las | El bosque animado | |
 Udo Samel |
Franz Schubert | Notturno | Mit meinen heißen Tränen | |
 Dorel Vişan |
Iacob | Jakub | Iacob | |
| 1989 |  Philippe Noiret |
Alfredo Major Delaplane |
Cinema Paradiso Życie i nic więcej |
Nuovo cinema Paradiso La vie et rien d'autre |
 Daniel Day-Lewis |
Christy Brown | Moja lewa stopa | My Left Foot | |
 Davor Dujmović |
Perhan | Czas Cyganów | Dom za vesanje | |
 Károly Eperjes |
Sándor Monori | Eldorado | Eldorádó | |
 Jozef Kroner |
Georg Henih | Ty, który jesteś w niebie | Ti, koyto si na nebeto |
1990–1999 edytuj
| Rok | Aktor | Rola | Film | Tytuł oryginalny |
|---|---|---|---|---|
| 1990 | Kenneth Branagh |
Henryk V | Henryk V | Henry V |
| Gérard Depardieu |
Cyrano de Bergerac | Cyrano de Bergerac | Cyrano de Bergerac | |
| Philip Zandén |
Jacob | Anioł stróż | Skyddsängeln | |
| 1991 | Michel Bouquet |
Thomas | Toto bohater | Toto le héros |
 Claudio Amendola |
Książę | Szowiniści | Ultrà | |
| Richard Anconina |
Gerard | Mały przestępca | Le petit criminel | |
| 1992 |  Matti Pellonpää |
Rodolfo | Życie cyganerii | La vie de Boheme |
| Denis Lavant |
Alex | Kochankowie na moście | Les amants du Pont-Neuf | |
| Enrico Lo Verso |
Antonio | Złodziej dzieci | Il ladro di bambini | |
| 1993 | Daniel Auteuil |
Stéphane | Serce jak lód | Un coeur en hiver |
| Carlo Cecchi |
Renato Caccioppoli | Śmierć neapolitańskiego matematyka | Morte di un matematico napoletano | |
 Jan Decleir |
Adolf Daens | Daens | Daens | |
| 1994 1995 |
||||
| 1996 | Ian McKellen |
Ryszard III | Ryszard III | Richard III |
| 1997 | Bob Hoskins |
Alan Darcy | Okrągły tydzień | 24 7: Twenty Four Seven |
 Mario Adorf |
Paolo Rossini | Rossini | Rossini | |
 Jerzy Stuhr |
Ksiądz / Petent / Zdzisław Filip / Płk Jerzy Matałowski / Adiunkt |
Historie miłosne | Historie miłosne | |
| Philippe Torreton |
Conan | Kapitan Conan | Capitaine Conan | |
| 1998 | Roberto Benigni |
Guido Orefice | Życie jest piękne | La vita è bella |
| Javier Bardem |
David | Drżące ciało | Carne trémula | |
| Peter Mullan |
Joe Kavanagh | Jestem Joe | My Name Is Joe | |
 Ulrich Thomsen |
Christian | Festen | Festen | |
| 1999 | Ralph Fiennes |
Ignatz / Ivan / Adam Sonnenschein | Kropla słońca | Sunshine |
| Anders W. Berthelsen |
Kresten | Mifune | Mifune | |
| Rupert Everett |
Arthur Goring | Idealny mąż | An Ideal Husband | |
| Götz George |
Josef Mengele | Prawda i tylko prawda | Nichts als die Wahrheit | |
| Philippe Torreton |
Daniel Lefebvre | Zacznijmy już dziś | Ça commence aujourd'hui | |
| Ray Winstone |
Ojciec | Strefa wojny | The War Zone | |
2000–2009 edytuj
| Rok | Aktor | Rola | Tytuł polski | Tytuł oryginalny |
|---|---|---|---|---|
| 2000 | Sergi López |
Harry | Harry, twój prawdziwy przyjaciel | Harry, un ami qui vous veut du bien |
| Jamie Bell |
Billy Elliot | Billy Elliot | Billy Elliot | |
| Bruno Ganz |
Fernando Girasoli | Chleb i tulipany | Pane e tulipani | |
 Ingvar Eggert Sigurðsson |
Páll | Anioły wszechświata | Englar alheimsins | |
| Krzysztof Siwczyk |
Rafał Wojaczek | Wojaczek | Wojaczek | |
| Stellan Skarsgård |
Tomas | Aberdeen | Aberdeen | |
| 2001 | Ben Kingsley |
Don Logan | Sexy Beast | Sexy Beast |
| Michael Caine Tom Courtenay David Hemmings Bob Hoskins Ray Winstone |
Jack Dodds Vic Tucker Lenny Ray Johnson Vince Dodds |
Ostatnia prośba | Last Orders | |
| Jesper Christensen |
Kaj | Ławka | Bænken | |
 Branko Đurić |
Čiki | Ziemia niczyja | No Man’s Land | |
| Michel Piccoli |
Gilbert Valence | Wracam do domu | Je rentre a la maison | |
| Stellan Skarsgård |
Wilhelm Furtwängler | Sztuka wyboru | Taking Sides | |
| 2002 | Sergio Castellitto |
Ernesto Picciafuocco Mario |
Czas religii Tylko Marta |
Ora di religione Bella Martha |
| Javier Bardem |
Santa | Poniedziałki w słońcu | Los lunes al sol | |
| Javier Cámara |
Benigno Martín | Porozmawiaj z nią | Hable con ella | |
| Martin Compston |
Liam | Słodka szesnastka | Sweet Sixteen | |
| Olivier Gourmet |
Olivier | Syn | Le fils | |
| Markku Peltola |
M | Człowiek bez przeszłości | Mies vailla menneisyyttä | |
| Timothy Spall |
Phil | Wszystko albo nic | All or Nothing | |
| 2003 | Daniel Brühl |
Alexander Kerner | Good bye, Lenin! | Goodbye Lenin! |
| Chiwetel Ejiofor |
Okwe / Olatokumbo Fadipe | Niewidoczni | Dirty Pretty Things | |
| Tómas Lemarquis |
Nói | Nói albinói | Nói albinói | |
| Luigi Lo Cascio |
Nicola Carati | Nasze najlepsze lata | La meglio gioventù | |
| Jean Rochefort |
Pan Manesquier | Człowiek z pociągu | L' homme du train | |
| Bruno Todeschini |
Thomas | Jego brat | Son frère | |
| 2004 | Javier Bardem |
Ramón Sampedro | W stronę morza | Mar adentro |
| Daniel Brühl |
Jan | Edukatorzy | Die Fetten Jahre sind Vorbei | |
| Bruno Ganz |
Adolf Hitler | Upadek | Der Untergang | |
| Gérard Jugnot |
Clément Mathieu | Pan od muzyki | Les choristes | |
 Bohdan Stupka |
Iwan Blinow | Swoi | Svoi | |
 Birol Ünel |
Cahit Tomruk | Głową w mur | Gegen die Wand | |
| 2005 | Daniel Auteuil |
Georges Laurent | Ukryte | Caché |
| Romain Duris |
Thomas Seyr | W rytmie serca | De battre, mon coeur s'est arreté | |
| Henry Hübchen |
Jakob "Jaeckie Zucker" Zuckermann | Siła złego na jednego | Alles auf Zucker! | |
| Ulrich Matthes |
Henri Kremer | Dziewiąty dzień | Der Neunte Tag | |
| Jérémie Renier |
Bruno | Dziecko | L'enfant | |
| Ulrich Thomsen |
Michael | Bracia | Brødre | |
| 2006 | Ulrich Mühe |
Kapitan Gerd Wiesler | Życie na podsłuchu | Das Leben der Anderen |
| Patrick Chesnais |
Jean-Claude Delsart | Nie jestem tu po to, żeby mnie kochano | Je ne suis pas là pour être aimé | |
| Jesper Christensen |
Carsten | Zabójstwo | Drabet | |
| Mads Mikkelsen |
Jacob Pederson | Tuż po weselu | Efter brylluppet | |
 Cillian Murphy |
Patrick „Kicia” Braden Damien O’Donovan |
Śniadanie na Plutonie Wiatr buszujący w jęczmieniu |
Breakfast on Pluto The Wind That Shakes the Barley | |
| Silvio Orlando |
Bruno Bonomo | Kajman | Il Caimano | |
| 2007 |  Sason Gabbaj |
Ppłk Tawfiq Zacharya | Przyjeżdża orkiestra | Bikur Ha-Tizmoret |
| Elio Germano |
Accio Benassi | Mój brat jest jedynakiem | Mio fratello è figlio unico | |
 Miki Manojlović |
Miklos | Irina Palm | Irina Palm | |
| James McAvoy |
Dr Nicholas Garrigan | Ostatni król Szkocji | The Last King of Scotland | |
| Michel Piccoli |
Henri Husson | Zawsze piękna | Belle toujours | |
| Ben Whishaw |
Jean-Baptiste Grenouille | Pachnidło | Perfume: The Story of a Murderer | |
| 2008 | Toni Servillo |
Giulio Andreotti Franco |
Boski Gomorra |
Il divo Gomorra |
| Michael Fassbender |
Bobby Sands | Głód | Hunger | |
| Thure Lindhardt Mads Mikkelsen |
Bent Faurschou Hviid ps. "Płomień" Jørgen Haagen Schmith ps. "Cytryna" |
Płomień i Cytryna | Flammen & Citronen | |
| James McAvoy |
Robbie Turner | Pokuta | Atonement | |
| Jürgen Vogel |
Rainer Wenger | Fala | Die Welle | |
| Elmar Wepper |
Rudi Angermeier | Hanami – Kwiat wiśni | Kirschblüten – Hanami | |
| 2009 | Tahar Rahim |
Malik El Djebena | Prorok | Un prophète |
| Moritz Bleibtreu |
Andreas Baader | Baader-Meinhof | Der Baader Meinhof Komplex | |
| Steve Evets |
Eric Bishop | Szukając Erica | Looking for Eric | |
| David Kross |
Michael Berg | Lektor | The Reader | |
| Dev Patel |
Jamal Malik | Slumdog. Milioner z ulicy | Slumdog Millionaire | |
| Filippo Timi |
Benito Mussolini / Benito Albino Mussolini | Zwycięzca | Vincere |
2010–2019 edytuj
2020–2029 edytuj
| Rok | Aktor | Rola | Tytuł polski | Tytuł oryginalny |
|---|---|---|---|---|
| 2020 | Mads Mikkelsen |
Martin | Na rauszu | Druk |
| Bartosz Bielenia |
Daniel | Boże Ciało | Boże Ciało | |
 Goran Bogdan |
Nikola | Tato | Otac | |
| Elio Germano |
Antonio Ligabue | Chciałem się ukrywać | Volevo nascondermi | |
| Luca Marinelli |
Martin Eden | Martin Eden | Martin Eden | |
| Viggo Mortensen |
John Petersen | Jeszcze jest czas | Falling | |
| 2021 | Anthony Hopkins |
Anthony | Ojciec | The Father |
 Jurij Borisow |
Wadim | Przedział nr 6 | Hytti nro 6 | |
| Vincent Lindon |
Vincent | Titane | Titane | |
| Tahar Rahim |
Mohamedou Ould Slahi | Mauretańczyk | The Mauritanian | |
| Franz Rogowski |
Hans Hoffmann | Wielka wolność | Große Freiheit | |
| 2022 | Zlatko Burić |
Dmitrij | W trójkącie | Triangle of Sadness |
| Eden Dambrine |
Léo | Blisko | Close | |
| Pierfrancesco Favino |
Felice Lasco | Nostalgia | Nostalgia | |
| Elliott Crosset Hove |
Lucas | Godland | Vanskabte land | |
| Paul Mescal |
Calum | Aftersun | Aftersun |
Przypisy edytuj
- ↑ EFA Night 1988. European Film Awards. [dostęp 2022-12-28]. (ang.).
- ↑ "Zimna wojna" i "Jeszcze dzień życia" z szansami na Europejskie Nagrody Filmowe. "Gazeta Prawna", 15.12.2018. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).
- ↑ Europejskie Nagrody Filmowe. "Boże Ciało" z czterema nominacjami, jedna dla Agnieszki Holland. "Gazeta Wyborcza", 10.11.2020. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).