Ewangeliarz archangielski

Ewangeliarz archangielskipergaminowy manuskrypt z 1092 roku, sporządzony rękoma dwóch kopistów[1]. Zawiera wybór fragmentów czterech Ewangelii w przekładzie na język staro-cerkiewno-słowiański, przeznaczonych na każdy dzień roku. Obecnie przechowywany jest w Rosyjskiej Bibliotece Państwowej w Moskwie.

Karta z Ewangeliarza archangielskiego

Ewangeliarz składa się ze 178 kart. Cechy językowe wskazują, że sporządzony został prawdopodobnie w południowej części Rusi. Jego współczesna historia zaczyna się w 1876 roku, kiedy to został odnaleziony w Archangielsku przez kupca starowiercę S.T. Bolszakowa i przesłany do Moskwy[2]. Pierwsze opisy Ewangeliarza opublikowali archimandryta Amfilochiusz (Описание Евангелия 1092 года, 1877) oraz I.I. Sriezniewski (Древние памятники русского письма и языка X—XIV вв., 1882). Faksymile tekstu wydano w 1912 roku, a w 1997 roku ukazało się opatrzone aparatem naukowym wydanie krytyczne[2]. Charakterystyczne dla manuskryptu są wykonane czerwienią inicjały i winiety[1].

W roku 1997 Ewangeliarz archangielski został wpisany na listę UNESCO Pamięć Świata[3].


Przypisy edytuj

  1. a b Svend Dahl: Dzieje książki. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965, s. 75.
  2. a b С.Г. Шулежкова: Хрестоматия по старославянскому языку. Москва: Флинта, 2012, s. 126-127.
  3. Archangel Gospel of 1092. unesco.org. [dostęp 2013-10-15]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Słownik starożytności słowiańskich. T. 1. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1961.