Euzebiusz Pelc
Euzebiusz Pelc[1], właśc. Ignacy Pelc (ur. 5 czerwca 1871 w Kosinie, zm. 10 października 1942 w KL Auschwitz) – polski franciszkanin konwentualny.
| OFMConv. | |
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Śluby zakonne |
30 grudnia 1894 |
| Prezbiterat |
5 lipca 1896 |
Życiorys edytuj
Urodził się jako Ignacy Pelc 5 czerwca 1871 w Kosinie[2][3][4]. 12 grudnia 1890 wstąpił do zakonu franciszkanów (Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych)[2]. Od tego czasu do 1891 odbywał nowicjat we Lwowie[2]. Następnie, od 1891 do 1896 przebywał w klasztorze w Krakowie i równolegle w tych latach studiował na kierunkach teologii i filozofii w tamtejszym Franciszkańskim Seminarium Duchownym[2]. 30 grudnia 1894 złożył ostatnie śluby zakonne[2]. Przyjął imię zakonne Euzebiusz[2]. 5 lipca 1896 otrzymał sakrament święceń kapłańskich[2].
Od 1896 do 1898 był w klasztorze w Krośnie, od 1898 do 1899 w klasztorze w Horyńcu[2]. Następnie od 1899 do 1901 przebywał w klasztorze w Sanoku, gdzie od 1900 do 1901 pełnił funkcję wikariusza i prokuratora klasztoru[5][6][2]. W latach 1901-1902 ponownie był w Krakowie, a od 1902 do 1903 w klasztorze w Jaśle[2]. W latach 1903-1907 przebywał na misjach w Stanach Zjednoczonych, gdzie od 1903 do 1903 był w klasztorze św. Franciszka w Trenton, od 1904 do 1905 w klasztorze św. Stanisława w Shamokin, a w 1906 był administratorem parafii św. Kazimierza Królewicza w Baltimore[2]. Po powrocie w 1907 przebywał w klasztorze w Łagiewnikach, po czym od tego samego roku objął stanowisko gwardiana klasztoru w Maribo w Danii (tamtejsza placówka misyjna została przekształcona w klasztor prowincji galicyjskiej) i przebywał tam do 1909[7][8][2]. Od 1909 do 1910 był gwardianem klasztoru w Horyńcu, gdzie pełnił też funkcje administratora parafii i dyrektora III Zakonu św. Franciszka[2]. Od 1910 do 1911 przebywał w klasztorze w Krośnie, a od 1911 do 1914 ponownie w klasztorze w Jaśle, gdzie był prokuratorem tegoż[9][2].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości przebywał w Warszawie (około 1919), od 1920 do 1921 w klasztorze w Nieszawie[2]. Od 1921 do 1925 był w klasztorze w Poznaniu, gdzie od 1922 do 1924 sprawował stanowisko gwardiana i rektora kościoła[2]. Od 1920 do 1923 oraz od 1924 do 1927 pełnił funkcję kustosza kustodii warszawskiej[2]. W 1926 przebywał znowu w Krakowie, a od 1926 do 1930 był kustoszem kustodii krakowskiej[2]. W 1929 był w klasztorze w Przemyślu[2]. Od 1931 do 1933 był w klasztorze w Warszawie, gdzie był wikariuszem, od 1932 prefektem klasztoru oraz pełnił obowiązki rekolekcjonisty[2]. Od 1933 był w klasztorze w Łagiewnikach, a w 1934 ponownie był wikariuszem w warszawskim klasztorze[2]. Od 1934 do 1938 był w klasztorze w Gnieźnie[2]. Od 1938 w kolejnych latach przebywał ponownie w klasztorze w Sanoku[2].
Podczas II wojny światowej w trakcie okupacji niemieckiej został tam aresztowany, a przyczyną aresztowania była najprawdopodobniej denuncjacja, której dokonała dziewczyna, wcześniej upomniana przez niego podczas spowiedzi za utrzymywanie kontaktów z Niemcami[2]. Był osadzony w więzieniu w Sanoku od 15 czerwca 1942[4]. Przebywał tam do 18 sierpnia 1942, po czym został przetransportowany do Tarnowa[4]. Następnie został skierowany do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, gdzie zmarł 10 października 1942 na skutek wycieńczenia i głodu[2][3][10].
Upamiętnienie edytuj
Ojciec Euzebiusz Pelc został wymieniony na tablicach pamiątkowych, jednej pod nazwą Franciszkanie umęczeni w czasie wojny 1939–1945 w kościele franciszkanów Krakowie (w krużgankach) oraz na drugiej, pod nazwą Franciszkanie polscy oddali życie za Wiarę i Ojczyznę 1939–1945 w kościele Stygmatów św. Franciszka w Warszawie (w obu przypadkach wymieniony m.in. obok innego franciszkanina zmarłego w Auschwitz, o. Maksymiliana Marii Kolbego)[2][11]. Był jednym z ośmiu polskich zakonników franciszkańskich, którzy ponieśli śmierć w Auschwitz[12].
W 1962 ks. Euzebiusz Pelc został upamiętniony wśród innych osób wymienionych na jednej z tablic Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na obecnym Cmentarzu Centralnym w Sanoku.
Przypisy edytuj
- ↑ W ewidencji kościelnej piśmiennictwa diecezji przemyskiej tożsamość zapisywana w języku łacińskim jako „Eusebius Pelc”.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Ignacy Euzebiusz Pelc. swzygmunt.knc.pl. [dostęp 2021-06-03].
- ↑ a b Informacje o więźniach. Ignaz Pelc. auschwitz.org. [dostęp 2021-06-03]. Informacje o więźniach. Ignacy Pelc. auschwitz.org. [dostęp 2021-06-03].
- ↑ a b c Gefängnis in Sanok. Księga więźniów śledczych 1940-1942 (zespół 134, sygn. 100). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 357 (poz. 965).
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1900. Przemyśl: 1899, s. 262.
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1901. Przemyśl: 1900, s. 262.
- ↑ Albin Koprukowniak: Szkolnictwo polonijne na świecie: zarys syntezy. 1995, s. 249.
- ↑ Edward Olszewski: Emigracja polska w Danii 1893-1993. 1993, s. 89.
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1912. Przemyśl: 1911, s. 308.
- ↑ Kapłani i osoby zakonne – ofiary KL Auschwitz-Birkenau. harmeze.franciszkanie.pl, 2015-10-19. [dostęp 2021-06-03].
- ↑ Tablica upamiętniająca OO. Franciszkanów. sowiniec.com.pl. [dostęp 2021-06-03].
- ↑ Jan Maria Szewek: Franciszkanie na obchodach 75. rocznicy wyzwolenia Auschwitz. franciszkanie.pl, 2020-01-28. [dostęp 2021-06-03].