Forum Boarium
Forum Boarium (Woli Rynek) – najstarsze forum w Rzymie, plac targowy nad rzeką Tyber, pomiędzy wzgórzami Kapitol, Palatyn i Awentyn, w pobliżu Circus Maximus.
_ForumBarium.jpg)
Zostało wybrukowane już VI w. p.n.e.[1] Handlowano na nim przede wszystkim bydłem (skąd pochodzi nazwa), a także rybami. Obok położone było Forum Holitorium (Rynek Warzywny), gdzie (jak nazwa wskazuje) sprzedawano warzywa. Oprócz intensywnej działalności handlowej, Forum Boarium pełniło także rolę jednego z głównych portów rzymskich. Na placach tych pobudowano świątynię Portunusa (błędnie nazywaną Fortuny Virilis) i świątynię Herkulesa (niegdyś uważaną na świątynię Westy), Łuk Janusa, a także kilka innych budowli kultowych. W 264 p.n.e. na tym terenie odbyła się pierwsza walka gladiatorów, jaka miała miejsce w Rzymie. Znajdował się tam też ołtarz Ara Maxima Herculi, na którym składano coroczne ofiary z byka. Tradycję tę zakończył dopiero Konstantyn. Przy Forum Boarium powstały także pierwsze rzymskie mosty.
Zabytki edytuj
Świątynia Herkulesa Victora (albo Olivariusa) – poświęcona opiekunowi handlarzy oliwek i oliwy, mylnie nazywana świątynią Westy. Powstała ok. 140-120 r. p.n.e. i jest tzw. peripterosem okrągłym[2] o średnicy 17 m, posadowiona na niskim podium, otoczona 20 kolumnami korynckimi[3], wspierającymi kopułę zniszczoną jeszcze w średniowieczu. Przypomina świątynię Westy na Forum Romanum. Inicjatywa wybudowania świątyni przypisywana jest Scypionowi Aemilianusowi i Lucjuszowi Mummiuszowi. Wewnątrz świątyni znajdował się cokół, na którym stał posąg bóstwa. W okresie średniowiecza została zamieniona na kościół.
Świątynia Portunusa (błędnie Fortuny Viliris) – wybudowana między 80 a 50 r. p.n.e., na miejscu starszej z II w. p.n.e. Jest to joński tetrastylos, pseudoperypteros, wzniesiona na podium o wysokości 2,6 m i celli o wymiarach 9,2x17,8 m. Budowla jest okładana tufem w technice opus quadratum[4].
Łuk Janusa (Ianus Quadrifrons) – łuk czwórbramny (tetrapylon) wzniesiony między Forum Boarium a Velabrum prawdopodobnie przez Konstantyna I. Łuk na planie kwadratu o sklepieniu krzyżowym obłożony jest blokami marmuru pozyskanymi z innych budowli (spolia). Wszystkie cztery fasady wykończone są w taki sam sposób: z niszami w filarach, z półkolumny między niszami i figurkami bogiń na zwornikach[5].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Anna Sadurska, Archeologia starożytnego Rzymu. T. 1.: Od epoki królów do schyłku republiki. Warszawa, PWN 1975, s. 45.
- ↑ Stefan Parnicki-Pudełko, Architektura starożytnej Grecji, Warszawa, Arkady 1985, s. 74.
- ↑ Sadurska 1975, s. 154-155.
- ↑ Sadurska 1975, s. 153-154.
- ↑ Anna Sadurska, Archeologia starożytnego Rzymu. T. 2: Okres cesarstwa. Warszawa, PWN 1980, s. 331-332.