Fasty
Fasty – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Dobrzyniewo Duże[5][6]. Leży na północny zachód od Białegostoku, nad rzeką Białą i Supraślą.
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
148 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
85 |
| Kod pocztowy |
15-694[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BIA |
| SIMC |
0027134[5] |
Położenie na mapie gminy Dobrzyniewo Duże  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu białostockiego  | |
 53°10′16″N 23°03′12″E/53,171111 23,053333[1]
| |
W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Fasty, po jej zniesieniu w gromadzie Dobrzyniewo Kościelne. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa białostockiego.
Historia edytuj
Pierwsza wzmianka o grodzie Chwosty (założonym przez rodzinę Chwastów) pojawiła się w XVI wieku.
5 października 1827 miał miejsce deszcz meteorytów. Meteoryt nazwano Białystok. Z tego wydarzenia zachowało się zaledwie kilka okruchów o łącznej masie około 4 g znajdujących się obecnie w Muzeum Ziemi w Warszawie. Białystok jest meteorytem kamiennym należącym do typu achondrytów howardytów.
Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku, wieś Fasty liczyła 61 domostw i 327 mieszkańców. Większość mieszkańców w liczbie 211 zadeklarowało wyznanie prawosławne, zaś pozostałe 116 zgłosiło wyznanie rzymskokatolickie. Ponadto większość mieszkańców w liczbie 279 podało polską przynależność narodową, natomiast pozostałych 48 zadeklarowało białoruską przynależność narodową. W owym czasie miejscowość znajdowała się w gminie Białostoczek w powiecie białostockim[7].
W latach 50. XX w. w Fastach powstały Białostockie Zakłady Przemysłu Bawełnianego Fasty, które w szczytowym okresie swego rozwoju zatrudniały do 7 tysięcy pracowników. Był to największy zakład pracy w regionie[8].
Komunikacja edytuj
W miejscowości znajduje się przystanek kolejowy na linii nr 38 (Białystok – Bartoszyce). Wieś jest też obsługiwana przez komunikację autobusową - linie 400 i 406, których organizatorem jest Urząd Gminy Dobrzyniewo Duże, a także 7 należącą do sieci Białostockiej Komunikacji Miejskiej.
Sport edytuj
W Fastach znajdują się dwie drużyny piłkarskie, obecnie grające w lidze gminnej Dobrzyniewo Duże: „Fasty I” oraz „Fasty II”. Obie ekipy mecze swoje rozgrywają na boisku (przy Szkole Podstawowej) w Fastach.
Religia edytuj
Na terenie Fast działalność duszpasterską prowadzą:
Obiekty zabytkowe edytuj
Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa:[9]
- prawosławna cerkiew cmentarna pod wezwaniem św. Michała Archanioła, drewniana, 1893-1895, nr rej.: A-70 z 18.12.2003
- cmentarz prawosławny, poł. XIX, nr rej. jw.
- prawosławna cerkiew parafialna pw. Podwyższenia Krzyża, 1875, nr rej.: 462 z 20.08.1979, 538 (537) z 14.09.1983
- cmentarz cerkiewny, nr rej.: jw.
- ogrodzenie mur./met., nr rej.: jw.
Inne obiekty edytuj
- rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Franciszka z Asyżu
- Giełda Rolno-Spożywcza "Fasty" sp. z o.o.
- przystanek kolejowy Fasty
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 29783
- ↑ [ Portal polskawliczbach.pl] [dostęp 2020-03-24]
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 246 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 19 (10).
- ↑ Fasty zgasły. „Gazeta Wyborcza”.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. podlaskie. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 6. [dostęp 2012-10-28].
Linki zewnętrzne edytuj
- Chwasty, ''Fasty'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 374.
- Fasty, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 474.