Wikipedia

Europejski Korpus Astronautów

organizacja

Europejski Korpus Astronautów[1] (ang. European Astronaut Corps) – jednostka Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), która wybiera i szkoli astronautów. Uczestniczą oni w amerykańskich i rosyjskich misjach kosmicznych, w szczególności pełnią służbę na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Europejski Korpus Astronautów ma swoją siedzibę w Europejskim Centrum Astronautów w Kolonii w Niemczech. Astronauci mogą być przydzielani do różnych projektów zarówno w Europie (np. w ESTEC), jak i gdzie indziej na świecie, w NASA Johnson Space Center czy Gwiezdnym Miasteczku.

Aktualni członkowie edytuj

Obecnie Europejski Korpus Astronautów ma siedmioro aktywnych członków.

Płeć, imię i nazwisko Kraj Nabór Czas w kosmosie Misje
  Samantha Cristoforetti   Włochy 2009 370d 5h 45m Sojuz TMA-15M (Ekspedycja 42/43), SpaceX Crew-4 (Ekspedycja 67/68)
  Alexander Gerst   Niemcy 2009 362d 1h 50m Sojuz TMA-13M (Ekspedycja 40/Ekspedycja 41), Sojuz MS-09 (Ekspedycja 56/57)
  Andreas Mogensen   Dania 2009 9d 20h 14m Sojuz TMA-18M/16M, SpaceX Crew-7 (lot planowany)
  Luca Parmitano   Włochy 2009 366d 23h 1m Sojuz TMA-09M (Ekspedycja 36/37), Sojuz MS-13 (Ekspedycja 60/61)
  Timothy Peake   Wielka Brytania 2009 185d 22h 11m Sojuz TMA-19M (Ekspedycja 46/47)
  Thomas Pesquet   Francja 2009 396d 11h 34m Sojuz MS-03 (Ekspedycja 50/51), SpaceX Crew-2 (Ekspedycja 65/66)
  Matthias Maurer   Niemcy 2015 176d 2h 39m SpaceX Crew-3 (Ekspedycja 66/67)

Wszyscy obecni członkowie korpusu odbyli loty kosmiczne na ISS. Spośród nich najwięcej czasu w kosmosie spędził francuski astronauta Thomas Pesquet: 396 dni, 11 godzin i 34 minuty. Jest to obecnie rekord czasu pobytu w kosmosie wśród wszystkich europejskich astronautów. W skład korpusu wchodzi obecnie jedna astronautka, Samantha Cristoforetti, która spędziła 370 dni, 5 godzin i 45 minut w kosmosie; do 2017 roku należał do niej rekord długości lotu kosmicznego kobiety.

Nabór w 2009 edytuj

3 kwietnia 2008 r. dyrektor generalny ESA Jean-Jacques Dordain ogłosił rekrutację do nowej klasy europejskich astronautów[2]. Ostateczna selekcja miała miejsce wiosną 2009 r.[3] Spośród prawie 10 000 osób kandydujących na astronautów, 8413 spełniło wstępne kryteria aplikacyjne. Spośród nich 918 zostało wybranych do pierwszego etapu testów psychologicznych, w wyniku którego 24 września 2008 r. wyłoniono 192 kandydatów. Po dwuetapowych testach psychologicznych pozostało 80 kandydatów, których w styczniu i lutym 2009 poddano ocenie medycznej. Około 40 kandydatów dostało się na formalne rozmowy kwalifikacyjne na nowych członków Europejskiego Korpusu Astronautów[3].

Nabór w 2022 edytuj

W latach 2021–2022 odbyła się kolejna rekrutacja, w wyniku której wybrano pięciu astronautów zawodowych, a także po raz pierwszy rezerwową pulę 11 kandydatów na astronautów. Wybrano także „paraastronautę”, osobę z niepełnosprawnością fizyczną, aby zbadać możliwości uczestnictwa takich osób w misjach kosmicznych[4][5][6].

Płeć, imię i nazwisko Państwo Uwagi
  Sophie Adenot[7]   Francja Astronautka zawodowa
  Pablo Álvarez Fernández[8]   Hiszpania Astronauta zawodowy
  Rosemary Coogan[9]   Wielka Brytania Astronautka zawodowa
  Raphaël Liégeois[10]   Belgia Astronauta zawodowy
  Marco Alain Sieber[11]   Szwajcaria Astronauta zawodowy
  John McFall[12]   Wielka Brytania Paraastronauta
  Meganne Christian[13]   Wielka Brytania Astronautka rezerwowa
  Anthea Comellini[14]   Włochy Astronautka rezerwowa
  Sara Garcia Alonso[15]   Hiszpania Astronautka rezerwowa
  Andrea Patassa[16]   Włochy Astronauta rezerwowy
  Carmen Possnig[17]   Austria Astronautka rezerwowa
  Arnaud Prost[18]   Francja Astronauta rezerwowy
  Amelie Schoenenwald[19]   Niemcy Astronautka rezerwowa
  Aleš Svoboda[20]   Czechy Astronauta rezerwowy
  Sławosz Uznański[21]   Polska Astronauta rezerwowy
  Marcus Wandt[22]   Szwecja Astronauta rezerwowy
  Nicola Winter[23]   Niemcy Astronautka rezerwowa

Finansowanie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przez NASA i Rosję ma zakończyć się w 2030 roku. Dzięki zaangażowaniu w budowę statku Orion, ESA otrzyma trzy możliwości lotów dla europejskich astronautów do przyszłej stacji Gateway[24].

Byli członkowie edytuj

Jak dotąd 18 osób opuściło Europejski Korpus Astronautów[25]

Niektórzy astronauci włączeni w 1998 r. do Europejskiego Korpusu Astronautów zostali wybrani wcześniej przez narodowe agencje kosmiczne.

Imię i nazwisko Państwo Nabór Czas w kosmosie Misje
  Hans Schlegel   Niemcy 1987 (DLR) 22d 18h 01m STS-55, STS-122
  André Kuipers   Holandia 1998 203d 15h 50m Sojuz TMA-4/3, Sojuz TMA-03M (Ekspedycja 30/31)
  Christer Fuglesang   Szwecja 1992 26d 17h 37m STS-116, STS-128
  Léopold Eyharts   Francja 1990 (CNES) 68d 21h 28m Sojuz TM-27/26, STS-122/123 (Ekspedycja 16)
  Jean-François Clervoy   Francja 1998 28d 03h 04m STS-66, STS-84, STS-103
  Maurizio Cheli   Włochy 1992 15d 17h 41m STS-75
  Pedro Duque   Hiszpania 1992 18d 18h 46m STS-95, Sojuz TMA-3/2
  Reinhold Ewald   Niemcy 1990 (DLR) 19d 16h 34m Sojuz TM-25/24
  Dirk Frimout   Belgia 1985 8d 22h 9m STS-45
  Umberto Guidoni   Włochy 1989 (ASI) 27d 15h 10m STS-75, STS-100
  Claudie Haigneré née André-Deshays   Francja 1985 (CNES) 25d 14h 22m Sojuz TM-24/23, Sojuz TM-33/32
  Jean-Pierre Haigneré   Francja Francja 1985 (CNES) 209d 12h 24m Sojuz TM-17/16, Sojuz TM-29 (Mir EO-27)
  Ulf Merbold   Niemcy 1978 49d 21h 36m STS-9, STS-42, Sojuz TM-20/19 (Euromir 94)
  Marianne Merchez   Belgia 1992 0 Nie odbyła lotu
  Ernst Messerschmid   Niemcy 1982 (DLR) 7d 00h 44m STS-61-A
  Paolo Nespoli   Włochy 1998 313d 02h 36m STS-120, Soyuz TMA-20 (Ekspedycja 26/27), Sojuz MS-05 (Ekspedycja 52/53)
  Claude Nicollier   Szwajcaria 1978 42d 12h 03m STS-46, STS-61, STS-75, STS-103
  Wubbo Ockels   Holandia 1978 7d 00h 44m STS-61-A
  Philippe Perrin   Francja 1990 (CNES) 13d 20h 35m STS-111
  Thomas Reiter   Niemcy 1992 350d 05h 35m Sojuz TM-22 (Mir EO-20), STS-121/116 (Ekspedycja 13/14)
  Gerhard Thiele   Niemcy 1987 (DLR) 11d 05h 38m STS-99
  Michel Tognini   Francja 1985 (CNES) 18d 17h 45m Sojuz TM-15/14, STS-93
  Frank De Winne   Belgia 1998 198d 17h 34m Sojuz TMA-1/TM-34, Sojuz TMA-15 (Ekspedycja 20/21)
  Roberto Vittori   Włochy 1998 35d 12h 26m Sojuz TM-34/33, Sojuz TMA-6/5, STS-134

Europejscy astronauci w programie wahadłowców STS edytuj

Imię i nazwisko Nazwa misji Lot Data startu Data powrotu Stanowisko
    Ulf Merbold Spacelab-1 STS-9 28.11.1983 8.12.1983 specjalista ładunku
    Wubbo Ockels Spacelab-D1 STS-61-A 30.10.1985 6.11.1985 specjalista ładunku
    Ulf Merbold Spacelab IML-1 STS-42 22.01.1992 30.01.1992 specjalista ładunku
    Dirk Frimout STS-45 STS-45 24.03.1992 2.04.1992 specjalista ładunku
    Claude Nicollier STS-46 STS-46 31.07.1992 8.08.1992 specjalista misji
    Hans Schlegel Spacelab-D2 STS-55 26.04.1993 6.05.1993 specjalista ładunku
    Claude Nicollier Hubble SM-1 STS-61 2.12.1993 13.12.1993 specjalista misji
    Jean-François Clervoy STS-66 STS-66 3.11.1994 14.11.1994 specjalista misji
    Maurizio Cheli STS-75 STS-75 22.02.1996 9.03.1996 specjalista misji
    Claude Nicollier STS-75 STS-75 22.02.1996 9.03.1996 specjalista misji
    Pedro Duque STS-95 STS-95 29.10.1998 7.11.1998 specjalista misji
    Jean-François Clervoy Hubble SM-3A STS-103 20.12.1999 28.12.1999 specjalista misji
    Claude Nicollier Hubble SM-3A STS-103 20.12.1999 28.12.1999 specjalista misji
    Gerhard Thiele STS-99 STS-99 11.02.2000 22.02.2000 specjalista misji

Misje na stację kosmiczną Mir edytuj

Astronauci z Europy latali na Mir zarówno na pokładzie pojazdów Sojuz (w ramach programu Euromir), jak i na pokładzie wahadłowców kosmicznych (w programie Shuttle-Mir)[26].

Imię i nazwisko Nazwa misji Lot (tam/z powrotem) Data startu Data powrotu
    Michel Tognini Antarès Sojuz TM-15/Sojuz TM-14 27.07.1992 10.08.1992
    Jean-Pierre Haigneré Altair Sojuz TM-17/Sojuz TM-16 1.07.1993 22.07.1993
    Ulf Merbold Euromir '94 Sojuz TM-20/Sojuz TM-19 3.10.1994 4.11.1994
    Thomas Reiter Euromir '95 Sojuz TM-22 3.09.1995 29.02.1996
    Claudie André-Deshays Cassiopée Sojuz TM-24/Sojuz TM-23 17.08.1996 2.09.1996
    Reinhold Ewald Mir '97 Sojuz TM-25/Sojuz TM-24 10.02.1997 2.03.1997
    Léopold Eyharts Pégase Sojuz TM-27/Sojuz TM-26 29.01.1998 19.02.1998
    Jean-Pierre Haigneré Perseus Sojuz TM-29 20.02.1999 28.08.1999

Misje na Międzynarodową Stację Kosmiczną edytuj

Europejscy astronauci, którzy odwiedzili ISS to:

Imię i nazwisko Agencja Nazwa misji Lot (tam/z powrotem) Ekspedycja Data startu Data powrotu Uwagi
    Umberto Guidoni ESA STS-100 Ekspedycja 2 19.04.2001 1.05.2001 Lot 6A z MPLM Raffaello
    Claudie Haigneré CNES Andromède Sojuz TM-33/Sojuz TM-32 Ekspedycja 3 21.10.2001 31.10.2001
    Roberto Vittori ESA Marco Polo Sojuz TM-34/|Sojuz TM-33 Ekspedycja 4 25.04.2002 5.05.2002
    Philippe Perrin CNES STS-111 Ekspedycja 4/5 5.06.2002 19.06.2002 Lot UF-2 w ramach budowy ISS
    Frank De Winne ESA Odissea Sojuz TMA-1/Sojuz TM-34 Ekspedycja 5 30.10.2002 10.11.2002
    Pedro Duque ESA Cervantes Sojuz TMA-3/Sojuz TMA-2 Ekspedycja 7/8 18.10.2003 28.10.2003
    André Kuipers ESA DELTA Sojuz TMA-4/Sojuz TMA-3 Ekspedycja 8/9 19.04.2004 30.04.2004
    Roberto Vittori ESA Eneide Sojuz TMA-6/|Sojuz TMA-5 Ekspedycja 10/11 15.04.2005 24.04.2005
    Thomas Reiter ESA Astrolab STS-121/|STS-116 Ekspedycja 13/14 4.07.2006 22.12.2006 Lot ULF 1.1 w ramach budowy ISS, pierwszy Europejczyk pełniący funkcję inżyniera lotu na ISS
    Christer Fuglesang ESA Celsius STS-116 Ekspedycja 14 10.12.2006 22.12.2006 Lot 12A.1 w ramach budowy ISS
    Paolo Nespoli ESA Esperia STS-120 Ekspedycja 16 23.10.2007 7.11.2007 Lot 10A w ramach budowy ISS
    Hans Schlegel ESA Columbus STS-122 Ekspedycja 16 7.02.2008 20.02.2008 Lot 1E w ramach budowy ISS
    Léopold Eyharts ESA Columbus STS-122/|STS-123 Ekspedycja 16 7.02.2008 27.03.2008 Lot 1E w ramach budowy ISS, drugi Europejczyk będący inżynierem lotu na stacji
    Frank De Winne ESA OasISS Sojuz TMA-15 Ekspedycja 20/21 27.05.2009 1.12.2009 Inżynier lotu Ekspedycji 20, dowódca Ekspedycji 21 (pierwszy z Europy)
    Christer Fuglesang ESA AlISSé STS-128 Ekspedycja 20 29.08.2009 12.09.2009 Lot 17A w ramach budowy ISS
    Paolo Nespoli ESA MagISStra Sojuz TMA-20 Ekspedycja 26/27 15.12.2010 24.05.2011 Inżynier lotu w Ekspedycji 26 i 27
    Roberto Vittori ESA DAMA STS-134 Ekspedycja 27/28 16.05.2011 1.06.2011
    André Kuipers ESA PromISSe Sojuz TMA-03M Ekspedycja 30/31 21.12.2011 1.07.2012 Inżynier lotu w Ekspedycji 30 i 31
    Luca Parmitano ESA Volare Sojuz TMA-09M Ekspedycja 36/37 28.05.2013 11.11.2013 Inżynier lotu w Ekspedycji 36 i 37, pierwszy astronauta z naboru z 2009 w kosmosie
    Alexander Gerst ESA Blue Dot Sojuz TMA-13M Ekspedycja 40/41 28.05.2014 10.11.2014 Inżynier lotu w Ekspedycji 40 i 41
    Samantha Cristoforetti ESA Futura Sojuz TMA-15M Ekspedycja 42/43 23.11.2014 11.06.2015 Inżynierka lotu w Ekspedycji 42 i 43, najdłuższy nieprzerwany lot europejskiej astronautki
    Andreas Mogensen ESA IrISS[27] Sojuz TMA-18M/Sojuz TMA-16M Ekspedycja 44 2.09.2015 12.09.2015
    Timothy Peake ESA Principia[28] Sojuz TMA-19M Ekspedycja 46/47 15.12.2015 18.06.2016 Inżynier lotu w Ekspedycji 46 i 47
    Thomas Pesquet ESA Proxima[29] Sojuz MS-03 Ekspedycja 50/51 17.11.2016 16.05.2017 Inżynier lotu w Ekspedycji 50 i 51
    Paolo Nespoli[30] ESA Vita Sojuz MS-05 Ekspedycja 52/53 28.07.2017 14.12.2017 Inżynier lotu w Ekspedycji 52 i 53
    Alexander Gerst ESA Horizons Sojuz MS-09 Ekspedycja 56/57 6.06.2018 20.12.2018 Inżynier lotu w Ekspedycji 56, dowódca Ekspedycji 57
    Luca Parmitano ESA Beyond Sojuz MS-13 Ekspedycja 60/61 20.07.2019 6.02.2020 Inżynier lotu w Ekspedycji 60, dowódca Ekspedycji 61
    Thomas Pesquet ESA Alpha SpaceX Crew-2 Ekspedycja 65/66 23.04.2021 9.11.2021 Inżynier lotu w Ekspedycji 65, dowódca stacji pod koniec Ekspedycji 65 i na początku Ekspedycji 66.
    Matthias Maurer ESA Cosmic Kiss SpaceX Crew-3 Ekspedycja 66/67 11.11.2021 6.05.2022 Inżynier lotu w Ekspedycji 66
    Samantha Cristoforetti ESA Minerva SpaceX Crew-4 Ekspedycja 67/68 27.04.2022 14.10.2022 Inżynierka lotu w Ekspedycji 67, dowódczyni pierwszej części Ekspedycji 68

Przyszłe misje na Międzynarodową Stację Kosmiczną edytuj

Przyszli europejscy astronauci na ISS to:

Imię i nazwisko Agencja Misja Lot Ekspedycja Data startu Data powrotu Uwagi
    Andreas Mogensen ESA Huginn[31] SpaceX Crew-7 Ekspedycja 69/70 początek 2024 r. III kwartał 2024 r. Pierwszy astronauta spoza USA, który ma pilotować amerykański statek kosmiczny

Europejscy astronauci spoza ESA edytuj

Interkosmos edytuj

Dziesięcioro Europejczyków poleciało w kosmos w ramach radzieckiego programu Interkosmos, który umożliwił obywatelom sprzymierzonych krajów udział w misjach na stacje kosmiczne Salut 6, Salut 7 i Mir.

Misje wahadłowców STS edytuj

Astronauci z Europy latali także wahadłowcami kosmicznymi NASA, głównie jako specjaliści od ładunku w misjach naukowych, takich jak Spacelab. Własne grupy astronautów zorganizowały w szczególności francuska agencja CNES i niemiecka DLR. Następujący astronauci spoza ESA uczestniczyli w różnych misjach wahadłowca (astronauci z korpusu ESA są wymienieni powyżej).

Stacja kosmiczna Mir edytuj

Następujący astronauci polecieli na misje do stacji kosmicznej Mir na mocy porozumień między swoimi państwami a Rosją.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Krzysztof Czart, Europejska Agencja Kosmiczna ogłasza rekrutację astronautów [online], Polska Agencja Prasowa, 13 lutego 2021 [dostęp 2022-11-25] (pol.).
  2. ↑ Stephen Clark: Europe’s new cargo freighter safely docks to space station. Spaceflight Now.
  3. ↑ a b Closing in on new astronauts.
  4. ↑ Astronaut selection 2021-22 FAQs. (ang.).
  5. ↑ ESA presents new generation of astronauts. (ang.).
  6. ↑ Krzysztof Kanawka, ESA ogłasza nową grupę astronautów, Polak wybrany [online], Kosmonauta.net, 23 listopada 2022 [dostęp 2022-11-25] (pol.).
  7. ↑ Sophie Adenot. (ang.).
  8. ↑ Pablo Alvarez Fernandez. (ang.).
  9. ↑ Rosemary Coogan. (ang.).
  10. ↑ Raphaël Liégeois. (ang.).
  11. ↑ Marco Alain Sieber. (ang.).
  12. ↑ John McFall. (ang.).
  13. ↑ Meganne Christian. (ang.).
  14. ↑ Anthea Comellini. (ang.).
  15. ↑ Sara Garcia Alonso. (ang.).
  16. ↑ Andrea Patassa. (ang.).
  17. ↑ Carmen Possnig. (ang.).
  18. ↑ Arnaud Prost. (ang.).
  19. ↑ Amelie Schoenenwald. (ang.).
  20. ↑ Aleš Svoboda. (ang.).
  21. ↑ Sławosz Uznański. (ang.).
  22. ↑ Marcus Wandt. (ang.).
  23. ↑ Nicola Winter. (ang.).
  24. ↑ Positive signs for Europe as ESA goes forward to the Moon.
  25. ↑ European astronauts in new functions.
  26. ↑ European human spaceflight patches.
  27. ↑ The iriss name and logos.
  28. ↑ ESA mission name for astronaut Tim Peake: Principia.
  29. ↑ Thomas Pesquet closer to space with mission name Proxima.
  30. ↑ Third spaceflight for astronaut Paolo Nespoli.
  31. ↑ Introducing Huginn.

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Europejski_Korpus_Astronautów&oldid=69349242”