Excepta mazowieckie

Excepta mazowieckie[a] (z łac. exceptum – wyjątek) – wyjątki zastrzeżone przez szlachtę mazowiecką przyjmującą prawo obowiązujące w Koronie na sejmie toruńskim (19 października – 29 listopada 1576). Ostatecznie zatwierdzone przez króla 10 czerwca 1577 w Malborku.

Akces ten uzgodniono wcześniej, na sejmie koronacyjnym Stefana Batorego w Krakowie (31 marca – 29 maja 1576).

Wyjątki liczyły 46 artykułów. W ostatnim z nich znoszono instytucję zwolnienia kmieci na rękojemstwo[b].


Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Pełna, oryginalna nazwa: Zwyczaie woiewodztwa mazowieckiego z starego statutu, przystawaiąc do prawa koronnego, wyięte y zostawione na seymie walnym toruńskim. ANNO D. 1576.
  2. Encyklopedia staropolska – Rękojemstwo chłopów: W Mazowszu była uchwała ziemska, laudum terrestre, że wolno było kmieciowi na św. Marcin opuścić czyli oddalić się z gruntu, za rękojmią, że opuszczony pan w należytości podług prawa zaspokojonym będzie. Ta wolność chłopów opuszczenia pana, ponieważ była zawisłą od rękojmi, nazywana była rękojemstwem.

Bibliografia edytuj