Filip Koburg-Koháry
Ferdynand Filip Maria August Rafał Koburg-Koháry, niem. Ferdinand Philipp Maria August Rafael von Sachsen-Coburg und Gotha-Koháry (ur. 28 marca 1844 w Paryżu, zm. 3 lipca 1921 w Coburgu) – niemiecki arystokrata, 1881–1921 tytularny książę Koháry, członek katolickiej linii dynastii koburskiej, numizmatyk.
| Ferdynand Filip Maria August Rafał | |
| Ferdinand Philipp Maria August Rafael von Sachsen-Coburg und Gotha-Koháry | |
 1875 | |
| |
| Książę saski na Koburgu i Koháry | |
| Dynastia | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci | |
| Rodzeństwo |
Ludwik August, Klotylda Maria, Maria Amelia, Ferdynand Maksymilian |
| Odznaczenia | |
              
| |
Życiorys edytuj
Przyszedł na świat w paryskim pałacu Tuileries jako pierworodny syn Augusta Koburga-Koháryego (1818–1881), księcia Koháry i jego żony Klementyny Orleańskiej (1817–1907), królewny Francuzów. Miał czworo młodszego rodzeństwa, siostry: Klotyldę Marię (1846–1927) i Marię Amelię (1848–1894), oraz braci: Ludwika Augusta (1845–1907) i Ferdynanda Maksymiliana (1861–1948), przyszłego cara Bułgarów[1]. W 1859–1863 uczęszczał do Gimnazjum Teresianum w Wiedniu. Następnie był słuchaczem austro-węgierskiej szkoły kadetów[2]. W 1865–1870 studiował w Terezjańskiej Akademii Wojskowej, z której ukończeniem otrzymał awans na stopień majora i przydział do armii. W czasie studiów nawiązał przyjaźń z Rudolfem Habsburgiem-Lotaryńskim, następcą tronu Austro-Węgier, którego stał się powiernikiem. Przyjaźń ta okazała się dozgonna i wymownie podkreślona, kiedy to właśnie Filip Koburg-Koháry wraz z kamerdynerem Johannem Loschekem odnalazł martwych Rudolfa i jego kochankę Marię Vetsera w pałacu myśliwskim w Mayerling[3].
4 lutego 1875 w Brukseli Filip poślubił swoją kuzynkę Ludwikę (1858–1924), królewnę Belgów, córkę Leopolda II i Marii Henryki Habsburżanki. W 1896 małżeństwo uległo rozpadowi, kiedy to Ludwika odeszła od męża i związała się ze swoim wieloletnim kochankiem, Gézą Mataciciem-Kegleviciem (1867–1923). W 1898 Filip Koburg-Koháry uzyskał wyłączne prawa rodzicielskie nad dwójką dzieci, pochodzącymi z małżeństwa. W tym samym roku na wyraźne polecenie cesarza Franciszka Józefa I, Filip Koburg-Koháry stoczył pojedynek ze swoim rywalem, z którego obaj wyszli bez większych ran. 15 stycznia 1906 związek uległ rozwodowi. Małżeństwo Ludwiki i Filipa spłodziło dwoje dzieci:
- Leopold Klemens (1878–1916)
- Dorota Maria (1881–1967) ⚭ Ernest Günter Oldenburg (1863–1921), tytularny książę Szlezwiku-Holsztynu.
Po rozwodzie Filip Koburg-Koháry przeniósł się wraz z dziećmi do pałacu Bürglaß w Coburgu, gdzie zmarł w 1921. Został pochowany w kościele św. Augustyna. Spadkobiercą majątku i tytułu książęcego został jego bratanek Piotr August (1866–1934).
Numizmatyka edytuj
Filip Koburg–Koháry żywo interesował się historią pieniądza. Posiadał pokaźne zbiory numizmatyczne, obejmujące monety z wielu krajów Europy, głównie Saksonii i krajów rządzonych przez różne gałęzie dynastii Wettynów. Obok nich dużą część zbiorów zajmowały monety pochodzące z Bliskiego Wschodu, Chin, Japonii i krajów Azji Środkowej. W 1875 został członkiem honorowym Belgijskiego Towarzystwa Numizmatycznego. Od tej pory regularnie publikował w organie prasowym towarzystwa. Zbiory numizmatyczne Filipa Koburga-Koháry’ego zostały rozproszone po jego śmierci. Znaczna ich część została zlicytowana na aukcji we Frankfurcie nad Menem w 1928. Eksponaty pochodzące z jego kolekcji sukcesywnie trafiają do zbiorów publicznych, jednak nadal trwają prace katalogowe nad jej zasobem[4].
Odznaczenia edytuj
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Ernestyńskiego (luty 1862)
Kawaler Orderu Leopolda na Wielkiej Wstędze z Mieczami (16 czerwca 1874)
Kawaler Orderu Złotego Runa (1881)
Kawaler Orderu św. Huberta (1882)
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Ludwika (27 kwietnia 1882)
Kawaler Orderu Orła Czerwonego, I kl. (22 marca 1883)
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Karola III (10 stycznia 1884)
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Łaźni (3 sierpnia 1885)- Kawaler Orderu Korony Rucianej (1891)
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu św. Karola (21 marca 1905)- Kawaler Krzyża Wielkiego Królewskiego Orderu Wiktoriańskiego (9 listopada 1906)
Kawaler Orderu Orła Czarnego (1914)
Kawaler Orderu śś. Cyryla i Metodego (1921)
Baliw Krzyża Wielkiego Orderu Honoru i Dewocji w Posłuszeństwie (1921)
Kawaler Orderu Wieży i Miecza
Genealogia edytuj
| Prapradziadkowie | ks. Saksonii-Koburg-Saalfeld
(1724–1800) ∞1749 Zofia z Brunszwiku-Wolfenbüttel (1724–1782) |
hr. Reuss-Ebersdorf
(1724–1779) ∞1754 (1727–1796) |
Ignác József Koháry
(1726–1777) ∞ok. 1750–1760 Maria Gabriella Cavriani (1736–1803) |
Jiří Kristián Waldstein-Wartenberg
(1743-1791) ∞1765 Elisabeth von Ulfeldt (1747–1791) |
Ludwik Filip Orleański Gruby
(1725–1785) ∞1743 (1726–1759) |
Ludwik Jan Burbon
(1725–1793) ∞1744 (1726–1754) |
kr. Hiszpanii, Neapolu i Sycylii
(1716–1788) ∞1738 (1724–1760) |
ces. rzymsko-niemiecki
(1708–1765) ∞1736 kr. Czech i Węgier, aks. Austrii (1717-1780) |
| Pradziadkowie | ks. Saksonii-Koburga-Saalfeld
(1750–1806) ∞1777 (1757–1831) |
Ferenc József Koháry
(1767–1826) ∞1792 Maria Antonia Waldstein-Wartenberg (1771–1854) |
Ludwik Filip Orleański Równy
(1747-1743) ∞1769 (1753-1821) |
kr. Obojga Sycylii
(1751-1825) ∞1768 Maria Karolina Habsburg-Lotaryńska (1752–1814) | ||||
| Dziadkowie | Ferdynand Jerzy Koburg
(1785–1851) ∞1815 (1797–1862) |
kr. Francuzów
(1773–1850) ∞1809 Maria Amelia Burbon-Sycylijska (1782–1866) | ||||||
| Rodzice | August Wiktor Koburg-Koháry
(1818–1881) ∞1843 (1817–1907) | |||||||
| Filip Koburg-Koháry (1844–1921) | ||||||||
Przypisy edytuj
- ↑ Böttcher 2019 ↓, s. 15.
- ↑ Böttcher 2019 ↓, s. 21–23.
- ↑ Margot Judtmann, Mayerling ohne Mythos : ein Tatsachenbericht, Wien: „Kremayr & Scheriau” Verlag, 1982, s. 35, ISBN 978-3-218-00364-3 (niem.).
- ↑ Böttcher 2019 ↓, s. 347.
Bibliografia edytuj
- Hans-Joachim Böttcher: Ferdinand von Sachsen-Coburg und Gotha 1861–1948 : Ein Kosmopolit auf dem bulgarischen Thron. Berlin: Osteuropazentrum Verlag, 2019. ISBN 978-3-89998-296-1. (niem.).
- Winter, Otto Friedrich: Sachsen-Coburg und Gotha, Ferdinand Philipp Prinz von. [W:] Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950.Bd 10: Red. Koch, B. Wien: ÖAW, 1988: s. 371. ISBN 3-7001-1483-4.