Fafnir

postać z mitologii skandynawskiej

Fafnir lub Fafner[a][1] – postać mitologii germańskiej/skandynawskiej (wikingów), syn Hreidmara, bratem Otra, Regina, Lyngheida i Lonfnheida[2]. Fafnir był silnym i bezwzględnym mężczyzną, po ojcobójstwie zamienił się w potwora - smoka (wielkiego węża)[3] strasznego, lecz bardzo mądrego zarazem.

Fafnir
smok
Ilustracja
Ilustracja Arthura Rackhama
Inne imiona

Fafner

Występowanie

mitologia germańska
mitologia nordycka

Rodzina
Ojciec

Hreidmar

Rodzeństwo

Otr,
Regin,
Lyngheid,
Lonfnheid

Wygląd edytuj

Fafnir wyglądem zbliżony jest do ogromnego węża. Opis zawarty w Eddzie Poetyckiej określa sposób poruszania się smoka jako czołganie się. W opisie nie wspomina się o skrzydłach czy łapach. Walczący Fafnir jak wąż uderza głową lub pluje jadem[1].

Mitologia edytuj

Fafnir, by posiąść wielki skarb Andwariego, zabił własnego ojca i skazał na wygnanie brata Regina, który upominał się o część majątku[2][4]. Zdobyty skarb zaniósł do swojego legowiska na wrzosowisku Gnitaheid. Tam stopniowo zamienił się w strzegącego skarbu smoka[3][5]. Fafnir bronił skarbu, plując jadem i budząc lęk magicznym hełmem grozy[2].

Fafnira zabił Sigurd namówiony do tego przez brata Fafnira - Regina. Sigurd zranił smoka Gramem schowany w wykopanym przez siebie dole na drodze do wodopoju. Krew, która spłynęła ze zranionego smoka na człowieka, sprawiła, że stał się on odporny na wszelkie ciosy[2].

Smok w ramach uznania dla zwycięzcy zapytał go o imię. Sigurd z początku go okłamał, ale potwór nie dał się oszukać i w końcu udało mu się poznać jego prawdziwe imię. Przed śmiercią zwycięzca i pokonany długo rozmawiali na tematy filozoficzne. Fafnir odpowiedział Sigurdowi na kilka pytań spraw ostatecznych. Domyśliwszy się, kto stał za zleceniem zabójstwa, ostrzegł bohatera przed swoim bratem i przeklętym skarbem[2].

Następnie Regin napił się krwi Fafnira, wyciął mu serce i kazał Sigurdowi je upiec. Wojownik spełnił polecenie, lecz przypadkowo sparzył się pieczenią w palec i włożył go do ust. Od tej chwili zaczął rozumieć mowę ptaków. Usłyszał, jak sikorki rozmawiają o podstępie Regina, chcącego go zabić i zagarnąć skarb, więc uprzedził zdrajcę, zabijając go Gramem. Zjadł serce Fafnira i wypił krew obu smoczych braci, a następnie znalazł legowisko i zabrał cały przeklęty skarb[2].

Motywy w kulturze edytuj

Literatura edytuj

  • Postać smoka Fafnira występuje także w książce Dzienny Patrol autorstwa Siergieja Łukjanienki oraz Władimira Wasiljewa[6].
  • Fafnir jest też smokiem z powieści Alicja i Ciemny las Jacka Piekary[7].
  • Fafnir występuje w komiksie Smerfy i smok z jeziora[8]
  • Imię Fafnir nosi smoczy szczeniak Kaczora Donalda w komiksie Magią i Mieczem, seria MegaGiga tom 11, rok. 2008.
  • Fafnir pojawia się w mandze Kobayashi-san Chi no Maid Dragon, jako znajomy głównych bohaterek.
  • Fafnir pojawia się w „The Book Eating Magician” jako czwarta forma grymuaru Laevateinn.
  • Fafnir stanowi inspirację dla postaci Smauga w Hobbicie i Glaurunga w Dzieciach Hurina, napisanych przez J.R.R. Tolkiena[9].

Film edytuj

  • Jako mecha Fafner pojawia się w anime Soukyuu no Fafner.
  • Fafnir pojawia się w anime High School DxD, jako były król smoków.
  • Fafnir jest jednym ze smoków w anime Kobayashi-san Chi no Maid Dragon.
  • Fafnir pojawia się w anime Juuou Mujin no Fafnir.
  • W anime Fate/Apocrypha Homunkulus Sieg prosi Świętego Grala by zamienić się w Smoka Fafnira

Gry komputerowe edytuj

  • Fafnir pojawia się jako boss w grze Magicka. W 2. poziomie gry znajduje się miecz Gram, który zabija smoka jednym ciosem.
  • W grze wideo MOBA SMITE Fafnir występuje jako bohater typu Strażnik.
  • Smok pojawia się też w grze God of War; przez olbrzyma Mimira niesłusznie uznany za jednego z synów Iwaldiego.
  • Smok Kalameet - jeden z bossów z gry Dark Souls znacząco przypomina Fafnira z wyglądu oraz podsiada w swym Lore wiele podobieństw jak np.: obłożenie klątwą.

Zobacz też edytuj

Wykaz literatury uzupełniającej: Fafnir.

Uwagi edytuj

  1. Formę "Fafner" wprowadził Richard Wagner w swoim cyklu operowym Pierścień Nibelunga.

Przypisy edytuj

  1. a b Fafnir, [w:] Jarosław Musiał, Bestiariusz germański : potwory, olbrzymy i święte zwierzęta, Gdańsk: Wydawnictwo Maszoperia Literacka, 2012, s. 44-45, ISBN 978-83-62129-08-9, OCLC 823753576 [dostęp 2021-06-19].
  2. a b c d e f Fafnir, [w:] Andrzej Maria Kempiński, Ilustrowany leksykon mitologii wikingów, wyd. 2, Poznań: Wydawnictwo KURPISZ, 2009, s. 62, ISBN 978-83-7524-944-6, OCLC 316588683 [dostęp 2021-06-19].
  3. a b Opowieść dwudziesta pierwsza. O tym jak Sigurd dowiedział się o skarbie, [w:] Instytut Wydawniczy Erica, Herosi mitów germańskich : Sigurd Pogromca Smoka i inni Wölsungowie. T. 1, Warszawa: Instytut Wydawniczy Erica, 2015, ISBN 978-83-64185-93-9, OCLC 932198448 [dostęp 2021-06-19].
  4. a b Fafnir, [w:] Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury, wyd. 1, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, s. 270, ISBN 83-06-00861-8, OCLC 18253136 [dostęp 2021-06-19].
  5. Fafnir, [w:] Roy Willis, Andrzej Sobol-Jurczykowski, Słownik mitów, Warszawa: Wydaw. RM, 2001, s. 66, ISBN 83-7243-120-5, OCLC 749656114 [dostęp 2021-06-19].
  6. Wirtualna Polska Media S.A, Utrzymywanie równowagi, czyli zgoda na zło [online], ksiazki.wp.pl, 26 kwietnia 2010 [dostęp 2021-06-19] (pol.).
  7. A moje serce trzepotało jak skrzydła konającego ptaka... [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-06-19].
  8. O Fafnirze, przyjacielu z dawnych lat – recenzja komiksu "Smerfy i smok z jeziora" [online], ostatniatawerna.pl, 23 grudnia 2020 [dostęp 2021-06-19] (pol.).
  9. J.R.R. Tolkien: Listy. s. 223 (list nr 122).