Final girl

termin filmoznawczy

Final girl (pol. „finałowa dziewczyna”) – termin z dziedziny filmoznawstwa, topos określający postać płci żeńskiej ocalałą w horrorze (najczęściej slasherze). Jest to postać kobiety lub nastoletniej dziewczyny, której udaje się ujść z życiem z konfrontacji z zagrażającym jej niebezpieczeństwem, najczęściej zabójcą. Nie istnieje spolszczony odpowiednik pojęcia w formie spopularyzowanej.

Termin wprowadzony przez profesor teorii filmowej Carol J. Clover w książce Mężczyźni, kobiety i piły mechaniczne: Płeć w nowoczesnym horrorze (Men, Women and Chain Saws: Gender in the Modern Horror Film), powtarzający się w takich popularnych horrorach jak: Krzyk (Scream), Teksańska masakra piłą mechaniczną (The Texas Chain Saw Massacre) czy Obcy – ósmy pasażer Nostromo (Alien).

Postać „final girl” zasadniczo jest inteligentna, seksualnie nieprzystępna lub najczęściej jest po prostu dziewicą. W przeciwieństwie do swoich rówieśników przedstawionych w filmie, unika alkoholu, narkotyków i innych używek. Czasami posiada uniwersalne płciowo, podobne do męskiego, imię (np. Chris HigginsPiątek, trzynastego III, Sidney Prescott – Krzyk). Nabiera cech stereotypowo męskich, jak odwaga, siła czy wręcz agresja w pojedynku z zagrożeniem, którym najczęściej jest psychopatyczny morderca.

Genezę postaci „final girl” przedstawiono m.in. w filmie paradokumentalnym Behind the Mask: The Rise of Leslie Vernon (2006), w którym motyw ten był jednym z głównych wątków fabuły, intensywnie przedyskutowanym. Określono go jako „survivor girl” (z ang. survivorocalały).

Przykłady postaci final girl w popkulturze edytuj

Postać Film Aktorka
Kirsty Cotton Hellraiser: Wysłannik piekieł (Hellraiser) Ashley Laurence
Laurie Strode seria Halloween Jamie Lee Curtis
Sally Hardesty Teksańska masakra piłą mechaniczną (The Texas Chain Saw Massacre, 1974) Marilyn Burns
Ellen Ripley Obcy – ósmy pasażer Nostromo (Alien) i jego sequele Sigourney Weaver
Sidney Prescott Krzyk (Scream) i jego sequele Neve Campbell
Gale Weathers Krzyk (Scream) i jego sequele Courteney Cox
Alice Hardy Piątek, trzynastego (Friday the 13th) Adrienne King
Nancy Thompson Koszmar z ulicy Wiązów (A Nightmare on Elm Street) Heather Langenkamp
Julie James Koszmar minionego lata (I Know What You Did Last Summer) i Koszmar następnego lata (I Still Know What You Did Last Summer) Jennifer Love Hewitt
Karen Davis The Grudge – Klątwa (The Grudge) Sarah Michelle Gellar
Natalie Simon Ulice strachu (Urban Legend) Alicia Witt
Carly Jones Dom woskowych ciał (House of Wax) Elisha Cuthbert
Erin Hardesty Teksańska masakra piłą mechaniczną (The Texas Chainsaw Massacre, 2003) Jessica Biel
Sienna Shaw Terrifier 2. Masakra w Święta Lauren LaVera
Brooke Thompson American Horror Story: 1984 Emma Roberts
Maxine Minx X Mia Goth

Linki zewnętrzne edytuj