Foka plamista

Foka plamista
	Phoca largha
	Pallas, 1811
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Podrząd	psokształtne
Infrarząd	Arctoidea
Parvordo	płetwonogie
Rodzina	fokowate
Rodzaj	foka
Gatunek	foka plamista
Synonimy
	Phoca tigrina Lesson, 1827; Phoca Chorisii Lesson, 1828; Phoca ochotensis J.A. Allen, 1902; Phoca ochotensis macrodens J.A. Allen, 1902; Phoca vitulina largha natio pallasii Naumov & Smirnov, 1936; Phoca petersi Mohr, 1941;
	Phoca tigrina Lesson, 1827; Phoca Chorisii Lesson, 1828; Phoca ochotensis J.A. Allen, 1902; Phoca ochotensis macrodens J.A. Allen, 1902; Phoca vitulina largha natio pallasii Naumov & Smirnov, 1936; Phoca petersi Mohr, 1941;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; znany zasięg tereny lęgowe
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Foka plamista^[10], foka pstra (Phoca largha) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny fokowatych (Phocidae).

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1811 roku niemiecki przyrodnik Peter Simon Pallas nadając mu nazwę Phoca largha^[2]. Holotyp pochodził ze wschodniego wybrzeże Kamczatki, w Rosji^[11].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[12].

Etymologia edytuj

Phoca: gr. φωκη phōkē „foka”^[13].
largha: rodzima, tunguska nazwa larga dla foki plamistej^[2].

Zasięg występowania edytuj

Foka plamista występuje w północnym Oceanie Spokojnym, od Morza Żółtego i Zatoki Pohaj w północnej Chińskiej Republice Ludowej na północ przez Morze Japońskie, Morze Ochockie, Morze Beringa i Morze Czukockie do zachodniego Morza Beauforta i Alaski^[12].

Morfologia edytuj

Długość ciała samic 151–169 cm, samców 161–176 cm; masa ciała samic 65–115 kg, samców 85–110 kg^[14]. Noworodki osiągają długość 77–92 cm i ciężar 7–12 kg^[14]. Młode rodzą się z gęstą białą sierścią, która znika między 2-4 tygodniem. Foki plamiste nie mają ucha zewnętrznego. Mają opływowy kształt oraz dużą warstwę tłuszczu^[15].

Rozród edytuj

Rozmnażają się raz w roku. Sezon godowy trwa od stycznia do maja. Ciąża zwykle trwa od 7 do 12 miesięcy, a w jednym miocie rodzi się jedno młode. Młode są karmione mlekiem matki do 4 tygodni po urodzeniu^[15]. Samice osiągają dojrzałość płciową w 3-4 roku życia, samce w 4-5.

Styl życia edytuj

Są bardzo płochliwe. Żywią się rybami, głownie śledziami, dorszami oraz mintajami. Czasami żywią się także skorupiakami oraz mięczakami. Foka plamista żyje do 35 lat^[15].

Przypisy edytuj

↑ Phoca largha, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c P.S. Pallas: Zoographia Rosso-Asiatica: sistens omnium animalium in extenso Imperio Rossico, et adjacentibus maribus observatorum recensionem, domicilia, mores et descriptiones, anatomen atque icones plurimorum. T. 1. Petropoli: Ex Officina caes. Academiae Scientiarum, 1811, s. 113. (łac.).
↑ R.-P. Lesson: Manuel de mammalogie, ou histoire naturelle des mammiferes. Paris: J. B. Bailliere, 1827, s. 206. (ang.).
↑ R.-P. Lesson: Phoque. Phoca. Mam. W: J. Bory de Saint-Vincent: Dictionnaire classique d’histoire naturelle. T. 13. Paris: Rey et Gravier, Libraries-Editeurs, Auai des Augustins, n° 55; Baudouin Frèrer, Libraries-Editeurs, Imprimeurs de la société D'Histoire Naturelle, Rue de Vaugirard, n° 36, 1828, s. 417. (fr.).
↑ Allen 1902 ↓, s. 480.
↑ Allen 1902 ↓, s. 483.
↑ С.П. Наумов & Н.А.С.П.Н.& Н.А. Смирнов, Материалы по систематике и географическому распространению Phocidae северной части Тихого океана, [w:] Морские млекопитающие Дальнего Востока, „Труды ВНИРО”, 3, 1936, s. 177 (ros. • ang.).
↑ E. Mohr. Ein neuer westpazifischer Seehund. „Zoologischer Anzeiger”. 133, s. 58, 1941. (niem.).
↑ P.P. Boveng P.P., Phoca largha, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-19] (ang.).
↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 154. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Phoca largha. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-08-19].
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 446. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 532, 1904. (ang.).
↑ ^a ^b B. Stewart: Family Phocidae (Earless Seals). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 181–182. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
↑ ^a ^b ^c LaraL. Johnson LaraL., Phoca largha (spotted seal) [online], Animal Diversity Web [dostęp 2024-04-12] (ang.).

Bibliografia edytuj

J.A. Allen. The hair seals (family Phocidae) of the North Pacific Ocean and Bering Sea. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 16 (34), s. 459–499, 1902. (ang.).

[itis-1] Phoca largha, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[pspal-2] P.S. Pallas: Zoographia Rosso-Asiatica: sistens omnium animalium in extenso Imperio Rossico, et adjacentibus maribus observatorum recensionem, domicilia, mores et descriptiones, anatomen atque icones plurimorum. T. 1. Petropoli: Ex Officina caes. Academiae Scientiarum, 1811, s. 113. (łac.).

[les1827-3] R.-P. Lesson: Manuel de mammalogie, ou histoire naturelle des mammiferes. Paris: J. B. Bailliere, 1827, s. 206. (ang.).

[les1828-4] R.-P. Lesson: Phoque. Phoca. Mam. W: J. Bory de Saint-Vincent: Dictionnaire classique d’histoire naturelle. T. 13. Paris: Rey et Gravier, Libraries-Editeurs, Auai des Augustins, n° 55; Baudouin Frèrer, Libraries-Editeurs, Imprimeurs de la société D'Histoire Naturelle, Rue de Vaugirard, n° 36, 1828, s. 417. (fr.).

[CITEREFAllen1902480-5] Allen 1902 ↓, s. 480.

[CITEREFAllen1902483-6] Allen 1902 ↓, s. 483.

[nau&smi-7] С.П. Наумов & Н.А.С.П.Н.& Н.А. Смирнов, Материалы по систематике и географическому распространению Phocidae северной части Тихого океана, [w:] Морские млекопитающие Дальнего Востока, „Труды ВНИРО”, 3, 1936, s. 177 (ros. • ang.).

[mohr-8] E. Mohr. Ein neuer westpazifischer Seehund. „Zoologischer Anzeiger”. 133, s. 58, 1941. (niem.).

[iucn-9] P.P. Boveng P.P., Phoca largha, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-19] (ang.).

[miiz-10] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 154. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[msw-11] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Phoca largha. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-08-19].

[icmw-12] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 446. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[tspal-13] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 532, 1904. (ang.).

[hmw-14] B. Stewart: Family Phocidae (Earless Seals). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 181–182. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).

[:0-15] LaraL. Johnson LaraL., Phoca largha (spotted seal) [online], Animal Diversity Web [dostęp 2024-04-12] (ang.).

[10]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]