Flara (pirotechnika)

Flara (także: raca, rakieta sygnalizacyjna,) – przyrząd pirotechniczny służący do sygnalizacji, bazujący na reakcji egzotermicznej. Flary są często zaopatrywane w silnik rakietowy, dzięki którym mogą one wzlatywać wysoko w niebo. Pociski te mogą być odpalane zarówno z ziemi, jak i ze specjalnych rakietnic, zwanych też pistoletami sygnałowymi. Wynalazcą flar jest Amerykanka Martha Coston.

Flara – paląca się na czerwono – międzynarodowy sygnał wzywania pomocy na morzuMPZZM[1] – zał. IV, pkt. (i)

Zastosowanie edytuj

Flary są stosowane w:

  • w żegludze – flara (trzymane w ręku), rakiety, rakiety i flary spadochronowe palące się na czerwono są sygnałem wzywania pomocy na morzu, ponadto „Używanie lub pokazywanie któregokolwiek z powyższych sygnałów w innym celu niż dla wskazania niebezpieczeństwa i potrzeby pomocy oraz używanie innych sygnałów, które można byłoby pomylić z którymkolwiek z powyższych sygnałów, jest zabronione”.[2] zgodnie z MPZZM[1] – (ang. COLREGS[3]) – załącznik IV, pkt. 1. (c) i (i) oraz 2.
  • ratownictwie – do ostrzegania, zwracania uwagi na siebie, oświetlania terenu akcji
  • sygnały alarmowe i ratunkowe – flary mogą być wykorzystywane do sygnalizowania alarmów, wypadków, zagrożeń lub potrzeby pomocy. W takich sytuacjach intensywne światło flary przyciąga uwagę osób w pobliżu, informując o istniejącym zagrożeniu lub potrzebie wsparcia.
  • Trening i symulacje – flary są używane podczas treningów ratowniczych, ćwiczeń wojskowych lub symulacji sytuacji kryzysowych, aby przygotować personel do działania w warunkach rzeczywistych.[4]
  • siłach zbrojnych – do koordynacji działań – np. jako sygnał do rozpoczęcia natarcia oraz do oświetlania terenu, oślepiania przeciwnika.
  • przez kibiców w trakcie meczów
  • jako jeden z elementów pokazów sztucznych ogni
  • w lotnictwie wojskowym jako środek przeciwdziałania pociskom naprowadzanym na podczerwień (termicznie)[potrzebny przypis]

Często dodatkowymi składnikami mieszanin pirotechnicznych wykorzystywanych we flarach są substancje barwiące płomień (np. sole baru, strontu), oraz obniżające temperaturę reakcji, a więc pośrednio przedłużające czas palenia się flary.

Skład chemiczny flar edytuj

Skład chemiczny flar sygnalizacyjnych różni się od flar oświetlających głównie ze względu na ich przeznaczenie do generowania jednoznacznych kolorów. Flary sygnalizacyjne wykorzystują magnez z strontem, aby uzyskać pożądane efekty świetlne. Dokładne proporcje i kombinacje tych składników mają istotny wpływ na charakterystyki flary, w tym intensywność światła, kolor, nasycenie i czas trwania. Optymalny skład zależy od konkretnego zastosowania flary.[4]

Główne składniki flar sygnalizacyjnych to:

  • Magnez (Mg): Pełni rolę głównego paliwa, spalając się w obecności tlenu i generując intensywne światło.
  • Bar (Ba): Dodatek baru może mieć wpływ na barwę płomienia, co przekłada się na ostateczny kolor wyemitowanego światła.
  • Stront (Sr): Dodatek strontu, połączony z odpowiednim paliwem pomocniczym, umożliwia uzyskanie intensywnego czerwonego światła. Wykorzystanie strontu w połączeniu z magnezem jest kluczowym czynnikiem, który znacząco poprawia wydajność flar sygnalizacyjnych, zwłaszcza przy użyciu dodatkowego paliwa pomocniczego. Te składniki wspólnie zapewniają lepsze rezultaty pod względem intensywności światła i koloru, co przekłada się na bardziej efektywne.[5]
  • Paliwo pomocnicze: Dodatkowe paliwo wspomaga spalanie magnezu i generuje dodatkowy gaz, co rozszerza płomień, zwiększając wydajność flary. Chlorki i guma chlorowana: Te składniki wzmacniają efekty świetlne i kontrolują tempo spalania.
  • Pigmenty barwnikowe: Decydują o ostatecznej barwie emitowanego światła, obejmując kolory takie jak czerwony, biały, żółty i zielony, stosowane w celach sygnalizacyjnych. Łączniki i substancje spoiwne: Dodaje się je, aby utrzymać stabilną formę flary i zapewnić efektywną współpracę składników.[5]

Przypisy edytuj

  1. a b IMO: Konwencja w sprawie Międzynarodowych Przepisów o Zapobieganiu Zderzeniom na Morzu z 1972 roku. [dostęp 2009-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 października 2008)]. (pol.).
  2. za: międzynarodowe sygnały wzywania pomocy na morzu
  3. IMO: COLREGS. [dostęp 2009-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 października 2009)]. (ang.).
  4. a b Czym są flary? Najważniejsze informacje o składzie i właściwościach, Czym są flary? Najważniejsze informacje o składzie i właściwościach [online], hurtownia-fajerwerki.pl, 26 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-27] (pol.).
  5. a b Ernst-Christian Koch, High explosives, propellants, pyrotechnics, Berlin Boston: De Gruyter, 2021, ISBN 978-3-11-066052-4 [dostęp 2024-01-27] (ang.).