Fort W Twierdzy Warszawa

Fort W, także fort Wola[1] – nieistniejący fort pierścienia wewnętrznego Twierdzy Warszawa, wybudowany w latach osiemdziesiątych XIX wieku. Znajdował się w obecnej dzielnicy Wola w Warszawie.

Dawne centrum handlowe Fort Wola na esplanadzie fortu, w głębi budynek biurowy PZL Wola na skraju dawnego fortu (2008)

Opis edytuj

Fort W był typowym umocnieniem ceglano-ziemnym o narysie regularnego pięciokąta z dwoma czołami. W latach dziewięćdziesiątych XIX wieku, w ramach modernizacji twierdzy, został przeznaczony na cele magazynowe. W ramach likwidacji twierdzy po 1909 roku fort został częściowo rozebrany. Dalsza destrukcja fortu nastąpiła w 1916 roku, kiedy to niemieckie władze okupacyjne zezwoliły na jego na rozbiórkę (cegłę z rozbiórki wykorzystano m.in. do budowy muru pobliskiego cmentarza Wolskiego).

W okresie międzywojennym znajdowały się tam koszary 3 Batalionu Pancernego oraz oficerska i podoficerska szkoła wojsk samochodowych.

Według źródeł, w 1945 istniały już tylko niewyraźne ślady w terenie (m.in. resztki fosy). Ostatecznie na początku lat 50. XX wieku teren fortu został przeznaczony pod budowę Zakładów Mechanicznych „Wola". W 1997 roku uznano, że fort uległ całkowitemu zniszczeniu[1].

Teren pomiędzy ul. Człuchowską a północno-zachodnim. skrajem cmentarza Wolskiego to miejsce, gdzie znajdował się fort, natomiast centrum handlowe Fort Wola mimo swej nazwy znajduje się dalej, w kierunku południowym przy ul. Połczyńskiej na esplanadzie fortu. Miejsce to upamiętnia także nazwa ulicy: Fort Wola.

Przypisy edytuj

  1. a b Jarosław Zieliński: Aneks. Forty warszawskie − stan zachowania. Wizja lokalna przeprowadzona w dn. 21 i 24 października 1997 r., [w:] Śladami nazw miejskich Warszawy. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2012, s. 277. ISBN 978-83-62189-21-2.

Bibliografia edytuj